جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 121
نقد عقلانیت حداکثری از دیدگاه علامه طباطبائی "ره"
نویسنده:
محمدباقر امینی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
از نظر علامه طباطبایی دیدگاه تعارض و تمایز عقل با دین از استحکام لازم برخوردار نیست و عقل و دین با هم تعارضی ندارند و مطابق هم اند. در رابطه میان ایمان و عقل، ایمان در اصل تعقل هیچ دخالتی ندارد. آنچه که متعلق تفکر و تعقل قرار می گیرد متعلق ایمان است نه خود ایمان. مرحوم علامه طباطبایی معتقد است: گزاره های که متعلق ایمان قرار می گیرد باید علمی و یقینی باشد. تمام گزاره های عقلی توجیه گر گزاره های ایمانی می باشد ولی از آن طرف تمام باورهای دینی تنها توسط عقل اثبات و توجیه نمی گردد. در رابطه با اثبات و باورهای دینی توسط عقل بطور کلی در جهان مسیحیت سه نظریه تحت عنوان ایمان گرایی، عقل گرایی انتقادی و عقلانیت حداکثری مطرح است دیدگاه ایمان گرایی، ایمان را مقدم بر عقل می داند. آگوستین می گوید: من ایمان می آورم تا بفهمم. دیدگاه عقل گرایی انتقادی معتقد است: سیستم های باور دینی می توانند و بلکه باید به لحاظ عقلانی نقادی شوند هر چند اثبات قطعی یک سیستم باور خاص غیر ممکن است. دیدگاه عقلانیت حداکثری معتقد است: پذیرش عقلی و منطقی یک مجموعه باور دینی، منوط به امکان صدق عقلانی آن مجموعه است. برای توجیه عقلانیت حداکثری دو معنا متصور است: 1- عقل می تواند همه باورهای دینی را اثبات و توجیه عقلی نماید. 2- عقل فی الجمله قدرت اثبات و توجیه عقلی باورهای دینی را دارد. از نظر علامه طباطبایی معنای اول (قادر بودن عقل بر اثبات و توجیه عقلی همه ی باورهای دینی) مردود است. و معنای دوم (قادر بودن عقل بر اثبات و توجیه فی الجمله باورهای دینی) مورد قبول است.
مشخصات اثر
قلمرو دین از دیدگاه علامه طباطبائی
نویسنده:
زکی موسوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
این رساله عهده دار بیان قلمرو دین از دیدگاه علامه طباطبائی است. چون قلمرو دین بسیار گسترده است آن را در چند مورد از دیدگاه ایشان مورد بررسی قرار می دهیم و آن را طی چند فصل بیان می کنیم. فصل اول که شامل سابقه و ضرورت انجام تحقیق تعریف مساله پرسش های تحقیق روش انجام تحقیق فرضیه ها و کلیدواژه ها ضرورت بحث از تعریف دین موانع و مشکلات تعریف دین معنی دین در قرآن دین در روایات تعاریف متفکرین غربی از دین تعاریف متکلمان یا فیلسوفان اسلامی از دین می باشد. فصل دوم شامل ماهیت دین از نگاه متکلمان و قرآن و علامه طباطبائی منبع دین اندکی در مورد عقل که یکی از منابع دین است عقل در لغت و اصطلاح و در قرآن و روایت و جایگاه عقل نسبت به نقل و فطری بودن دین که علامه طباطبائی به آن اعتقاد دارند در این فصل بیان می شود. فصل سوم شامل قلمرو دین و سه دیدگاه در مورد آن وجود دارد و نقد و بررسی آنها و بیان این که قلمرو دین امور فردی و جمعی را شامل می شود و بیان نمونه هایی برای آن. قلمرو دین در زندگی اجتماعی کارکردهای دین در اجتماع از دیدگاه علامه طباطبائی و مزیت دین از دیدگاه ایشان و نقش آن در همبستگی اجتماعی عدالت اجتماعی سعادت جمعی اقتصاد اخلاق سیاست مورد بررسی قرار گرفته است. در نهایت به این نتیجه می رسیم قلمرو دین شامل همه ی این موارد می شود. فصل چهارم: که در آن اشاره به معنای سکولاریسم و زمینه های پیدایش آن در مسیحیت و دلایل سکولاریم و نقد و بررسی آن و اندکی در مورد دین حداقلی و دین حداکثری و نقد و بررسی آن بیان شده است.
