جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

در این اثر، موضوع عقل و جهل از نگاه قرآن و سنّت بررسی می شود. مؤلّف در این مجموعه تلاش کرده تمامی روایات مربوط به موضوعات اصلی و فرعی مورد نظر خود را از مصادر کهن و جوامع روایی شیعه و اهل سنّت گزینش کرده و با حذف احادیث تکراری، به تنظیم آنها بپردازد. کتاب در دو بخش سامان یافته است: بخش نخست، عقل (خِرد) را از دیدگاه آیات قرآن و احادیث مورد بررسی قرار می دهد که خود به هفت فصل تقسیم می شود: شناخت عقل، ارزش خرد، تعقل (خِردورزی)، عوامل رشد عقل، نشانه ها و آثار عقل و آسیب های عقل و وظایف خردمند. بخش دوم، به جهل (نادانی) می پردازد و در آن مباحثی چون: معنای جهل، پرهیز دادن از جهل، انواع جاهلان، نشانه های جهل و وظایف جاهل، مطرح شده است. در انتهای این بخش، جاهلیت نخست، جاهلیت دیگر و پایان جاهلیت، مورد بحث قرار گرفته، که شامل مباحثی تاریخی و ناظر به قبل از بعثت پیامبر(ص)، پس از ایشان و دوران ظهور امام مهدی(ع) است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

لسان و الميزان أو التكوثر العقلي

نویسنده:

طه عبد الرحمن

نوع منبع :

کتاب , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست

وضعیت نشر :

لبنان/ بیروت: المرکز الثقافی العربی,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

شناخت منطقی , علم ریاضی , عقل ( جوهر ) , اصطلاحنامه منطق , نجات: ابن سینا , اشارات و تنبیهات: ابن سینا , قواعد العقائد: غزالی , احیاء علوم الدین (غزالی)

کلیدواژه‌های فرعی :

معیارهای خطابه , نسبیت , دلالات , تمثیل(منطق) , قیاس , خطابه , تمثیل خطابی , دلیل عقلی(قسیم دلیل نقلی و دلیل مرکب از عقلی و نقلی) , دلیل((اعم از استدلال)، اصطلاح وابسته) , دلیل گروی(اصطلاح وابسته) , استدلال((سایر)، اصطلاح وابسته) , وجود عقلی کلیات ,

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مائية العقل و معناه و اختلاف الناس فيه

نویسنده:

الحارث بن أسد بن عبدالله المحاسبي

نوع منبع :

کتاب , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

عقل ( جوهر ) , کتب کلام اهل سنت , کتب عرفان عملی و تصوف

کلیدواژه‌های فرعی :

حجیت خبر واحد , قدرت الهی , توکل , خوف , حضرت عقل(انسانی) , عقلانیت(اصطلاح وابسته) , آیات قرآن , ایمان و عقل ,

چکیده :

مختصر حاضر درباره مائیت و ماهیت عقل و معنای آن می باشد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

سرچشمه حکمت : جستارهایی در باب عقل

نویسنده:

علی نقی خدایاری، رضا برنجکار

نوع منبع :

کتاب , مجموعه مقالات , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

متن

وضعیت نشر :

تهران: نبا,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

خداشناسی , انسان شناسی , حجیت عقل , 16. کلام عقلی , عقل , خداشناسی , عقل گرایی(مقابل تجربه گرایی) , نص‌گرایی , قرآن و عقل , تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى‌) , تفسیر کبیر : فلسفی و کلامی: فخر رازی , اسفار اربعه: ملاصدرا , شفاء: ابن سینا , اشارات و تنبیهات: ابن سینا , الشواهد الربوبیّة: ملاصدرا , فتوحات مکیه: ابن عربی , 01- کافی : شیخ کلینی , تفسیر مجمع البیان (اجتهادى‌) , مقالات الاسلامیین: ابوالحسن اشعری , شرح المقاصد: تفتازانی , اوائل المقالات: شیخ مفید , تحف العقول: ابن شُعبه حَرّانی , اصول فلسفه و روش رئالیسم (علامه طباطبایی/ مرتضی مطهری)

کلیدواژه‌های فرعی :

