جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 84
می گوئیم ایدئولوژی اعم از جهان بینی است و حال آنکه ایدئولوژی از جهان بینی نشأت گرفته و به قول شهید مطهری ایدئولوژی زائیده جهان بینی است. چطور ممکن است جهان بینی زیر مجموعه ایدئولوژی باشد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
پاسخ تفصیلی:
قبل از بيان و بررسي رابطه ايدئولوژي با جهان بيني، به لحاظ روش منطقي بحث، ابتدا تعاريف و معاني هر يك را مشخص نموده و سپس رابطه آنها را بررسي مي كنيم چون برخي از اين قبيل شبهات و اشكالات از اينجا ناشي مي شود كه معنا و مقصود از هر يك از واژه ها دقيقاً م بیشتر ...
چرا علم دینی؟
نویسنده:
مهدی گلشنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
بررسی تحولات علم و تعامل آن با عرصه‌های انسانی در دوره پس از رنسانس به‌خوبی نشان می‌دهد که در کنار ویژگی‌ها و فرصت‌های مثبتی که برای بشر ایجاد کرده، آثار منفی و آسیب‌های فراوانی نیز به همراه داشته است. این مسائل که گاهی به صورت بحران انسانی نیز بروز کرده است، موجب شد که متفکران به دنبال راه حلی برای این موضوع باشند که از جمله این راه حل‌ها تغییر نگرش نسبت به علم بوده است. در پاسخ به این نیاز، متفکران مسلمان در دهه‌های اخیر، علم دینی را پیشنهاد کرده‌اند. مقاله حاضر، شماری از آثار منفی و آسیب‌های علم را بررسی کرده و نیز چارچوبی دینی را برای تغییر نگرش در علم پیش می‌نهد.
صفحات :
از صفحه 15 تا 25
آیا علم و دین به دو فرهنگ متفاوت تعلق دارند؟
نویسنده:
مهدی گلشنی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: موسسه فرهنگی تحقیقاتی إسراء,
چکیده :
در زمان ما این ایده رایج است که علم و دین دو فرهنگ زیربنایی متفاوت دارند. بعضی از دانشمندان معتقدند که آنها به دو فرهنگ مستقل وابسته‌اند. بعضی نیز معتقدند که آنها در بعضی زمینه‌ها همپوشانی دارند، و برخی آنها را متعلق به دو فرهنگ مکمل می‌دانند. این مقاله می‌کوشد که ثابت کند علم، آن‌گونه که معمولا فهمیده می‌شود، یک فرهنگ خودکفا ندارد و فی الجمله با دین زمینه‌های مشترک دارد. بعلاوه، علم مبتنی بر بعضی مفروضات متافیزیکی است و همچنین دانشمندان با بعضی ملاحضات اخلاقی سر و کار دارند. پس لااقل علم و دین به دو فرهنگ کاملا مستقل تعلق ندارند، و در واقع آنها می‌توانند یک جهان بینی زیربنایی مشترک داشته باشند.
صفحات :
از صفحه 23 تا 36
رابطه شناخت و بینش با عین و ذهن در مثنوی
نویسنده:
سیدناصر جابری اردکانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تهران جنوب,
چکیده :
در این مقاله به رابطه مقوله های شناخت و بینش با عین و ذهن در مثنوی پرداخته شده است. انگیزه انتخاب این موضوع تشکیک مولانا در تطابق عین و ذهن است و این خود یکی از اشتراکات او با فیلسوفان است؛ به همین دلیل، در بخشی از مقاله دیدگاه برخی از فیلسوفان درباره توانایی انسان در شناخت حقیقت به اختصار بررسی شده است. از دید مولانا امکان شناخت حقیقت به وسیله چشم حس، غیرممکن است. او عوامل گوناگونی را بر بینش و شناخت انسان موثر می داند؛ عواملی چون تقدیر، نفس و انواع تمایلات درونی، شیطان، تغییر ناشی از زمان، تقلید و...؛ اما از تاثیر ذهنیات بیش از دیگر موارد سخن گفته است. پرداختن به عوامل مخل دید در مثنوی لزوما برای رسیدن به تطابق میان عین و ذهن نیست، بلکه برای رسیدن به بینشی از گونه ای دیگر است؛ بینشی که خود طریقی بکر و فراتر از دریافت عقلی است که تنها معتقدان آن را درک می کنند. در این بینش فرد باید بتواند به مقام آخر بینی برسد و هستی حقیقی را در ورای جهان نمودها مشاهده کند.
