جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

اخلاق سکولار از مبانی هستیشناختی و انسان شناختی و نیز از برخی اصول و مبانی معرفت شناختی بهره میبرد. اموری همچون شکگرایی، نسبیّت گرایی، عقل گرایی، علم باوری و کثرت گرایی معرفتی اموری هستند که به عنوان مبانی معرفت شناختی اخلاق سکولار مطرح هستند. ابتلا انسان معاصر غربی به شکاکیّت و نسبیّت در معرفت از یک سو، و گرایشات علم باورانه، عقل گرایانه، کثرت گرایی معرفتی و اخلاقی از سوی دیگر، موجب دور شدن وی از اخلاق دینی گردید و زمینه را برای طرح اخلاق سکولار فراهم ساخته است. اینها جملگی ناشی از ضعف های مفرط مسیحیّت موجود و عملکرد سوء کلیسا در برخورد با اندیشه های علمی و فلسفی بوده است. این مقاله به تشریح این مبانی و نقد و بررسی آنها پرداخته و سعی در اثبات کارآمدی اخلاق دینی نموده است.

فراسکولاریسم و یا پذیرش حضور دین در یک جامعة سکولار، ایده ای است که امروزه برخی متفکران لیبرال از آن سخن میگویند. یورگن هابرماس، از جمله کسانی است که به طرح این ایده پرداخته و چگونگی حضور دین در جهان مدرن و نقش و جایگاه آن را مورد بحث قرارداده است. هرچند تلاش وی عمدتاً این است که عصر دین را خاتمه یافته اعلام نموده و عقل را جایگزین آن نماید، اما در آثار و اظهارات اخیر خود راجع به دین، تا حدودی دیدگاه گذشتة خویش را تعدیل نموده و برخی کارکردهای بیبدیل دین را مورد تأکید قرار داده است. وی به نقش دین در معنا بخشی به زندگی اشاره نموده و پذیرفته است که زبان دینی، در عرصة اخلاقیات از یک توانایی و ظرفیت فوق العاده برخوردار است که نمیتوان از آن چشم پوشی نمود. با این وجود، اظهارات جدید هابرماس را در این مورد نمیتوان به مفهوم پیدایش یک تحول واقعی در نگرش وی راجع به دین دانست. وی همچنان دین را از نگاه یک فرد سکولار نگریسته و نه تنها جایگاهی بسیار محدود و حاشیه ای به آن اختصاص میدهد، بلکه سعی میکند همان کارکردهای معنایی و اخلاقی دین را نیز کاملاً به افق سکولار ببرد. این مقاله، دیدگاه های وی را در این زمینه طرح نموده و به ارزیابی نقاط قوت و ضعف آن پرداخته است.

باورها همواره معجونی از پندارها و خرافات با حقایق و راستی ها بوده اند و بشر همواره این دغدغه را داشته تا اعتقادات خود را با در دست داشتن معیارهایی بپیراید. معرفت شناسان با ارائۀ ملاک هایی درصدد راستی آزمایی باورها برآمده و سازوکاری برای این امر ترسیم کرده اند. باورهای دینی به دلیل گستره و اهمیت زیاد آنها و نیز ماورایی بودن شان محور اختلاف فراوانی شده اند؛ نظام های معرفتی ای مانند قرینه گرایی و وثاقت گرایی ارزش معرفتی این باورها را سنجیده اند. زگزبسکی، با درانداختن ساختاری فضیلت گرا و با ابداع برخی از اصول کلی، نگاهی نو به ارزش عقلانی باورهای دینی دارد. وی، نخست،رویه های رایج در معرفت شناسی دینی را نقد می کند و، سپس، با استفاده از دو ویژگی «فطری بودن» و «فراگیری» عقل سه اصل عقلانیت ارائه می کند و باورها را براساس آنها می سنجد. در نگاه او، باورهای دینی توان برآوردن این معیارها را دارند. این مقاله به بررسی رویکردهای سلبی و ایجابی وی در این زمینه می پردازد.

مک اینتایر معتقد است که تاریخ فرهنگ و تفکر غرب، در دو راستای متفاوت قابل تحلیل است، به گونه ای که عقل مدرن، عقل رها و آزاد و در نتیجه سرگردان و راه نایافته به تفکری مستحکم و متین است و عقل پیش از دوره مدرن، عقل غایت مند، درآمیخته به فضیلت و در قید و بند سنت بوده است. تفکر و سنت عقلانی پیش از مدرن، در طی یک دیالکتیک تاریخی همواره راه پیشرفت را طی کرده و هر سنتی با شناخت نواقص و محدودیت های سنن قبل از خود، درصدد تکمیل و تصحیح آن ها برآمده است.ادعای اصلی مک اینتایر آن است که راه برون رفت از معضلات انسان مدرن، بازگشت مجدد او به سنت و اجرای پژوهش های عقلانی جانبدارانه است؛ زیرا، انسان مجزا شده از سنت، تاریخ و بدون فضایل اخلاقی نمی تواند عاقل باشد، همان طور که فرد بدون جامعه و عقل، هرگز نمی تواند از فضایل اخلاقی بهره ای برده باشد.وی به منظور اثبات این دعاوی به ذکر شواهد تاریخی با تحلیل های فلسفی خاص خود می پردازد که به شرح آن ها پرداخته ایم.

