جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 94
امکان یا امتناع علم دینی در مقام اثبات
نویسنده:
مجتبی عطارزاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن سینا: ابوعلی سینا
چکیده :
درپی بالا گرفتن تعارض علم و دین درغرب عصر روشنگری ،طرح مقوله «علم دینی» به عنوان راه کار برون رفت از این بحران ،در کانون توجه واقع شد. جوامع اسلامی نیز از شمول این امر بر کنار نبودند چه آن که نوعی دوگانگى محیط هاى علمى این گونه جوامع را فراگرفته بود؛ از یک طرف، میل به حفظ ارزشهاى دینى و اسلامى در آنها وجود داشته و دارد و از طرف دیگر، علومى آموزش داده مى شد که در آنها جایى براى ارزشهاى دینى نیست. افزون بر این، رکود و انحطاط جوامع اسلامى به دلیل بى توجهى به علوم تجربى، اعم از طبیعى و انسانى، و در مقابل، پیشرفت و توسعه جوامع غربى به دلیل استفاده از این علوم، اندیشمندان مسلمان را بر آن داشت تا نسبت به علوم جدید و روشهاى آن بازنگرى عمیقى صورت دهند؛ چرا که احیاى معرفت دینى یا به تعبیرى، نواندیشى دینى، نیازمند نگرش جدید به علومى بود که به طور مستقیم در راستاى معارف دینى قرار نداشتند. برآیند این عوامل، خطور طرح ایجاد «علم دینى » به ذهن پاره اى از اندیشمندان مسلمان در دهه دوم قرن بیستم راباعث گردید.بر اساس این ایده، مدعیان علم دینى باید به نوعى همپوشى در قلمرو علم و دین باور داشته باشند. از آنجا که در قلمرو تلاقى علم و دین، روند دینى کردن یا شدن علوم، نمود آشکارترى دارد، پس در این راستا باید رابطه بین علم و دین با دقت بیشتری مورد کاوش قرارگیرد.
صفحات :
از صفحه 177 تا 206
مشخصات اثر
جستارى در جامعه‏ شناسى دین
نویسنده:
محمدرضا آقایى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
چکیده :
بررسى دين در حوزه هاى متعدد علمى از جمله كلام، فلسفه، روان شناسى، جامعه شناسى و مردم شناسى با توجه به نگرش هاى خاصى كه در هر مجموعه معرفتى مورد نظرمى باشد، موجب تعريف و برداشت هاى متفاوتى از دين شده است كه عمدتا به شكل وسيع، ريشه در تلاشى دارد كه در غرب در جهت ارائه تعريفى براى دين انجام گرفته است؛ زيرا يافتن ماهيت متمايز و يگانه دين يا ارائه سلسله اى از صفات، كه دين و آنچه را مربوط به آن است از بخش هاى ديگر زندگانى انسان متمايز مى گرداند، بيشتر يك رويكرد و رهيافت غربى است كه از زمان نوزايى (رنسانس) به بعد، بخصوص در دوره اصلاح دينى ـ با آن مواجه هستيم. در غرب، طى يكى دو قرن تعاريف و تلقى هاى فراوانى از دين ارائه شده كه حتى ارائه فهرست ناقصى از آن هم به راحتى ممكن نيست. برخى از آنها عمدتا سعى در تمايز قاطع بين ابعاد دينى و غير دينى فرهنگ دارند و گاه دين را با مجموعه اعتقادات، بويژه اعتقاد به موجودى متعال برابر گرفته اند. از سوى ديگر، عده اى عوامل تجربى، عاطفى، شهودى و همچنين عوامل ارزشگذارانه و اخلاقى را جزو دين به حساب آورده اند. يا پيدايش و غناى رشته هاى مردم شناسى و جامعه شناسى، كه رشته علمى نسبتا جديدى است، عامل مهمى وارد تعريف دين گرديد و آن چيزى نبود جز ملاحظه زمينه هاى اجتماعى، اقتصادى، تاريخى و فرهنگى در نوع تلقى از دين. در نظر اينان، دين هرگز يك مجموعه انتزاعى از انديشه ها، ارزش ها، يا تجربه ها، كه جدا از حوزه فرهنگى جامعه باشند، نيست؛ زيرا بسيارى از اعتقادات و آداب و رسوم و شعاير دينى با توجه به حوزه فرهنگى جامعه قابل درك مى باشد و از اينجاست كه رهيافت هاى جامعه شناختى به دين آغاز مى گردد. و جامعه شناسى دين رونق مى گيرد؛ رشته اى علمى كه شيوه طبيعى مطالعه دين و جامعه نيست، بلكه فرآوردى فرهنگى است كه توسط تحولات تاريخى انديشه غربى پديد آمده است و پژوهشگران را بر آن داشته است كه از ادعاهاى هنجارآفرين دين يا جامعه مورد پژوهش آنان فاصله بگيرند.