مشخصات اثر
نوآوری های ملا مهدی نراقی در باب علم الهی
نویسنده:
محمد رضا ضمیری , مرتضی ضمیری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
پژوهش های اعتقادی و کلامی,
چکیده :
بی شک مساله¬ی علم الهی یکی از مهم ترین و پیچیده ترین مباحث در علم کلام و فلسفه¬ی اسلامی است. متکلمان و فلاسفه اسلامی در ابعاد مختلف علم الهی از جمله چگونگی اثبات و کیفیت آن، تقریرها و استدلال¬های مختلفی بیان نموده اند و ملامهدی نراقی در این دو بخش نظرات بدیعی را ارائه نموده که تا پیش از او مطرح نبوده است. سوال اصلی در این مقاله آن است که اندیشه¬های نوین ملامهدی نراقی در استدلال بر اصل علم الهی و کیفیت آن چیست؟ پس از بحث و بررسی آثار مختلف نراقی از جمله اثر جامع الافکار و ناقد الانظار، با روش کتابخانه ای به نتایج زیر دست یافتیم: اول: صحیح ترین وجه در اثبات اصل علم الهی بر مبنای قاعده¬ی "کل مجرد عاقل لذاته" این است که هر موجود مجرد قائم بذاته، امکان ادراک و تعقل را داراست اما فعلیت تعقل در آن منوط به تحقق قوی ترین علاقه ی موجود بین عاقل و معقول است که آن هماناحضور ذات نزد ذات (علم حضوری) است. دوم: در بحث کیفیت علم الهی دیدگاه برتر آن است که مناط علم تفصیلی پروردگار به جمیع اشیاء چه قبل و چه بعد از ایجاد مشمولیت و معلولیت تمامی موجودات برای علة العلل و حضور و انکشاف تام آنها به مناط حضور ذات الهی نزد ذاتش می باشد که به مراتب حضور واجب نزد ذاتش از حضور خود اشیاء نزد واجب متعال أقوی است.
صفحات :
از صفحه 97 تا 112
مشخصات اثر
"بیگانگی" به همراه بررسی موردی بیگانگی از کار
نویسنده:
پریچهر ابراهیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
طی تحقیق حاضر، سعی میشود با بررسی این دسته نظر مختلف ، در حد امکان تحقیق، برای بررسی دقیق‌تر در مورد خاص بیگانگی از کار، نظرات این صاحبنظران به مقایسه گذارده شده و در صورت لزوم در مورد خاص بیگانگی با کار به مقایسه، تحلیل و بررسی پرداخته شود. بنابراین هدف تحقیق در بخش میدانی رساله، تنها بررسی علل و عوامل بیگانگی در مشاغل مختلف و میزان بیگانگی در حرف متفاوت نیست . بلکه مقایسه نظرات ابراز شده در زمینه بیگانگی بطور کلی و تطبیق و مقایسه آن با مورد خاص بیگانگی با کار در چند شغل مختلف و موسسه محدود است .
مشخصات اثر
مقایسه مباحث کلامی و اعتقادی شرح تعرف مستملی بخاری با کشف‌المحجوب هجویری
نویسنده:
نسرین شریفیان
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پژوهش برآنیم به بررسی و مقایسه مباحث کلامی و اعتقادی، در دو کتاب مهم عرفانی فارسی یعنی شرح تعرف و کشف‌المحجوب بپردازیم. مباحث کلامی و اعتقادی، در بیشتر متون عرفانی وارد شده و نویسندگان این آثار از آیات و احادیث برای تبیین مسائل عرفانی، سود برده‌اند. این دو کتاب به عنوان نخستین آثار منثور عرفانی به زبان فارسی، از جایگاه ویژه‌ای برخوردارند به گونه‌ای که نویسندگان این دو اثر، در بیان مباحث مختلف از داستان‌ها و آیات و احادیث و روایات فراوانی سود برده‌اند. پس از بیان مقدمه تحقیق تعاریف و کلیاتی از علم کلام مورد بررسی قرار گرفته و شرح حال زندگانی و آثار نویسندگان این دو اثر و معرفی فرقه‌های کلامی مشهور