صفحات :
از صفحه 71 تا 99
فرایند اسلامی شدن الگوی فرهنگی تطهیر در ایران تا پایان سده چهارم با رویکرد تاریخ فرهنگی
نویسنده:
مهناز عباسی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشكده تاريخ اسلام,
چکیده :
از رخدادهای بزرگ تاريخ ايران، ظهور و گسترش اسلام، در سده های نخستين هجری بود. چگونگی اسلامی شدن شيوه زندگی مردم، به ويژه فرهنگ تطهير، مسئله پژوهش حاضر می باشد. مقاله پيش رو به دنبال فهم تحول نظام معنايي تطهير، نخست الگوهای فرهنگی بهداشت فردی، در ايران دوره پيشااسلامی را بررسی نموده، آن گاه چارچوب های تئوريكی كه درقالب مفاهيم (نجس و پاك ) نظام معنايي اسلامی را می سازد، شناسانده، سپس به بازنمايی نوع تعامل مردم ايران پرداخته تا در انتها فرايند توليد نظام معنايی «تطهير» را فهم كند. بررسی موضوع فرايند اسلامی شدن الگوی فرهنگی تطهير، با تاكيد بر رويكرد تاريخ فرهنگی، پژوهش را به بهره گيری از ديدگاه تفسيری و معناكاوانه «كليفورد گيرتز» رهنمون ساخته، تا طی آن، با ديدن دين به مثابه فرهنگ و نظام معنائی دانستن آن، و كاربست روش فرايندی، تحول فرهنگی سده های نخستين ايران دوره اسلامی را در مفاهيم نمادين فرهنگ و از جمله تطهير، بازآفرينی و بررسی كند. با ورود اسلام، مفهوم سازی جديدی از پاكی و پليدی ارائه می شود كه طی آن مفاهيم و كاربردهای نجس و پاك گاه تغيير يافته، گاه توسعه يافته و گاه محدود شده اند. كنش و رفتار مردم ايران در برابر مفاهيم و آموزه هاي جديد -كه بدون شك متاثر از همگرائی ها و همسازی هاو زمينه های قبلی موجود در ايران بود- فرهنگ نوين و نظام معنائی جديدی را خلق كرد كه با نام فرهنگ ايرانی- اسلامی تطهير مورد بررسی مقاله حاضر خواهد بود.
صفحات :
از صفحه 139 تا 166
ابعاد و زمینه های تحویلی نگری در دین پژوهی
نویسنده:
سعیده سیاری، احد فرامرز قراملکی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها – دانشگاه معارف اسلامی,
چکیده :
تحویلی نگری از عمده ترین خطاهای روش شناختی در پژوهش و به طور کلی در اندیشه است؛ زیرا که مانع دست یابی به دیدگاهی فراگیر درباره مساله مورد پژوهش می شود. این خطا در دین پژوهی به دلیل ساختار چندتباری مسایل و چند ضلعی بودن پدیدارهای دینی، بیش از گستره های دیگر آسیب زاست. پژوهشگر، دین پژوهی را متناسب با چارچوب نظری ویژه با حصر توجه به یک نقش یا جنبه از دین جهت می دهد. دگماتیسم تفکر سنتی، سوگیری مدرنیسم، کثرت گرایی و نسبیت گرایی پست مدرنیسم هر یک به نوبه خود موجب گسترش اندیشه تحویلی و تقلیلی در پدیدارهای دینی شده اند. درنگ در تاثیر پیشینه ذهنی پژوهشگر، انگیزه ها و تخصص وی، در استقرار برخی اولویتها در پدیدار دینی، می تواند بسیاری از حصرگرایی ها و یکسونگری ها را از پژوهش پدیدارهای دینی حذف کند و زوایای پنهان رهیافتهای تحویلی نگر نسبت به پدیدارهای دینی را روشن سازد. فراپست مدرنیسم بر آن است که دیدگاهی فراگیر ارایه کند که در آن تکثر بازتابی از حقیقت باشند.در این مقاله با بررسی نظریات و رهیافتهایی که به این نظریات انجامیده است، یکسونگریها و فروکاهشها در پدیدارهای دینی بیان می شود.