مشخصات اثر
خدمات متقابل دین و دموکراسی در ایران
نویسنده:
غلامرضا خواجه سروی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی,
چکیده :
دین و دموکراسی دو مقوله ای هستند که امروزه در ایران مورد توجه شدید صاحب نظران می باشند. برخی با اعتقاد به مانعه الجمع بودن این دو هر گونه ارتباط آنها را منکر شده و برخی قائل به ارتباط متقابل دو مقوله شده اند. در این مقاله با نگاهی به مفاهیم دین و دموکراسی، خدمات متقابل این دو به یکدیگر در ایران بررسی شده و در نهایت، این نتیجه بدست می آید که اولاً نوعی مردم سالاری همراه با ارزش هایش در متن اسلام (شیعی ) وجود دارد و ثانیاً اسلام (شیعی ) در ایران موجب شده ارزش های دموکراتیک در جامعه ریشه گیرد و پایداری نسبی یابد؛ طوری که می توان گفت اگر در ایران دین حاکمیت نمی یافت امروزه در آن از ارزش های مردم سالار نیز خبری نبود.
صفحات :
از صفحه 169 تا 193
مشخصات اثر
تعریف دین و اجتماع 1
نویسنده:
بتى. شارف
نوع منبع :
مقاله , ترجمه اثر , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی قدس‌سره,
چکیده :
اين ايده كه همه جوامع شناخته شده تا حدى دينى بوده اند، به راحتى توسط دانشجويان پذيرفته مى شود. اين پذيرش تلويحا متضمن توافق بر آن چيزى است كه دقيقا رفتار دينى را شكل مى دهد، اگر چه البته حصول چنين توافقى بسيار مشكل است. بحث از چگونگى تعريف دين و چگونگى تمايز آن از جادو، علم و فلسفه از يك سو، و از برخى احساسات و دلبستگى هاى سياسى و اجتماعى، از سوى ديگر، سال هاى متمادى به طول انجاميده است. در عين حال، به رغم اختلافات فوق، در عمل بر قلمرو و نوع داده هايى كه جامعه شناس دين بايد در جستو جوى آن باشد اتفاق نظر اساسى وجود دارد. در این مقاله با بررسی انواع تعاریف دین از جنبه های مختلف جامعه شناسی سکولار و... به تبیین مفهوم دین با توجه به جامعه شناسی دین پرداخته می شود.
مشخصات اثر
نسبت و مناسبات دین و هنر
نویسنده:
علی اکبر رشاد
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
مرتضی مطهری
چکیده :
از نظر نویسنده،دین عبارت است از:«مدلول مجموعه‌ی گزاره‌های هستی‌ شناسانه‌ی ساختارمند در باب جهان و انسان»و«مجموعه بایدها و نبایدها و شایدها و نشایدهای مبتنی بر آن،که برای تکامل و تأمین سعادت ابدی بشر از سوی رب و مدبر هستی تنزیل و تنفیذ شده است»،از نظر ایشان هنر عبارت است از:«بازآفرینی یا بازنمایاندن یک عین یا معنی به نحو کمال مطلوب آن»،هنر نسخه دوم خلقت و نسخه‌ی‌ سوم هستی است،«چرا که هنر بازآفرینی حقایق است و از سنخ خلقت»،لهذا فطرت‌ انسان با دین و هنر الفتی ذاتی دارد و هم ازاین‌رو میان دین و هنر نیز همگونگیها،نستبها و مناسبات بسیاری هست. تعریف دین و هنر، تقسیم جوهری و صوری هنر،تبیین نسبتها و مناسبات این دو مقوله، موضوع مقال زیر است.
