جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کرونا ویروس حادثه و وضعیتی است که برای انسان چالش‌های اساسی به وجود آورده است. در وهله اول حیات و بقاء از منظری فردی در هاله‌ای از تردید قرار گرفته است و با توجه به عالم گیر شدن این ویروس هر موقعیت و وضعیتی می‌تواند آغشته به ترس از مبتلا شدن به بیماری باشد. به این ترتیب وارد عرصه‌ای نو و تجربه نشده از زندگی می‌شویم که برای ما امنیت و اطمینان خاطر به شدت مورد تردید بوده و در همراهی این تشکیک ترس ما را خطاب خود قرار می‌دهد. البته نوع انسان از بدو وارد شدن به چرخه حیات در کره زمین همواره در حال مبازه با عوامل تهدید کننده حیات خود بوده است و تحت تاثیر این مبارزه بخشی از فربهی گستره فرهنگی موجودیت انسان شکل گرفته است. در این بین فرهنگ یکی از مهمترین ابزارهای ما در تجربه موقعیت کرونایی را در زندگی زیستی و فرهنگی انسان می‌باشد. انسان امروزه موقعیت کرونایی خود در پهنه حیات را با توجه به گذشته تاریخی خود بازخوانی می‌کند. حاصل این مواجهه بازتاب‌ها و صور گوناگونی از کنش و واکنش ویروس کرونا و جوامع بشری است.

به نظر می‌رسد چالش اپیدمی همه‌جا دست‌به‌کار زائل‌کردن فعالیت و کارکرد ذاتی خرد است و سوژه را واداشته تا به دامان همان دست مضامین و پدیده‌های غم‌انگیزی -مانند ‌افسانه‌بافی،‌ پیشگویی و لعن و نفرین- بازگردد که هنگام فراگیری طاعون در قرون وسطا مرسوم بود. به همین اعتبار، احساس می‌کنم به نوعی ملزم به آن هستم تا در ادامه ایده‌های ساده‌ای را در کنار هم مطرح کنم؛ ایده‌هایی که با مسرت آنها را دکارتی می‌نامم.

‏در رویارویی با این بیماری همه‌گیر و ناتوانی مداوم در مبارزه با آن، بازگشت جدی به فلاسفه باید داشت. تا کتاب‌ها بار دیگر حکمت و متانت خود را به‌دست آورند و از قرنطینه شدن در غارهای مدرن خود رهایی یابند، پاسکال و فلسفه معنوی او درباره ظرفیت محدود عقل در مقایسه با وسعت و گستردگی فضای ایمان نیز. آری! باید به فیلسوفان هستی‌گرا یا اگزیستانسیالیست‌ها مانند سورن کی‌یرکگارد بازگشت که عقل را فرودست‌تر از ایمان می‌دانست و به «پَرِش ایمان» دعوت می‌کرد که هیچ‌گاه استدلال عقل نتوانست بر آن چیره شود. امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند ایمان رمانتیک این گروه از فلاسفه‌ای هستیم همانند کرکگارد، برکسون و شلایر ماخر که معتقد بود زندگی بشر در نبود ایمان تُهی است. حیاتی که عقل را می‌پرستد و صرفاً به علم، گرایش دارد و برای روح، نقشی در کشفِ راز هستی نمی‌بیند، چه معنا و مفهومی می‌تواند داشته باشد؟! اندیشمندان در برابر پوچ بودن آنچه که رخ می‌دهد با فلسفه میشل فوکو مبنی بر برتری «آزادی» بر «سلامتی» به‌پا خیزند؛ آزادی‌ای که غرب به نام او، چه جنایت‌هایی که مرتکب نشد؛ چه جنگ‌های ویرانگری که بر ملت‌ها تحمیل نکرد و چه نهرهای خونی که جاری نساخت!!

به گزارش روابط عمومی شبکه چهار سیما،برنامه «راز» ویژه بررسی جهان پس از کرونا و شبهات مربوط به آن که هرشب ساعت 23 به صورت زنده از شبکه چهار سیما پخش می شود،امشب [1399/01/17] با حضور حجت السلام برنجکار پژوهشگر حوزه دین به موضوع کرونا و دین اختصاص یافته است. با اوج‌گیری شیوع ویروس کرونا و توصیه هایی مبنی بر عدم انجام مناسک دینی گروهی، همچون زیارت اماکن مقدس و تعطیلی برخی زیارتگاه‌ها در سراسر دنیا به منظور مهار این ویروس، باردیگر بانگ بررسی رابطه علم و دین و تعامل بین داده‌های دینی و یافته‌های بشری و تبیین حوزه هر یک از این دو مقوله، به عنوان یکی از مسائل مهم در عرصه دین پژوهی به گوش رسید و شبهاتی در ذهن ها شکل گرفت. به همین منظور دومین قسمت از ویژه برنامه راز به صورت ویژه به این موضوع می پردازد. جایگاه توسل و شفا کجاست و رابطه آن با علوم تجربی چیست؟ آیا بلایا نتیجه گناهان انسانهاست؟ اگر علم باید مشکلات انسان را حل کند، جایگاه دین چیست؟ از جمله سوالاتی است که در این برنامه به آنها پاسخ داده می شود. «راز»، به تهیه کنندگی مهدی سموعی و سردبیری محمدمهدی ابراهیمی نصر کاری از گروه فرهنگ و اندیشه شبکه چهار سیما است

