جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 65
توحید وجودی و نظریه وحدت وجود
نویسنده:
محمدحسن قدردان قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
رابطه توحید وجودی با هستی و کثرات از موضوعات کلامی و عرفانی است که در علم کلام کمتر بدان توجه شده است. نویسنده برای اثبات مدعای خود با ادله عقلی ناظر به ذات الوهی (صرف الوجود، بسیط الحقیقه، اطلاق، تحلیل علت فاعلی) و ناظر به جهان (وجود معلولی و ربطی جهان و کثرات) به تقریر و اثبات فرضیه خود پرداخته است. رویکرد دوم مقاله رویکرد نقلی است که با تحلیل و آیات و روایات با تقریرات مختلف (حضور خدا در تمام هستی، معیت و قرب خدا با هستی، توصیف خدا به اول و آخر، ظاهر و باطن و نور) نظریه تعمیم توحید وجودی به کل هستی و کثرات خارجی مورد تحلیل و تقریر قرار گرفته است که عملاً به نفی نظریه تباین وجود واجب و ممکن و اثبات وحدت وجود منتهی می‌شود.
صفحات :
از صفحه 7 تا 26
پیوند اندیشه عرفانی مولانا با محیط زیست
نویسنده:
مهدی حسن زاده, حمیدرضا رئوف
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران ,
چکیده :
چالش های ‌زيست محيطی ‌ازجمله ‌مباحث ‌مهم ‌در ‌چند ‌دهۀ ‌اخير ‌است ‌و‌ حوزه های گوناگون‌ علمی كوشيده اند‌ راهكارهايی را‌ جهت‌ برون رفت‌ از‌ آنها‌ ارائه‌ نمايند. ‌با ‌بررسی ‌دقيق متوجه ‌می شويم ‌كه ‌در ‌انديشۀ ‌عرفانی ‌مولانا ‌ظرفيت ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ و‌مؤلفه هايی وجود‌ دارد‌ كه‌ می توانند‌ نگرش غلط‌ انسانها‌ را‌ در‌ تعامل‌ با‌ محيط زيست‌ اصلاح‌ و ‌يا‌حداقل‌ تعديل‌ نمايد. ‌اعتقاد ‌مولانا‌ به ‌خالقيت‌ و ‌فاعليت‌ مطلق‌ خداوند،‌ وحدت ‌وجود ‌و ‌تجلی ‌خداوند ‌در ‌عالم ‌به ‌انسان ‌می آموزاند ‌كه ‌عالم ‌از ‌انسجام ‌و‌ يكپارچگی ‌خاصی برخوردار ‌است و ‌احترام ‌به ‌موجودات ‌عالم ‌و ‌رعايت ‌حرمت‌‌‌‌‌ آنها،‌احترام‌ به‌ شئونات‌ الهی است.‌همچنين‌ به خاطر‌ سريان‌ عشق‌ الهی در‌ كل‌ عالم،‌ سير‌ موجودات‌ به سوی كمال و‌ خالقشان‌ است‌ و‌ تخريب‌ و‌ آزار‌ انسان،‌ مانع‌ از اين‌ سير‌ خواهد‌ بود.‌در نهايت،‌توجه‌ مولانا‌ به‌ موضوعاتی همچون جاندار‌بودن‌ عالم،‌تغيير‌ و‌ تحول‌ دائمی موجودات‌ و‌ تكلّم‌ آنها،‌ غرور‌ انسان‌ و‌ تسلط‌ منفعت طلبانه اش‌ را‌ بر‌ ديگر‌ موجودات‌ تعديل‌ خواهد‌ كرد.‌‌
صفحات :
از صفحه 66 تا 88
سازگاری اختیار انسان با توحید افعالی در پرتو مبانی عرفانی ملاصدرا
نویسنده:
محمد کاظم فرقانی, ابراهیم راستیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ایران ,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در طول تاریخ، متفکران مسلمان براساس مبانی مقبول خود تلاش کرده اند تا سازگاری اختیار انسان با توحید افعالی را تبیین کنند. ملاصدرا براساس مبانی عرفانی خود تلاش می کند که توحید افعالی و اختیار انسانی را تبیین کند. براساس تمایز احاطی که از لوازم تشکیک در مظاهر است، تمام مراتب مافوق بعینه در مرتبه مادون حاضر است. حضرت حق نیز که فوق تمام تعینات است، بعینه در تمام مراتب مادون خود حاضر است. از سوی دیگر، مرتبه مادون، با لحاظ تعینش در مرتبه مافوق حاضر نیست. براین اساس، انسان جسمانی که از بالاترین مرتبه تعینات نازل شده است، تمام مراتب مافوق را در خود دارد. همچنین، هر نشئه نیز گرایش های خاص خود را به همراه دارد. درنتیجه، انسان که از بالاترین مرتبه نازل شده، برخلاف سایر موجودات، تمام گرایش های الهی و عقلی و حیوانی را دارا می باشد و بالطبع چنین موجودی مضطر به اختیار است.