جهانی شدن از جمله مباحثی است که در دهه های اخیر در میان اندیشمندان مطرح بوده و تا به حال تحقیقات ارزنده فراوانی در این باره صورت گرفته است، تحقیق حاضر نیز با این سوال که؛ تشیع برای جهانی شدن در ابعاد اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی دارای چه ظرفیتی است. آغاز شد و به ارزیابی مبانی و اندیشه های جهانی شدن و مبانی اندیشه های تشیع، هر کدام به طور جداگانه پرداخت، پس از آن اندیشه جهانی شدن و تشیع را با هم مقایسه نمود، آن چه از این مقایسه به دست آمد آن است که؛ اگرچه هر دو اندیشه در بعضی از مبانی اعتقادی، اجتماعی، اخلاقی مشترکاتی با یکدیگر دارند و این مبانی در بین این دو اندیشه مشترک بیان شده است، اما به صورت کلی این دو دیدگاه از اساس و بنیان با هم متفاوت هستند زیرا اندیشه شیعی برگرفته از دین الهی است و دین در تمام اعتقادی، اجتماعی، اخلاقی انسان نقش برجسته و بسزایی دارد و در واقع اندیشه شیعی یک اندیشه دین محور، معناگرا، مقدس و ولایت محمور است، در حالی که اندیشه جهانی شدن که برگرفته از دیدگاه لیبرال دموکراسی غربی است، در اعتقادات پیرو اومانیسم و اندیشه هایش و در اجتماع هم پیرو مکتب لیبرال ـ سرمایه داری است و بر این اساس، هیچ جایگاهی در این اندیشه ندارد و این تفکر نوعی دین ستیز و سکولار است و در واقع جهانی شدن به اصطلاح غربی اش، یک تفکر و اندیشه دین ستیز، مادی گرا، دنیامحور و انسان گرا است، که ارزش های الهی و دینی در آن جایگاهی ندارد.

در این پایان‌نامه قصد دارم تا مطالعات متمرکز خود در دوره‌ی کارشناسی ارشد را گردآوری نمایم. این مطالعات با محوریت «یادگیری عامل‌های هوش‌مند از یک‌دیگر در محیطی پویا و متشکل از تعدادی از عامل‌های هوش‌مند ناهم‌سان» قصد دارد تا هوش‌مندی لازم برای عامل‌های موجود در محیط برای یادگیری از یک‌دیگر را فراهم آورد.برای بررسی یادگیری عوامل هوش‌مند، عنصر یادگیری را «مفاهیم» تشکیل‌‌دهنده‌ی محیط در نظر گرفتم. از آن‌جایی که می‌خواستم بر روی محیط‌های چندعامله کار کرده باشم، نیاز داشتم تا خاصیت جزیی بودن این‌گونه محیط‌ها را به گونه‌ای پیاده کنم. در نتیجه از نوع خاصی از مفاهیم به نام «مفاهیم ناهم‌رأی» استفاده کردم. یادگیری مفاهیم را بر مبنای یکی از اشیاء محیط و با استفاده از پروتکل «پرسش و پاسخ» که پروتکل استاندارد ایجاد ارتباط دوبه‌دو است انجام دادم.هم‌چنین برای این‌که مطالعه‌ی دقیق‌تری داشته باشیم، مسأله را از دیدگاه «نظریه‌ی بازی» یا Game Theory مطالعه نمودم. در نتیجه «بازی یادگیری مفاهیم ناهم‌رأی» را در دو ساختار مجزای دارای همکاری (Cooperative) و دارای رقابت (Competitive) بررسی کردم. در این راستا باید اشاره کرد که تمرکز اصلی ما در این پایان‌نامه بر روی دیدگاه همکاری بین عامل‌های هوش‌مند است. با این‌حال اشاراتی در محل لازم به دیدگاه رقابتی نیز انجام می‌پذیرد تا اهمیت هر دو دیدگاه به‌خوبی قابل درک باشد.به‌همین دلیل باید تمامی پروسه‌های لازم برای بازی بادگیری مفاهیم را نیز بررسی می‌کردم. به‌عنوان مثال‌هایی از این پروسه‌ها، روندهای دسته‌بندی (Classification)، رأی‌گیری (Voting) و یادگیری (Learning) را مطالعه کردم.برای این‌که مطالعات‌مان اثبات عملی نیز داشته باشد و صرفاً به نظریه‌پردازی نپرداخته باشیم، آزمایش‌های جداگانه‌ای برای بررسی عملی ایده‌های‌مان ترتیب دادم که در فصل آزمایش‌ها به آن‌ها اشاره شده‌است.در فصل انتهایی نیز مدل کامل یادگیری مفاهیم در یک سامانه‌ی چندعاملهرا با مولفه‌های مطالعه‌شده آوردم و افق‌های مطالعات آینده را –با اشاره به مولفه‌هایی که از این مدل باقی مانده‌اند- نشان دادم.