خوسه مانوئل نیوس ـ نویسنده اسپانیایی ـ در روزنامه آ.ب.ث اسپانیا در گزارشی نوشت: حضرت محمد(ص) آخرین پیامبر خدا و بنیانگذار دین اسلام در ۱۴۰۰ سال قبل به رعایت فاصله و بهداشت برای مبارزه با بیماری‌ها توصیه می‌کرد. به گزارش ایسنا به نقل از سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی از سرپرست رایزنی فرهنگی ایران در اسپانیا، چند روز پیش در مقاله منتشر شده در نیوزویک «کُن سیدین» عضو دپارتمان جامعه‌شناسی دانشگاه رایس و نویسنده چند کتاب درباره اسلام، تعالیم حضرت محمد (ص) در این زمینه را به شکل موجز نوشت. جالب این است که اکثریت این تعالیم همان پروتکل‌های پیشگیری از کوید ـ ۱۹ هستند.

رئیس انجمن کلام اسلامی حوزه به شبهاتی پیرامون کرونا در این روزها پاسخ داد. حجت‌الاسلام والمسلمین رضا برنجکار رئیس انجمن کلام اسلامی حوزه علمیه در گفتگو با ایسنا در پاسخ به اینکه چرا در برخی موارد مانند دفاع از وطن یا دین باید جانمان را به خطر بیاندازیم؟ گفت: دفاع از وطن، دفاع از جامعه و عموم انسانهاست. وقتی دشمن حمله می کند، قصد نابودی یک ملت و کشور را دارد، از این رو باید عده ای جانشان را فدای همه کنند. پس در اینجا هم به خطر افتادن جان برخی ، برای حفظ جان یک جامعه و انسانهای آن است.

استاد دانشگاه تهران به ارایه چهره‌ جهان پس از کرونا از منظر علم فلسفه پاسخ داد. کرونا همه ارکان زندگی انسان‌های سراسر کره زمین‌را به هم ریخته است و چالش‌ها و معضلات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، حکومتی و بین‌المللی عدیده‌ای ایجاد کرده‌است. گروه‌های مختلف با رویکردهای متفاوت ، همه در حال حرف زدن و تحقیق در خصوص کرونا و تبعات آن هستند. در رأس همه پزشکان مشغول تحقیق و فعالیت‌اند و سیاستمداران، اقتصاددانان، اصحاب رسانه، روانشناسان، علمای دینی و... هر کدام با رویکرد و تخصص خودشان به این تحلیل و بررسی کرونا و تبعات آن می‌پردازند. در این میان اما جای خالی نظر فیلسوفان به خصوص در ایران به شدت احساس می‌شود. از این روی به سراغ حسین صابری ورزنه، استاد و پژوهشگر فلسفه و ادیان وعرفان دانشگاه تهران رفتیم و در خصوص جهان کرونایی و پساکرونایی با او گفت‌وگو کردم.

دکتر سیمایی، دبیر هیت دولت در یادداشتی نوشت: «ویروس کرونا ضمن ایجاد تغییرات در سبک زندگی مردم، بر رفتار مذهبی و دینی آنان تاثیر گذاشته و سوال های زیادی را در حوزه الهیات، اخلاق و فقه برای متدینان و متشرّعان پدید آورده است. هدف ما در این نوشتار کوتاه، بررسی حکم فقهی این تغییرات و رفتارهای تازه و نوپیدایی است که در اثر ظهور این ویروس پدید آمده است. احکام تغییرات با استدلال بسیار کوتاه بیان می شوند تا در وقتی دیگر به شرح و بسط آنها بپردازیم.

دکتر غلامرضا رئیسیان در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص آموزه های دینی و نحوه مواجهه با بحران ویروس کرونا اظهار کرد: نظافت و بهداشت در رأس آموزه‌های دینی است که آن‌ها را فرا گرفته‌ایم، انسان مومن کسی است که مسائل بهداشتی و نظافت را در تمام مراحل زندگی رعایت می‌کند.

در بحران کرونا بسیاری از مردم حتی خداناباوران و کسانی که اعتقاد دینی نداشتند دست به دعا برداشتند تا از این بلا در امان بمانند، این ویروس نشان داد انسان نیازمند همراهی و اتحاد بیشتر وتفکر به چیستی خود و طبیعت است. آیت الله اعرافی رئیس حوزه های علمیه کشور در نامه ای به شیخ الازهر براین مقوله تاکید کردند که جهان اسلام باید از مقوله فضای مجازی برای تسکین آلام بشریت با همگرایی علمی و پژوهشی بیشتر بهره برداری کند. حجت الاسلام یحیی جهانگیری سهروردی دراین گفتگو مزیت های نگارش چنین نامه ای را مورد بررسی قرار داده است.