صفحات :
از صفحه 33 تا 53
بررسی تطبیقی ضرورت دین از دیدگاه علامه جعفری و شهید مطهری
نویسنده:
فاطمه شیبانی‌فرد
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
مطالعه ضرورت دین از زیر مجموع کلام جدید به شمار می رود که در دوران جدید در جهان و نیز ایران جایگاه خاصی را پیدا کرده ا ست . هر چند که در گذشته یکی از سلسله بحث های الهیاتو بمعنی الاخص کلام سنتی را تشکیل می داد.این پایان نامه درصدد بحث از ضرورت دین از دیدگاه علامه جعفری و شهید مطهری است. دراین تحقیق نظر براین است که مباحثی درباره ضرورت دین و راه های مختلف اثبات آن ارائه گردد اولاً باتوجه به مجموعه آرای علامه جعفری و شهید مطهری، دین دریک نگاه کلی به آن، دارای مباحث متعددی است، ازقبیل مفهوم دین، قلمرو دین،ضرورت دین،دین با زندگی ما انسان ها چه ارتباطی دارد؟ وآیا دین چه نقشی در زندگی اجتماعی انسان دارد؟.ثانیاً روشی که برای رسیدن به این جواب ، در این تحقیق به کار گرفته شده ، روش عقلی ، یعنی استدلال های عقلی است . و گاهی از روش نقلی برای تأیید روش عقلی به کار گرفته شده است. در پایان نامه حاضر به همه این مباحث پاسخ داده شده است بدین شرح که:تعریف دین از هر دو متفکر،دین رابرای رسیدن انسان به سعادت و در حیات معقول ، می دانند. حیات پس از مرگ و زندگی اجتماعی و حیات معقول ضرورت دین را می رساند. قلمرو دین ، تنها شامل زندگی اخروی و معنوی فرد نیست بلکه زندگی فردی و این دنیا راشامل می شود و در نقش دین در زندگی فردی در دو رابطه ، «دین و جهان بینی» و« دین و اخلاق» خلاصه می شود و نقش دین در زندگی اجتماعی شامل ؛«دین و حکومت»، «دین و نهاد اقتصادی» ، «دین و نهاد خانواده» ، «دین و مشارکت مردم در امور اجتماعی » و«دین و تاریخ» می شود.
معنای زندگی از نگاه امام علی(ع) با تاکید بر آراء علامه محمد تقی جعفری
نویسنده:
علی‌رضا مکتب‌دار
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
اعتماد بیش از اندازه به علم و تفکر فن‏آورانه در رفع نیاهای مادی انسان و غفلت از نیازهای معنوی و روحی بشر، سبب بروز مشکلی بس بزرگ در زندگی به ظاهر سرشار از رفاه و آسایش انسان در دوران جدید شده و او را به پوچ و بیهوده انگاشتن نظام آفرینش و انسان سوق داده است. انسانی که برای شأن و منزلت نهایی‏ خود در عالم، صرفاً به فن‏آوری متّکی است، از نومیدی و پوچی گریزی ندارد چرا که فن‏آوری فقط در متن زندگی‏ای موجب پیش‏رفت می‏شود که خود آن زندگی محکوم به فناست. تفکر فن‏آورانه از ارائه غایات و ارزش‏هایی که برای هدایت زندگی ضرورت دارند نیز عاجز است. بر خلاف انسانِ ما‌قبلِ دوران جدید، که به جهان و انسان به عنوان مجموعه‌ای برخوردار ازمبدأ و در حال حرکت به سوی مقصدی معین می‌نگریست، انسان امروز نظام آفرینش و از جمله زندگی انسان را تهی از هر گونه معنا و هدف دانسته و خود را چونان شیئی که بدین عالم پرتاب شده، در نظر می‌گیرد. با این نوع نگرش به جهان و انسان، بشر امروز که از سویی زندگی را امری تحمیل شده بر خود می‌داند و از سوی دیگر چاره ای جز گذران این زندگی، فراروی خود نمی بیند، برای تحمل پذیر ساختن آن دست‌به‌کار خلق و ابداع معناها و اهدافی ساختگی می شود تا بلکه بدین‌وسیله اندکی از احساس پوچی و دشواری زیستن در این جهان بکاهد. از این رو برخی از اندیشمندان دنیای مدرن برای هموار ساختن راه کنارآمدن با دشواری زندگی، راه‌حلهای متفاوتی ارائه کرده اند که از سوی دیگران با انتقادهایی نیز مواجه شده است. این راه‌حل ها در دو گروه: فراطبیعت ‌باور و طبیعت‌ باور قابل دسته‌بندی است که در این نوشتار بدانها پرداخته و مورد نقد و بررسی واقع شده‌اند. در ادامه، از نگاه یکی از بزرگترین شخصیت‌های دینی، که از افقی بس برتر و فراتر از افق طبیعت به انسان و حیات می‌نگرد؛ یعنی علی(ع)، به موضوع «معنای زندگی» پرداخته شده و با مراجعه به آراء و نظریات علامه محمد تقی جعفری، این نوع نگاه به زندگی، تفسیر و تبیین گشته و مولفه‌های آن از نگاه امام علی (ع) معرفی گردیده است. در پایان نوشتار حاضر از حیات طیبه، که ثمره جهان بینی توحیدی توأم با کردار شایسته است، به عنوان زندگی معنادار، یاد شده است.
