جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
مرگ اختیاری از دیدگاه ابن‌سینا و سید حیدر آملی
نویسنده:
محمدباقر عباسی، محسن مردانی
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
مسأله‌ی مرگ اختیاری و قیامت انفسی و کیفیت تحقق آن از جمله مسائلی است که مورد توجه عرفا و حکما بوده است. مرگ اختیاری، که به معنای قطع علاقه و تعلق از ماسوی‌الله و توجه تام به خداوند متعال است، دارای مراتب و درجات و نیز نتایج و ثمراتی است که در این نوشته تحلیل می‌شود. رویکرد ابن‌سینا و سید حیدر آملی، که به دو مکتب مختلف فکری تعلق دارند، از این جهت دارای اهمیت است که با مقایسه‌ی دو رویکرد مذکور و بیان وجوه اشتراک و افتراق آن‌ها، تفسیر روشن‌تری از مرگ اختیاری به دست می‌آید. ابن‌سینا با تجزیه و تحلیل قوای نفس ناطقه و اتحاد با عقل فعال، مراتبی از تجرید یا مرگ اختیاری را مستدل کرده است. اما سید حیدر آملی با طرح مسأله‌ی فنا و اقسام و درجات آن، درجات مختلف مرگ اختیاری را تببین کرده است.
صفحات :
از صفحه 147 تا 162
ترس از مرگ با تکیه بر دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا
نویسنده:
فاطمه سلیمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران : دانشگاه امام صادق (ع),
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
یکی از مهمترین دغدغه‌های بشری مسأله ترس از مرگ است. برای درمان این ترس‌ متفکران از حوزه‌های مختلف به نظریه‌پردازی پرداختند. بر پایه تفکر فلسفی، ترس از مرگ ریشه در نوع نگاه انسان‌ها نسبت به حقیقت مرگ دارد. به همین جهت برای از بین‌ بردن این ترس باید به تصحیح نگرش خود نسبت به مرگ پرداخت. مرگ به عنوان واقعیتی ضروری و غیر قابل انکار موضوع مطالعه و تحلیل مکاتب‌ مختلف فلسفی قرار گرفته است و هریک از این مکاتب براساس درک و شناختی که از حقیقت انسان دارند،نسبت به این مقوله ضروری قضاوت می‌کنند.تفکر مادی،تمام هستی‌ انسان را محدود به جسم می‌داند و مرگ را نابودی و پایان زندگی می‌شمارد.ازاین‌رو در این مکتب ترس از مرگ مساوی ترس از نابودی و فناست.اما در تفکر الهی واقعیت انسان، حقیقتی متعالی و روحانی غیر از جسم اوست و جسم به منزله ابزاری برای اوست.در نظر این گروه، مرگ قطع ارتباط روح از بدن است، در نتیجه وقوع ترس از مرگ حاصل‌ جهل نسبت به این حقیقت است. ابن سینا و ملاصدرا بر مبنای تفکر فلسفی خود نظریه دوم‌ را تأیید می‌نمایند، هرچند هر کدام در راستای مبانی فلسفی خود عوامل متعددی را برای‌ این ترس مطرح می‌نمایند ولی هر دو در نهایت، علت اصلی این ترس را جهل انسان‌ها نسبت به واقعیت مرگ و حوادث پس از آن اعلام می‌کنند.