در این دوران تبیین گردیده است. سپس به بیان مباحث کلی از جمله، قدیم و حادث، جوهر و عرض و ایمان پرداخته‌ شده است. آن‌گاه توحید ذکر شده و در ادامه اصطلاح کلامی نبوت و کرامت و در پایان معاد و سپس اصطلاح انسان مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق بدین گونه است که ابتدا اصطلاح کلامی از لحاظ لغوی بررسی شده و سپس در قرآن و حدیث تببین گردیده و در مرحله بعد مبتنی بر فرهنگ اصطلاحات توضیح داده شده و سپس دیدگاه شرح تعرف و در مرحله بعد دیدگاه هجویری و در نهایت به بررسی مقایسه‌ای این دو دیدگاه پرداخته‌ شده است. کتاب شرح تعرف که سرشار از مباحث کلامی و عقیدتی است، از کتاب کشف‌المحجوب و حتی کتاب‌های دیگر منثور صوفیانه از لحاظ استفاده از آیات قرآن و احادیث و روایات بزرگان و داستان‌ها متمایز می‌گردد. سبک انشا و مقدار کلمات عربی، با کتاب کشف‌المحجوب هجویری که مدتی بعد از این کتاب نوشته شده و کلمات عربی کمتر و تعبیرات قدیمی بیشتر دارد، متفاوت است.کلید واژه: شرح تعرف، کشف‌المحجوب، کلام، اعتقاد، مستملی بخاری، هجویری
مشخصات اثر
بررسی، تحلیل و نقد اندیشه‌های کلامی در متون کهن عرفانی با تکیه بر امهات متون نثر فارسی تا قرن ششم هجری
نویسنده:
فرامرز یاوری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
رساله حاضر، نخست، به بررسی، استخراج و طبقه‌بندی مباحث مهم کلامی در متون کهن عرفانی نثر فارسی می‌پردازد، سپس، دیدگاه‌ نحله‌های رایج کلامی را درباره این مباحث بیان می‌کند و در ادامه، ضمن شرح و تفسیر اندیشه‌های کلامی در متون مورد بحث، به نقد و تحلیل آن‌ها از طریق تطبیق با منابع اصیل و معتبر کلامی و احیاناً، تشریح دیدگاه عرفانی نویسندگان در این خصوص می‌پردازد. دیدگاه کلامی مولفان مورد بحث، بر مبنای اصول اعتقادی اهل سنت و جماعت اعم از اشعریه، ماتریدیه و حنابله شکل گرفته است. نویسندگان، از نحله های کلامی و گروه های فکری مجسمه، مشبهه، حشویه، کرامیه، اباحیه، حلولیه، معتزله، فلاسفه، یهود و نصاری برائت جسته و عقاید آنان را درباره مسائل مختلف اعتقادی انکار کرده اند. آنها، به تبعیت از متکلمان، برای اثبات عقاید خویش و رد عقاید مخالفان، از روش های متداول کلامی از قبیل استدلال، قیاس و تمثیل بهره جسته اند.این تحقیق در شش فصل ترتیب یافته است: فصل اول، مشتمل بر مباحثی درباره علم کلام، رابطه کلام و عرفان، اهداف و دلایل روی آوردن صوفیه به مباحث کلامی، عوامل پیوند میان عرفان و کلام اشعری و جایگاه کلامی متون مورد بحث. فصل دوم درباره توحید و مسائلی چون اسما و صفات خداوند، معرفت خداوند، کلام خداوند، رویت خداوند و مسئله ایمان. فصل سوم درباره عدل خداوند، شامل مباحثی مانند حسن و قبح افعال، فعل اصلح، فعل قبیح، تکلیف، ثواب و عقاب، وعد و وعید، سعادت و شقاوت و جبر و اختیار. فصل چهارم درباره نبوت و مباحث مربوط به آن مانند تفاضل انبیا و فرشتگان، عصمت انبیا، شفاعت انبیا و معراج پیامبر (ص). فصل پنجم درباره مسئله امامت و مباحثی چون ویژگی‌ها و شرایط و وظایف امام، کرامت اولیا و امر به معروف و نهی از منکر و فصل ششم درباره معاد و مسائلی مانند اجل، روح، معاد جسمانی و روحانی، اعاده معدوم و خلق بهشت و دوزخ.