صفحات :
از صفحه 91 تا 105
تحلیل وحی در اندیشۀ ابن‌عربی
نویسنده:
یدالله دادجو
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
چکیده :
ابن‌عربی تحلیل خاصی از وحی دارد که از هستی‌شناسی او نشئت می‌گیرد. هستی‌شناسی او نیز بر تجلی حق‌تعالی مبتنی است. با تجلی او، همۀ پدیده‌های عالم لباس تحقق بر تن کرده، بروز و ظهور می‌یابد. حقیقت محمدیه و انسان کامل، نخستین تجلی حق‌تعالی است که همۀ مواهب انبیا از عهد آدم تا آخرین آن‌ها و وحی از آن نشئت می‌گیرد. از نظر ابن‌عربی، وحی که همان معانی مجرد عقلی است، در قالب‌های حسی در مرتبۀ خیال، مقید است. از دیدگاه ابن‌عربی، وحی دو نوع است: یکی وحی عام که تمام موجودات عالم(ماسوی الله) را در بر می‌گیرد و دیگری، وحی خاص که همان الهام است. در تلقی وحی، گاه فرشتۀ وحی نقش ایفا می‌کند. از آنجا که وحی شریعت و نبوت مربوط به وضع و تنظیم قوانین و برنامه‌های زندگی بشر در این دنیاست، منقطع می‌شود، اما ولایت که مربوط به چهرۀ باطن و حقیقت دین است، استمرار می‌یابد.
صفحات :
از صفحه 139 تا 156
ارزیابی نظریه «متناقض نمایی تجارب عرفانی»
نویسنده:
یحیی کبیر، محمدتقی جان محمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها : دانشگاه معارف اسلامی,
چکیده :
این مقاله نظریه «متناقض نمایی تجارب عرفانی» را که استیس ارائه کرده است، با توجه به مباحث عرفان اسلامی به نقد کشیده و نشان می دهد این نظریه که متضمن غیرعقلانی بودن عرفان است با مبانی عرفان اسلامی سازگار نیست. دلیل اصلی این عدم تطابق، نگرش نادرست استیس در تفسیر اندیشه وحدت وجود است که در آن تفکیک عمیق مقام احدیت و واحدیت را ناشی از توجیه عرفا دانسته و به هیچ می انگارد؛ حال آنکه این تفکیک به ویژه در عرفان اسلامی ناشی از تفکیک وجود و مظاهر آن است.وجود، حقیقتی یگانه و موصوف به وحدت و مظاهر وجود، متکثر و موصوف به کثرت است. از این رو نظریه «وحدت در عین کثرت» حامل هیچ گونه تناقضی نیست؛ هر چند که وحدت ضدین در ساحت هستیِ احد را یک ضرورت عقلی می داند.
صفحات :
از صفحه 139 تا 176
هستی شناسی مولانا
نویسنده:
حبیب بشیرپور، طاهره حاج ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: واحد علوم و تحقیقات دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مولوی تمام اجزای آفرینش را نمودی از جلوه های بی همتای خداوند می یابد، که خداوند در آن به اندازه و درخور استعداد خلایق، تظاهر به وجود نموده است. از این رو، در نظرگاه مولوی، هستی آیینه ای است که خداوند دائما در آن جلوه گری می کند. مولوی تمامی اجزای هستی را مملو از معنا می یابد و معنا را به تعبیر استاد خویش شمس تبریزی همان خدا می داند. او آدمیان را در این عرصه فرا می خواند که با فراست ذهن و طهارت باطن، معنا خوان جلوه های مختلف و متنوع هستی شوند. جهان دو قطبی در هستی شناسی مولوی گاهی جای خود را به یک هستی بسیط و ساده می دهد که از بطن های مختلف تشکیل شده است. مولوی در هستی «فصلی» نمی بیند و تمام پهنای هستی در نگاه او محل «وصل» با خداوند، و بنابراین، جای جای آن پر از معنا است. هستی در نگاه مولوی، از حیاتی آکنده از طراوت و حرارت برخوردار است و تمامی اجزای آن بر مبنای عشق، بر طریق کمالی خود طی طریق می کنند.