صفحات :
از صفحه 174 تا 182
مشخصات اثر
مردم سالارى دینى
نویسنده:
محمدتقى مصباح یزدى
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه متنی
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدتقی مصباح یزدی , امام خمینی
چکیده :
دموكراسى و رابطه آن با اسلام و حكومت اسلامى، و نيز مفهوم «مردم سالارى دينى» از جمله گفتمان هاى مطرح و چالش برانگيز عرصه سياسى امروز جامعه ماست. چندى پيش در تاريخ 8/3/82 گروهى از شخصيت هاى داخلى و محققان و انديشمندان ميهن اسلامى در مؤسسه آموزشى و پژوهشى امام خمينى (قدس سره) گردهم آمدند تا آخرين يافته هاى خويش را پيرامون رابطه دين و حكومت، و حكومت دينى و دموكراسى و يا به اصطلاح صحيح تر، مردم سالارى دينى مطرح نمايند. در اين همايش، كه با همت معاونت پژوهشى مؤسسه برگزار شده بود، استاد فرزانه حضرت آيت اللّه مصباح نيز به ارائه ديدگاه هاى خود پرداختند. متن حاضر حاصل سخنرانى ايشان است كه پس از ويرايش مختصر، از نظر خوانندگان محترم نشريه مى گذرد.
مشخصات اثر
مقدمه ای بر تحقیق در مناسبات دین و روان از منظر قرآن
نویسنده:
احمد آقایی زاده ترابی، علی نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها,
چکیده :
مقاله پیش رو در صدد است با بررسی نسبت دین و روان انسان از منظر آیات قرآن کریم زمینه تامل و تدبر بیشتر در این دسته از آیات را فراهم نماید. در این تحقیق ضمن ارائه تعریفی از دین بر پایه جستاری در آیات قرآن، به بررسی میزان توجه قرآن و آموزه های معرفتی، نظیر آموزه های اعتقادی، اخلاقی و عبادی، و احکام تشریعی آن به روان انسان پرداخته است؛ و از آنجا که دانش روان شناسی از مدعیان تبیین رابطه دین و روان است به سه دیدگاه روان شناسان در این باره نیز، اشاره شده است.
صفحات :
از صفحه 85 تا 118
مشخصات اثر
مغالطه تحليلي نگري در خصوص تعريف دين به معنويت
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
نگاه تحلیلی نگری در خصوص تعریف دین به معنویت همان فروکاستن دین به معنویت است. مغالطه این نگرش از اینجا ناشی می شود که دین را به جزء آن – یعنی معنویت – تعریف می کند و پس از آن این جزء را به عنوان کل – یعنی دین – معرفی می کند. در واقع ، در اینجا مغالطه بیشتر ...