مشخصات اثر
بررسی نسبت اسلام و دموکراسی از نظر اندیشمندان شیعی معاصر
نویسنده:
محمدرضا رحیمی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
تحقیق حاضر با این فرضیه که رابطه اسلام و دموکراسی از نظر اندیشمندان شیعی معاصر حالت یک دست نداشته و بر اساس رویکردهای گوناگون در مورد دموکراسی از تعارض تا توافق و از سازگاری تا سازگاری بیشتر قابل تبیین می‌باشد، شروع شده و در چهار فصل ادامه پیدا کرده است. در فصل اول با توجه به پیشینه، مبانی، و انواع دموکراسی بحث روش یا ارزش بودن دموکراسی مطرح شده است. و بر اساس تحلیل و دلایل گوناگون ثابت شده است که دموکراسی امروزی یک روش است تا ارزش، از همین رو است که توانسته است با ارزش ها و مکتب های مختلفی همراه و هم پیمان شود. دموکراسی بر اساس این رویکرد از میان دو نظریه کلی که در مورد شکل و ماهیت حکومت اسلامی در عصر غیبت وجود دارد یعنی نظریه انتخابی ولایت فقیه و نظریه انتصابی ولایت فقیه، با نظریه انتخابی ولایت فقیه سازگاری بیشتری دارد این نظریه و توضیح ماهیت، مبانی، دلایل و چگونگی موافقت آن با دموکراسی در فصل دومبر اساس نظریات سه دانشمند و عالم ارجمند شیعی: شهید صدر، شهید مطهری و آیت الله صالحی نجف آبادی مورد بررسی قرار گرفته است. پایه‌ای ترین مبنای که سبب موافقت و همسانی دموکراسی و اسلام شده است، محق انگاشتن مردم و مرید دانستن آنان در طول اراده‌ای خداوند در این نظریه می باشد.در این رویکرد ولی فقیه انتخاب شده ازسوی مردم دارایی مشروعیت الهی - مردمی می‌باشد. اما در ولایت فقیه انتصابی ولی فقیه خود صاحب حق بوده و از سوی خداوند جهت محقق ساختن حکومت اسلامی به صورت عام نصب شده است و وظیفه مردم تحقق بخشیدن حکومت ولی فقیه واجد شرایط می‌باشد. تکلیف مردم در قبال ولی فقیه همانند تکلیف ایشان در پیدا کردن هلال ماه رمضان می‌باشد، یعنی صرفا کاشف می‌باشند. و انتخاب کننده بودن مردم به معنای که نظریه ولایت فقیه انتخابی مطرح می‌کند مخالف برداشت اکثر علماء شیعه از روایات مربوط به حکومت در عصر غیبتو یک امر جدید می‌باشد. این نگرش به حکومت، با رویکرد دموکراسی به نقش مردم در تعیین سرنوشت خویش از سازگاری کمتری برخوردار می باشد. توضیح ولایت انتصابی فقیه و چگونگی ارتباط آن با دموکراسی در فصل سوم همراه با توضیح مبانی و دلایل آن از نظر دو اندیشمند نام آور شیعه، آیت الله جوادی آملی و آیت الله مصباح یزدی، به بحث گرفته شده است.
مشخصات اثر
طبقه‌بندی آموزه‌های اعتقادی در دوره‌های مختلف کلام اسلامی
نویسنده:
محمدمهدی افضلی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
چکیده :
چکیده علم کلام در جهت فهم، تبیین، توجیه و دفاع از تعالیم دینی شکل گرفته است. متکلم نقش واسطه میان نصوص دینی و ذهن و زبان مخاطبان را بر عهده داشته و غالباً همگام و همراه با تحولات زمانه و زمینه، تغییراتی در مفهوم‌سازی و بهره‌جویی از دستگاه‌های مفهومی موجود ایجاد کرده است. به موازات تطور و تحول در علم کلام، طبقه‌بندی تعالیم دینی به طور عام و آموزه‌های اعتقادی به طور خاص نیز دچار تحول شده است. گرچه لزوماً این تحول به معنای کامل‌شدن و دقیق‌تر شدن نبوده است، ولی بیشتر، سمت و سوی دقت در روش‌شناسی و عمق در محتوا را پی‌ می‌گرفته است. به هر میزان که در روش‌شناسی‌ها دقت بیشتر صورت گرفته، محتوا دچار تحول شده و طبقه بندی ارائه شده از تعالیم دینی نیز عینی‌تر شده است. طبقه‌بندی‌های جدید ارائه شده از تعالیم دینی در بستر دانش تفسیر قرآن کریم و دانش کلام، به تدریج جایگاه خویش را در هندسة معرفت دینی بازیافته و سهم مؤثری در بازسازی، نوسازی و تنسیق دانش کلام ایفا خواهد کرد. این نوشتار گزارشی از تطورات دانش کلام در عرصة روش‌شناسی و طبقه بندی تعالیم دینی، فراروی خواننده ارجمند قرار می‌دهد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 26