صفحات :
از صفحه 75 تا 101
مرگ از منظر ملاصدرا
نویسنده:
محمدرضا اسدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله، براساس مبانی وجودشناسی و متافیزیکی ملاصدرا، به بحث از موضوع مرگ پرداخته شده است. از نگاه ملاصدرا، انسان، حیوان ناطق میرنده است. به باور وی، نفس در یک حرکت جوهری تدریجی و سیر تکوینی، برای انتقال از دنیا به آخرت، تمامی مراحل وجودی‌اش را طی می‌کند و پس از پایان پذیرفتن سیر نفس در دنیا پدیده مرگ رخ می‌دهد. بنابراین، مرگ چیزی نیست جز پایان حرکت نفس در دنیا و انتقال به عالم آخرت. اما در این زمینه، پرسش‌های مهمی وجود دارد که در این نوشتار از نظر ملاصدرا به پاسخ آن‌ها پرداخته‌ایم برخی از این پرسش‌ها به قرار زیر است: آیا پس از مرگ، سیر نفس و تحول او در برزخ، امکان پذیر است یا خیر ؟ آیا مرگ، اقسامی دارد؟ آیا مرگ ویژه انسان است یا تمام پدیده‌های عالم ـ اعم از جماد و گیاه و حیوان و فرشته و غیره ـ نیز می‌میرند؟ و آیا مرگ، امری ضروری و اجتناب ناپذیر است؟
صفحات :
از صفحه 25 تا 48
مرگ ارادی و تولد ثانی
نویسنده:
اسماعیل سلیمانی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامی ,
چکیده :
موضوع «مرگ ارادی و تولّد ثانی» و به تعبیر دیگر، «مرگ اختیاری و ولادت معنوی»، از جمله موضوعات مشترک در ادیان مختلف است. در این نوشتار بر آینم تا این موضوع را از منظر عرفان اسلامی بررسی کنیم. نخست با اشاره به دسته‌بندی‌های مرگ از نظر عرفا، به تعریف و بیان وجه نام‌گذاری مرگ ارادی یا اختیاری، به عنوان یکی از انواع مرگ پرداخته‌ایم. آن گاه، نظری هر چند گذرا به مفاهیم پیوسته و وابسته به این موضوع افکنده‌ایم و کوشیده‌ایم نسبت این مفاهیم را با مسئله مرگ ارادی نشان دهیم تا از این رهگذر، وجوه مختلف این مسأله و گستره معنایی آن را بیشتر بشکافیم. با توجه به اینکه مرگ ارادی و تولّد ثانی یا موت اختیاری و زایش روحانی، درنزد اهل معرفت به عنوان دوپایه مهم سلوک روحانی و نماد جنبه سلبی و ایجابی سیر الی الله است، مطالب از نظر محتوا در دو بخش سامان یافته است: مطالبی که مفهوم مرگ را بسط می‌دهد و به جنبه سلبی عرفان نظر دارد که پیش‌تر طرح شده است و شامل مفاهیمی همچون کشتن نفس، توبه، فنا، قرب نوافل، سیر از ظاهر به باطن می‌گردد. نیز بخش دوم مباحثی است که به آثار این نوع مرگ می‌پردازد و به جنبه ایجابی عرفان ناظر است و مفاهیمی مانند بقاء، بینا شدن به حقایق عالم، قیامت معنوی، وصول به حیات حقیقی و تولّد ثانی را دربر می‌گیرد. روش طرح مطالب تقریباً همان شیوۀ رایج در بحث‌های عرفانی است. از این رو، در همۀ مباحث کوشیده‌ایم با بهره‌گیری از آیات و روایات و آوردن استنادها و اقوالی از بزرگان دین و عرفان، مطالب از غنا و اعتبار لازم برخوردار باشد.
صفحات :
از صفحه 83 تا 106
خاستگاه و پیشینه حکمت اشراق
نویسنده:
محمد بهشتی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
این مقاله خاستگاه و پیشینه نگرش اشراقی شیخ شهاب‌الدین سهروردی را بررسی کرده، اصل و تبار و سابقهٔ کهن آن را ترسیم می‌کند؛ حکمتی که بُن‌مایه آن کشف و شهود عرفانی و تفکر عقلانی و منطقی است و کلید فهم درست آن خودشناسی و معرفت النفس است؛ معرفت النفسی که تنها از طریق ریاضت و تصفیه باطن قابل دست‌یابی است. در این پژوهش ثابت خواهد شد که خاستگاه و پیشینه مکتب فلسفی اشراق متعدد و متنوع است؛ قرآن کریم، سنت نبوی، فلسفه ایران باستان، فلسفه یونان، فلسفه مشاء، عرفان و تصوف و ...؛ فلسفه اشراق از همه این مبادی و منابع بهره برده و با نظام‌سازی و مهندسی ویژه آنها را در خود جمع و هضم کرده، علاوه بر اینکه الهامات و مشهودات و مکاشفات باطنی سهروردی نیز، چنان‌که خود وی تصریح کرده، از منابع اصلی است.
صفحات :
از صفحه 121 تا 138
تاگور و تصوف اسلامی
نویسنده:
عباس کی منش
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
کلیدواژه‌های اصلی :
چکیده :
در این گفتار نخست به شرح احوال و افکار و آثار تاگور پرداخته، آنگاه محیط اجتماعی او را در کارگاه پژوهش مورد بررسی قرار می دهیم و تحولات فکری مردم شبه قاره را که مایه پیدایش نحله های مختلف مذهبی و اعتقادی شده است را از نظر می گذرانیم. در این رهگذر اشارت می کنیم که تصوف اسلامی ایران به همت منصور حلاج بدان سرزمین پهناور راه یافته و در ساخت و پرداخت آیین برهمایی مؤثر آمده و به گونه ای دلپذیر طراز تعالیم آن آیین معرفت آموز گشته است و تاگور-نابغه بزرگ شرق-استغنا و وارستگی صوفیان ایرانی را چاشنی معانی رقیق و مضامین دقیق آثار خود ساخته است.
صفحات :
از صفحه 107 تا 124