صفحات :
از صفحه 49 تا 73
مسئله خیال از دیدگاه ابن عربی
نویسنده:
نفیسه اهل سرمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
چکیده :
عالم مثال، عالمی روحانی است که از جواهر نورانی تشکیل شده است. این جواهر از طرفی به جسمانیات شبیهند و از طرفی به مجرّدات. از این رو، این عالم را عالم تروّح اجساد و تجسّد ارواح نام نهاده اند. انسان با قوّه خیال خود، قادر به برقراری ارتباط با این حضرت وجودی است. خیال در آثار ابن عربی به معانی متعدّدی به کار میرود که از آن جمله است: ماسوی اللّه، مقام احدیت، مقام واحدیت، عالمی واسطه میان مادّیات و مجرّدات، و قوّه ادراکی خاصی که در انسان موجود است. این نوشتار با رویکرد تحلیلی در پی یافتن جامع مشترکی در میان معانی مذکور است و سرانجام با رسیدن به کلیدواژه «تجلّی» خود را در رسیدن به این هدف موفق مییابد.
بررسی دیدگاه ابن عربی درباره خاتم الاولیا
نویسنده:
محمد نصیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها – دانشگاه معارف اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از موضوعات مهم در تصوف و عرفان اسلامی، موضوع خاتم الاولیاست. سوال اصلی این پژوهش دیدگاه محیی الدین ابن عربی درباره خاتم ولایت است. عموما به ابن عربی نسبت داده شده است که خود را خاتم الاولیا معرفی می کند. چنانکه نسبت ختمیت ولایت به عیسی (ع) نیز به صراحت در مکتوبات او موجود است.پژوهش پیش رو، بعد از واژه و اصطلاح شناسی «ولی» و «ولایت» و تبیین اهمیت و جایگاه موضوع در عرفان اسلامی، به دیدگاههای ابن عربی ـ از میان مهم ترین کتب و آثارش که اصلی ترین متون عرفان نظری به شمار می رود ـ می پردازد و پس از نقل سخنان مضطرب و گاه متناقض پدر عرفان نظری در این باره، با عنایت به برداشت نزدیک ترین شاگردان و برخی از مهم ترین شارحان آرای ابن عربی از گذشته تا کنون، جمع بندی و نتیجه گیری می کند.
صفحات :
از صفحه 93 تا 124
رحمت از دیدگاه ابن عربی
نویسنده:
عبدالرضا مظاهری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
رحمت بر دو نوع است: رحمت عام (رحمت امتنان) که همه موجودات را از آن حیث که وجود دارند فرا می گیرد؛ چه خیر باشد چه شر و چه، چه طاعت باشند و چه معصیت؛ رحمت خاص (رحمت وجوب) که خداوند بر خود واجب نموده و بر کاینات بر طبق اعیان ثابته شان و بر انسان، علاوه بر آن بر طبق اعمالش عطا می کند. قلب انسان کامل هر چند که با رحمت ایجاد شده ولی چون همه اسما و صفات الهی را در خود متجلی می سازد، فراگیرتر از رحمت است و رحمت بر غضب، پیشی دارد و نهایتا شامل اهل جهنم نیز خواهد شد، به این دلایل؛ اولا: غضب، عارضی ارواح است نه ذاتی و عارشی از بین خواهد رفت و ثانیا: برای وفای به وعید، مرجحی جز معصیت نیست که آن هم توسط خداوند، طبق آیات (نتجاوز عن سیئاتهم ... ان الله یغفر الذنوب جمیعا) بخشیده خواهد شد. پس باطل عذاب، رحمت است؛ چنانچه عذاب قوم یونس، رحمت را بر آنان برگرداند.
صفحات :
از صفحه 95 تا 113
نقش اراده در فاعلیّت الاهی از منظر حکمت اسلامی
نویسنده:
حسین رمضانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
مقاله حاضر در صدد بررسی مسأله نسبت اراده و فاعلیت الاهی، در آرای حکمای مسلمان است. ازاین‌‌‌رو، مقاله حاضر، پس از تبیین لغوی و مفهومی واژگان اراده و فاعلیت الاهی، نخست فاعلیت الاهی را از منظر ابونصر فارابی و ابن‌‌‌سینا ملاحظه کرده، استدلال‌‌‌های ایشان را بر ابداعی بودن فاعلیت الاهی بیان کرده است. سپس به بررسی دیدگاه شیخ اشراق و فاعلیت اشراقی از منظر او پرداخته شده است. در ادامه، با بررسی آرای صدرالمتألهین، ابعاد مختلف فاعلیت ایجادی، شرح و بسط داده شده ‌‌‌است. در خاتمه، ادامه دیدگاه صدرالمتألهین نزد حکمای متأله متأخر، تا روزگار معاصر، مد نظر قرار گرفته، ضمن بررسی و ارزیابی دیدگاه مرحوم علامه طباطبایی در باب اراده الاهی، دیدگاه کلامی امامیه نیز در باب فاعلیت و اراده الاهی تبیین شده است. در نهایت، ضمن جمع‌‌‌بندی آرا، اختلاف ‌‌‌نظرهای موجود، تبارشناسی و علت‌‌‌یابی شده است.
صفحات :
از صفحه 81 تا 110
  • تعداد رکورد ها : 65