نقد و بررسی کتاب علم، عقل و دین
نویسنده:
عبدالرزاق حسامی‌فر
نوع منبع :
مقاله , نقد و بررسی کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی,
چکیده :
نسبت میان علم و دین از مسائلی است که در هر دو حوزه فلسفۀ علم و فلسفۀ دین مطمح نظر پاره­ای از اندیشمندان این دو حوزه بوده است. کتاب علم، عقل و دین نوشتۀ درک استینزبی تلاشی است برای جمع علم و دین و انعکاس پیامدهای نظریات علمی و نظریات فیلسوفان علم برای دین. وی که خود روحانی مسیحی است معتقد است که علم و دین را نباید دو فرهنگ یا جهان­بینی مجزا و مستقل از هم تلقی کرد که یکی عقلانی و دیگری غیرعقلانی است. این دو یکی هستند و هر دو می­کوشند جهان و جایگاه انسان را در آن بفهمند. وی در این کتاب به بررسی نظریات پاره­ای از فیلسوفان علم، پوزیتیویست­ها، پوپر، کوون، فایرابند و یکی از فیلسوفان بزرگ معاصر ویتگنشتاین پرداخته است و البته در این میان با پوپر همدلی بیشتری دارد و حجم بیشتری از کتاب را به تحلیل اندیشه­های او اختصاص می­دهد. وی در بحث از اندیشه­های هر یک از این فیلسوفان تأثیرات اندیشه ایشان را بر فلسفه دین ردیابی و تحلیل می­کند. در این مقاله به معرفی این کتاب و ذکر برخی کاستی­های آن خواهیم پرداخت.
صفحات :
از صفحه 75 تا 88
کاربرد توکل در تحمل افزایی با تاکید بر مشکلات خانواده
نویسنده:
محمدتقی سبحانی نیا ,عباداله عمادی ,علی ملکوتی نیا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - شعبه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
پرسش اساسی این است که راه افزایش توانمندی انسان در تحمل مشکلات چیست؟ آموزه های قرآن و حدیث، یکی از راه ها را «توکل به خدا» دانسته است. در همین راستا، مقاله پیش رو، به تبیین روان شناختی مفهوم توکل و نقش آن در «تحمل افزایی» انسان در سختی های زندگی می پردازد. نتیجه پژوهش روشن می سازد که توکل در حوزه شناخت ها و عواطف فرد تغییراتی ایجاد می کند که از همان رهگذر، توانایی تحمل وی را افزایش می دهد. در حیطه شناخت و نگرش فرد، شخص توکل کننده دارای نوعی تفسیر و ارزیابی می شود که به سبب آن عواطف مثبت «آرامش» و «نیرومندی» در او شکل می گیرد. این عواطف، منطبق با مولفه های «تحمل» است. این نتایج از مسیر فرایند «زمینه ها» و فرایند «پیش نیازها» توکل به دست آمده و در حوزه مشکلات خانواده، بر تحمل افزایی اعضا در مواجهه با «رویدادهای ناگوار» و «رفتارهای ناگوار» تطبیق داده شده است.
صفحات :
از صفحه 177 تا 208
  • تعداد رکورد ها : 84