معاد در قرآن , جبر و اختیار(کلام) , ماتریدیه (اهل سنت) , امر بین امرین , هستی شناسی اسلامی , دلیل عقلی(مسائل جدید کلامی) , عقلانیت دینی , حکم عقلی , حرکت جوهری , عقل ( جوهر ) , آیات جبر و اختیار , عقل , اصل علّیت , عقل فطری , عقل عملی((مدرک کلیات مربوط به عمل)، مقابل عقل نظری)Alʿaql al-ʿamalī(practical intellect) , عقل نظری((مدرکات عقل نظری)، اصطلاح وابسته) , عقل هیولانی , عقل مستفاد , امکان معاد , وحی و عقل , ایمان و عقل , عقل قرآنی ,

کد کنگره:

ع 7 خ 4 1388 / 104 BP

چکیده :

در مجموعه پيش‌رو كه به همت پژوهشگرانى دانشور سامان يافته است كوشش شده آراء مهم‌ترين جريانهاى فكرى جهان اسلام در باب آموزه پايه‌اى عقل عرضه شود. دو نكته در تدوين جستارهاى اين نوشتار مد نظر بوده است. نخست، پرداختن به حوزه‌هاى متنوع و جريانهاى مهم فكرى و گزينش عالمانى كه نماينده شاخص يك جريان معرفتى به شمار مى‌روند. و دوم، بهره‌گيرى از نويسندگانى كه در موضوع مورد نظر از دانش و توانايى لازم برخوردارند. گفتنى است براى آگاهى از ديدگاه قرآن و حديث درباره عقل، دو مقاله نخست به اين عرصه اختصاص يافته است. در مقاله سوم با عنوان عقل‌گرايى و نص‌گرايى در كلام اسلامى، گزارشى تاريخى از سير و سرگذشت گرايشهاى عقلى و نقلى در حوزه كلام ارائه شده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ملاصدرا و مطالعات تطبیقی جلد 4

نویسنده:

همایش جهانی حكیم ملاصدرا

نوع منبع :

کتاب , مجموعه مقالات , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست

وضعیت نشر :

تهران: بنياد حكمت اسلامي صدرا,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

16. کلام عقلی , نسبت زمان و حرکت , فلسفه اسلامی , عقل ( جوهر ) , اسفار اربعه: ملاصدرا , الشواهد الربوبیّة: ملاصدرا

کلیدواژه‌های فرعی :

هرمنوتیک , هرمنوتیک فلسفی , اگزیستانسیالیسم , حرکت جوهری , اجزاء زمان , مُثُل , زمان ( ماهیت ) , اصالت وجود , احکام واجب الوجود , زمان , الشیء ما لم یجب لم یوجَد: شیء ممکن تا به مرحلة وجوب وجود از ناحیة علت تامه اش نرسد موجود نمی شود ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

ملاصدرا شیرازی: صدرالمتألهین

چکیده :

مجموعه مقالات همایش جهانی حکیم ملاصدرا اول خرداد ۱۳۷۸ جلد۴ مجموعهای از ۳۱ مقاله است که در همایش جهانی حکیم ملاصدرا در اول خرداد ماه ۱۳۷۸ در تهران ارایه شده است. این مقالات مشتمل بر سه فصل است و زیر عنوان مطالعات تطبیقی درباره ملاصدرا و دیگر فلاسفه و مکاتب فلسفی آنها عرضه شده است. سرفصلهای این مجموعه به شرح زیر است: ویژگیها و مباحث تطبیقی، زمان و حرکت، عقل. سید محمد خامنهای، دبیر همایش مزبور، در مقدمه کتاب، خلاصهای از روند شکل‏گیری این همایش و ضرورت آن را بیان کرده و بیگانگی فلسفه امروز غرب از فلسفه اسلامی و به ویژه حکمت متعالیه صدرایی را یک فاجعه دانسته است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

فلسفه الهی از منظر امام رضا (ع)

نویسنده:

عبدالله جوادی آملی، مترجم: زینب کربلایی

نوع منبع :

کتاب , ترجمه اثر , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست

وضعیت نشر :

قم: اسرا,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

16. کلام عقلی , معرفت اصول دین , فلسفه الهی , فلسفه اسلامی , کتب فلسفی , تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى‌) , توحید صدوق , تفسیر کبیر : فلسفی و کلامی: فخر رازی , اسفار اربعه: ملاصدرا , شفاء: ابن سینا , شرح اشارات: خواجه نصیر الدین طوسی , بحار الانوار: علامه مجلسی , 01- کافی : شیخ کلینی , وافی , جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام: محمدحسن نجفی , تفسیر زبدة البیان (فقهی)