مشخصات اثر
بررسی اعتقادات کلامی و عرفانی در سلسله الذهب جامی
نویسنده:
سهیل صفایی جلیسه
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
از ویژگی های سلسل?الذّهب جامی این است که می توان آن را از جنبه های مختلفبررسی کرد. و از جمله این ویژگی ها « عرفان و کلام »است با نظر به این موارد هدف رسال? حاضر تحقیق درشیوه های عرفان و کلام در سلسل?الذّهب است. پنداشت این بود کههر جا لفظی از عرفان و کلام وجود دارد، ابیات عرفان و کلام آنجاست. امّا عرفان و کلام جامی از همه اینها فراتر می رود و برای تقرّب به سوی آن زیبای مطلق ، با روش های گوناگون ، انسان را به پلّه های قرب فرا می خواند و هدف نگارنده جمع آوری همه ابیاتی است که رایحه دلنواز شناخت آن یگانه مطلق را به همراه دارد. با چنین خواستی ، همه سلسل?الذّهب را، بررسی کردیم تا همه پنجره های گشوده به آسمانها را دریابیم. این پایان نامه مشتمل بر سه فصل وهمچنین فهرست برخی از لغات است . فصل اوّل به کلیّات اختصاص دارد که مباحثی مانند علم کلام و عرفان از جهت پیدایش و موضوعات در آن بررسی شده است .فصل دوّم شامل برخی مباحث عرفانی و کلامی است که امّهات نظریات عبدالرحمان جامی در عناوین فرعی متعدّد مورد تحقیق قرار گرفته است . فصل سوّم به مقول? عشق و انواع آن پرداخته و مباحث عمد? آن در سلسل? الذّهب نموده شده است .کلید واژه ها: عرفان،کلام، مذاهب عرفانی و کلامی ، وحدت وجود ، سلسل? الذّهب ، جامی، منزّهه، مشبّهه، فِرَق شیعه .
مشخصات اثر
کارکردگرایی و معناشناسی اوصاف الاهی از دیدگاه علامه طباطبایی و ویلیام آلستون
نویسنده:
حسین نقوی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: موسسه آموزشى و پژوهشى امام خمینى قدس سره,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
موضوع زبان دینی مسئله ای است که شاید بتوان گفت در تمام ادیان آسمانی مطرح است. مباحث زبان دینی، شامل چیستی زبان دینی، معناداری و معرفت بخش بودن انواع گزاره های دینی است. مهم ترین بخش آن مربوط به گزاره های کلامی است که از دیرباز مورد توجه فیلسوفان و متکلمان دینی بوده است.این نوشتار با رویکرد تحلیلی، بررسی تطبیقی آرای علامه طباطبایی و ویلیام آلستون فیلسوف دین امریکایی معاصر، در زمینه زبان الاهیات (کلام) مدّنظر است. آلستون برای توجیه مشکل اطلاق گزاره های کلامی بر خدا، نظریه «کارکردگرایی» را مطرح می کند. علامه برای توجیه این مشکل، نظریه های «اشتراک معنوی و تشکیک در وجود»، «تأویل کلامی» و «غائیت» را مطرح می سازد که هر کدام در جایی کاربرد دارند. نظریه اشتراک معنوی درباره اوصافی نظیر علم، قدرت، حیات و وجود کاربرد دارد و اطلاق آنها را توجیه می کند. نظریه تأویل کلامی در مورد اوصافی مانند سمیع، بصیر، دارای دست بودن و مکان داشتن کاربرد دارد که این اوصاف، متعلق به ممکنات، و از ساحت الاهی دور است. این اوصاف، به اوصاف دسته اول تأویل برده می شود و نظریه غائیت در زبان عرفی و دینی و درباره تمام اوصاف استفاده می شود و کاربرد و صدق آنها را توجیه می کند.
صفحات :
از صفحه 31 تا 58
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 121