مشخصات اثر
دین و خاستگاه آن از دیدگاه دورکهیم در مقایسه با دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
پروانه فرهادی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
تعریفیهمه جانبهازدینوریشه یابیخاستگاهآنهموارهازدغدغه هایفکریاندیشمندانبودهاست کههریکمطابقبانوعجهان بینیخودریشه یدینراالهییاایجادیانسانیخوانده اند.ازجامعه شناسانمشهوریکهدراینزمینه نظریه پردازینمودهدورکهیمفرانسویاستکهدیدگاهشدر کتابصورابتداییحیاتدینینموداراست.مسأله یمحوریدرنوشتارحاضرمقایسه یدیدگاهدورکهیموعلامهطباطباییدردینوخاستگاهآناست. نگارندهباروشتحلیلمحتواوجوهتشابهوتفاوتایندواندیشهراآشکارنمودهاست.علامهباارائه یدونوعتعریفازدین،اسلامراکامل تریندینمعرفیمی نمایدوبرآن استکهدینالهی همانراههدایتوسعادتانساناستکهبراساسفطرتبناشدهاست.اوخاستگاهدینرافطرتانسانیمی داند.بهبیانیخدا جوییوخداگراییذاتاًدرسرشتانسانقرارداردوبهواسطه یدینبهکمالمی رسد.ادله یعلامهبرفطریبودندینآیاتقرآنوبرهانهدایتعاماست.ازسویدیگردورکهیم باتبیینیاثبات گرابهدینوخاستگاهآنپرداختهاست.ازنگاهاوجامعهمنشأدینوتوتمنمادیازپرستشجامعهاست.دورکهیمدراثباتاجتماعیبودنخاستگاهدینتقسیمکارووجدانجمعیرادخیلمی داند.ازپیامدهایدیدگاهدورکهیمدردینوخاستگاهآنیکیشدنخداوجامعهاستکهناشیازعدماعتقاداوبهمبادیوحیوفطرتاست.علاوهبرآنعلی رغممعرفیدورکهیمبهعنوانجامعه گرایافراطیبراساسادعایایننوشتارفردنیزدرتفکراوازجایگاهارزشمندیبرخورداراست.نگاهکارکردگرایانهوعنایتبهبعداجتماعیدینازوجوهتشابهدیدگاهدورکهیموعلامهطباطباییاست.نگارندهدراینپایان نامهنگاهینقادانهبهمباحثداشتهودربیشینه یمباحثدیدگاهدورکهیمرانقدنمودهاستکهازجملهمی توانبهخلطمفهومدینودین داری،تعریفبهدور،تداعینوعیبت پرستی،پرستشخداییانتزاعیوبهطورکلیمبهمماندنخاستگاهدیندراظهاراتدورکهیماشارهنمود.
مشخصات اثر
دیباچه ای بر منطق فهم دین
نویسنده:
علی اکبر رشاد
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
چکیده :
آیا فهم دین، ممکن است؟ اگر آری، آیا روشمند است؟ و اگر آری، منطق فهم دین چیست؟ برجسته ترین سؤال های روزگار ما در باب دین پژوهی و معرفت دینی است، امّا دانش های دین پژوهی موجود برای پاسخ گویی در خور به این دست پرسش ها از کمال و کفایت لازم برخوردار نیستند. مؤلف معتقد است: تقسیم ثلاثی دین (عقاید، احکام و اخلاق) تقسیم شاملی نیست. همچنین او مدعی است مدارک دریافت و درک دین بیش از منابعی است که تا کنون در جهان اسلام رایج شده است ضمن این که برخی از مدارک رایج، فاقد حجّیّت و کارایی برای منبعّیت معرفت دینی است. از این رو باید دانش کارآمدتری برای فهم جامع و روزآمد دین سامان یابد. سپس مؤلف برای منطق فهم دین سازمان علمی جدیدی با محوریت «پدیده فهم دین» به عنوان کانون مباحث منطق فهم دین و لحاظ رابطه و مسائل عناصر پنجگانه (مبدأ دین، مدارک دین، مَدرَک ساحات و غایات دین، مدرِک و مفسر دین، منطق ادراک دین با این پدیده ارائه می کند، وی در این مقاله پیشنهادهایی را در زمینه دستگاه معرفتی درک کارآمد و روزآمد دین که با پذیرش نقادانه بخش های عمده ای از دست آورد علوم دین پژوهی سنتی و جدید، صورت می بندد، مطرح کرده است، نویسنده در زمنیه مبانی، مدارک، روش ها، قواعد و ضوابط فهم دین و نیز نحوه تقسیم گزاره و آموزه های دینی و سازوکار آسیب شناسی و سنجش معرفت دینی نظرات تازه ای را پیش نهاده است.
صفحات :
از صفحه 3 تا 38
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 94