کلیدواژه‌های فرعی :

دلیل ضرورت نبوت , امر بین امرین , تفویض , جبر فلسفی , ضرورت نبوت , عینیت صفات الهی با ذات , معجزات , اثبات وجود خدا , حقانیت معجزه , عقل ( جوهر ) , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , عقل , تعقل(معرفت شناسی) , عقلانیت(اصطلاح وابسته) , عینیت ذات واجب الوجود , امکان نبوت , عقلانیت اسلام , قضا و قدر , ایمان و عقل ,

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

عبدالله جوادی آملی

چکیده :

یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین چهره‌ها و جنبه‌های علمی امام معصوم (علیه‌السلام) همانا نگرش عقلی و فلسفی به پدیده‌هاست. امام علی بن موسی الرضا (علیه‌السلام)، در مدت کوتاه زمانی، به اندازهٴ تمام تاریخ فضا را روشن کرده، هم جهالت گذشتگان را برملا نمود و هم ضلالت آیندگان را نمودار ساخت. اکنون فرمایشات آن حضرت سند زندهٴ علوم مختلف از جمله فلسفه و کلام است. اثر گرانمایهٴ «فلسفهٴ الهی از منظر امام رضا (علیه‌السلام)» که از زبان عربی به فارسی ترجمه شده, در یک مقدمه و چهار بوستان، عهده‌دار مباحثی چون سخنان امام رضا (علیه‌السلام) در فضیلت عقل و تشویق مردم به تعقل، استدلال به مبادی عقلی در کلام آن حضرت، توحید از منظر امام رضا (علیه‌السلام)، قضا و قدر، جبر و تفویض، ضرورت نبوت، ماهیت معجزه و ... می‌باشد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی تطبیقی جایگاه «عقل» در تفسیر قرآن از منظر امام موسی صدر و شیخ محمد عبده

نویسنده:

علی شریفی ؛ زهرا بختیاری

نوع منبع :

مقاله

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

کلیدواژه‌های اصلی :

عقل ( جوهر ) , اصطلاحنامه علوم قرآنی , تفسیر قرآن

چکیده :

پژوهش حاضر با روش توصیفی و مطالعات کتابخانه‌ای به مقایسة تطبیقی آرای امام موسی صدر و شیخ محمد عبده به ‌عنوان نمونه‌هایی از عقل شیعی و نومعتزلی پرداخته، جایگاه «عقل» را نزد آنان روشن کرده‌است و از طریق استناد به نمونه‌هایی از آیات قرآن، سعی در نشان دادن استدلال عقلی آن‌ها در تفسیر قرآن با تأکید بر مسائل اجتماعی دارد. پرسش اصلی تحقیق چنین مطرح می‌شود: موضع مشترک امام موسی صدر و شیخ محمد عبده دربارة «عقل» و جایگاه آن در تفسیر چیست؟ در پاسخ به این سؤال، بر حجیت عقل به‌ عنوان یکی از مدارک تفسیر عقلی تکیه می‌شود. سرانجام، با بررسی نظرات ایشان به این نتایج می‌رسد که هر دو در امکان فهم و جواز تفسیر قرآن برای همة انسان‌ها اتفاق ‌نظر دارند. همچنین، هر دو قائل به حجیت عقل در تفسیر قرآن هستند و در پایان، هر دو از عقل در تفسیر قرآن، به‌عنوان قوة درک بدیهیات، تبیین و توضیح، استنباط گزاره‌های نظری و تأویل بخشی از ظواهر قرآن بهرة کافی را برده‌اند

انتخاب :

صفحات :

از صفحه 67 تا 90

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

ش‍رح‌ ال‍م‍واق‍ف‌ ال‍ق‍اض‍ی‌ ع‍ض‍دال‍دی‍ن‌ ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن‌ الای‍ج‍ی المجلد 7 : و م‍ع‍ه‌ ح‍اش‍ی‍ت‍ا ال‍س‍ی‍ال‍ک‍وت‍ی‌ وال‍چ‍ل‍ب‍ی‌ ع‍ل‍ی‌ ش‍رح‌ ال‍م‍واق‍ف‌

نویسنده:

ت‍ال‍ی‍ف‌: ال‍س‍ی‍د ال‍ش‍ری‍ف‌ ع‍ل‍ی‌ ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د ال‍ج‍رج‍ان‍ی‌‎ ؛‬ ض‍ب‍طه‌ و ص‍ح‍ح‍ه‌: م‍ح‍م‍ود ع‍م‍ر ال‍دم‍ی‍اطی‌

نوع منبع :

کتاب , شرح اثر , حاشیه،پاورقی وتعلیق

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ب‍ی‍روت‌ : دارال‍ک‍ت‍ب‌ ال‍ع‍ل‍م‍ی‍ة,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

16. کلام عقلی , عالم نفوس , کلام اشعری , کلام اهل سنت , فلسفه اسلامی , افلاک , 13. علم کلام , کتب کلام اهل سنت , کتب کلام اشاعره , شفاء: ابن سینا

کلیدواژه‌های فرعی :

زمین , خورشید , نفوس فلکی , خسوف و کسوف , ماه , نفوس انسانی , عناصر اربعه , جسم , عقل ( جوهر ) , اجسام سماوی , افلاک , جسم معدنی , مزاج , نفوس مجرد , فلزات , نفس ناطقه(اصطلاح وابسته) ,

کد کنگره:

‏‫‬‭BP205/4‭/ع‌6م‌8023 1377

چکیده :

الفصل الثانى:جسم طبيعى در يك مقدمه و پنج قسم بيان مى‌شود كه عبارتند از:افلاك در شش مقصد بيان مى‌شود كه شامل:تعداد افلاك،اثبات محدود بودن جسم در جهات مختلف،فلكهاى ثابت،فلك خورشيد،فلك قمر. القسم الثانى:كواكب مضىء در پنج مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:هلال ماه، خسوف ماه،كسوف خورشيد،محو قمر،مجرة. القسم الثالث:عناصر در سيزده مقصد بيان مى‌شود كه شامل:نظر حكماء متاخر در وجود عناصر چهارگانه،طول زمين،آب،وضعيت جغرافيايى زمين،اندازه زمين،سكون زمين،دائره نصف النهار،سبب ايجاد صبح،بلندى و كوتاهى سطح زمين، اثرات كوهها بر باد و جو زمين،كون و فساد عناصر اربعه،عناصر اربعه از حيث تركيب، طبقات عناصر هفتگانه. القسم الرابع:مركبات ممزوجة در سه فصل بيان مى‌شود كه عبارتند از:مبحث مزاج در دو مقصد شامل:ارتباط با صورت جسمى،اقسام مزاج،عناصر معادن در فصل دوم بيان مى‌شود فلزات هفتگانه،فلزات جامد،فلزات مايع. الفصل الثالث:مبحث مركبات داراى نفس در يك مقدمه و سه قسم بيان مى‌شود كه عبارتند از:مقدمه در تعريف نفس و القسم الاول شامل:نفس نباتى القسم الثانى: نفس حيوانى.القسم الثالث:نفس انسانى القسم الخامس:مركبات غير قابل مخلوط شدن. المرصد الثانى:عوارض جسم در هشت مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:اجسام محدثه، فناء عالم،بقاء اجسام،امتناع دخول جواهر بر يكديگر،وحدت جوهر و مكان، خالى بودن جسم از عرض و ضدش،ابعاد متناهى،وجود عالم ديگرى مماثل با اين عالم. المرصد الثالث:نفوس مجرده در چهار مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:نفوس فلكى مجرد از ماده،نفوس انسانى مجرده،حادث بودن نفوس ناطقه،تعلق نفس به بدن.المرصد الرابع:موضوع عقل در سه مقصد بيان مى‌شود كه عبارتند از:ثبات عقل،ترتيب صدور عقل،احكام عقول.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

تعریف مجرد و مادی و بهترین دلیل بر موجود مجرد

نوع منبع :

پرسش و پاسخ

پاسخ تفصیلی:

اما جواب از سوال اول و دوم( تعریف مجرد و مادی) هر موجودی که همراه ماده باشد (یک) و یا حلول در ماده کند (دو) مادی است مثلاً جسم همراه ماده است یعنی جزئی از جسم ماده است و جزئی از جسم صورت است پس جسم متشمل بر ماده است و لذا به آن مجرد نمی گوییم و می گ بیشتر ...

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

فلسفه اسلامی , عقل ( جوهر ) , تعریف مجرد , تعریف مادی , قائم به ذات بودن نفس

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

تعداد رکورد ها : 147

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی **

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.