جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
الهیات و معارف اسلامی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 42
معناشناسی اوصاف انفعالی در باره خداوند
نویسنده:
نفیسه سموعی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پژوهش پیش رو به موضوع کنکاش پیرامون اوصاف متضمن معنای انفعال ، آنگاه که به خدا نسبت داده شود، می‌پردازد. مسیری که برای این مقصد طی می‌شود، با تبیین چگونگی و چرایی پرداختن به معنای اوصاف حق تعالی و ترسیم هندسه ای که مرزها و عرصه‌ها را در این باره آشکار می‌سازد، آغاز می‌شود. منع رهبران دین از کاوش در ذات خدا و توصیف و بحث پیرامون مراد از این منع، گام نخست این بحث است. آنگاه به چالش‌هایی که در باب معنای برخی صفات خدا با آن روبه‌رو می‌شویم، پرداخته شده و سپس موضع عقل و به عبارت بهتر ، دیدگاه فلسفه در مورد موضوع مطرح می‌گردد. با نگاهی به پیشینه موضوع، می‌بینیم که گرچه کتابی بطور مستقل از آن بحث نکرده است لیکن در خلال آثار و آرا صاحبنظران مشربهای مختلف، می‌توان مواردی را جمع‌آوری نمود که شاید راه حلی برای ابهامات مساله صفات خدا به حساب آید. مفسرین هرجا که به آیات مشتمل بر اسماء حق تعالی رسیده اند، شارحین حدیث آنجا که به شرح و تفسیر احادیث توحیدی رسیده اندو متکلمین و فیلسوفان در مواضع پراکنده در باب معانی اسماء و صفات خدا نظریه پردازی کرده‌اندو در این میان گاه سعی در رفع تضاد و تنافی ظاهری آموزه‌های عقلی با برخی نصوص نموده‌اند. در نهایت این آرا را کنار هم قرار داده و در حد توان تحلیل نموده‌ایم.
مشخصات اثر
معناداری گزاره های دینی (نقد و بررسی ملاک تحقیق پذیری)
نویسنده:
محسن نقدعلی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
پیش فرض معناداری نزد گذشتگان یکی معنادار بودن مفردات و دیگری رعایت نکات و قواعد نحوی و دستوی است، ولی امروزه یکی از مسائل عمده در معرفت شناسی دینی اثبات معناداری گزاره های دینی است و معنادار بودن و بی معنایی این گزاره ها به سرنوشت و سعادت بشر گره خورده است. در واقع در کلام سنتی تعیین صدق و کذب گزاره های دینی محل اصلی مناقشه بود و هیچکس در اصل معناداری گزاره های دینی تردید روا نمی داشت، اما با پیدایش مکتب پوزیتیویسم منطقی عده ای از فلاسفه تحلیل مشرب اصل معناداری گزاره های دینی را مورد تردید قرار دادند و با ارائه معیاری به نام اصل تحقیق پذیری مدعی شدند که گزاره های دینی فاقد محتوا و مضمون معرفت بخش اند و بر هیچ امر واقعی دلالت ندارند و از اینرو حکم یا تصدیق به معنای دقیق کلمه به شمار نمی آیند. پوزیتیویسم منطقی به سرعت به مکتبی فراگیر تبدیل شد ولی به همان سرعتی که در ابتدا رشد کرد با مواجه شدن با مشکلات متعدد تقریبا از میان رفت، هر چند تاثیراتی بر نحوه تفکر و استدلال و منطق زبان گذارد. اصلی ترین آموزه آن مکتب یعنی اصل تحقیق پذیری معنا گزاره های متافیزیک، اخلاق و الهیات را مورد هجوم قرار داد. اینها مدعی شدند که این گزاره ها نه تحلیلی اند و نه به لحاظ تجربی تحقیق پذیر پس فاقد معنای شناختاری اند و مضمون معرفت بخش ندارند. البته در این میان پاره ای از فیلسوفان تحلیلی مشرب معیارهای دیگری برای معناداری ارائه دادند، از جمله برخی معیار کم ادعاتر تائید پذیری و برخی نیز معیار ابطال پذیری را به میان آوردند و عده ای نیز نظریات غیر شناختاری و کارکرد گرایانه را در باب گزاره های دینی مطرح نمودند. باید توجه داشت که ملاک تحقیق پذیری و جانشینهای تجربی آن نمی تواند ملاک معناداری گزاره های دینی باشد و برای بررسی معناداری این گزاره ها از ملاک واحدی نمی توان استفاده کرد و اگر چه برخی از گزاره های دینی ناظر به واقع و واجد مضمون معرف بخش اند، ولی این گزاره ها می تواند سمبلیک (نمادی)، تمثیلی و ... باشد.
مشخصات اثر
ختم شریعت از دیدگاه کلام و فلسفه اسلامی
نویسنده:
سمیه جنگی
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
حقیقت مرگ در فلسفه اسلامی
نویسنده:
مهدی فرجی پاک
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
چکیده :‏ مسأله مرگ و چیستی آن، همواره مورد سوال انسان بوده است. فیلسوفان و متفکران فراوانی در ‏این باب به نظریه پردازی پرداخته اند. فیلسوفان اسلامی نیز بصورت بسیار پراکنده به حقیقت مرگ ‏اشاره داشته اند. بطور کلی در فلسفه اسلامی، سه دیدگاه عمده در باب حقیقت مرگ ارائه شده است ‏که می توان آنها را دیدگاه سینوی، اشراقی و صدرایی نامید. این سه دیدگاه، پس از قبول دو ساحتی ‏بودن حقیقت انسان (نفس مجرد و بدن مادی)، حقیقت مرگ را جدایی نفس مجرد از بدن مادی ‏معرفی می کنند. هر چند پیروان این سه نظریه در تعریف خود از بدن مادی اختلاف عمده ای ندارند ‏اما در باب چیستی این حقیقت مجرد - که آن را نفس می نامند - بین آنهااختلاف آرا به چشم می ‏خورد. هر یک از این سه دیدگاه دارای مولفه های مفهومی خاص خود هستند که بر اساس آنها ‏چیستی حقیقت مرگ تفسیر می شود. از این رو، از آنجایی که در نظریه سینوی صرفاً تجرد قوه ناطقه ‏مورد پذیرش قرار گرفته است، مرگ عبارت خواهد بود از جدایی قوه مجرد نفس (ناطقه) از بدن ‏مادی. اما نزد پیروان نظریه اشراقی که تمام قوای نفس را از ابتدا مجرد می دانند، همانا مرگ جدایی ‏نفس مجرد (با تمام قوای خود) از بدن مادی است. در نظریه صدرایی، مرگ به مرگ اضطراری، ‏طبیعی و ارادی تقسیم می شود. با توجه به مبانی نظریه صدرایی از جمله، حرکت جوهری نفس، ‏حدوث من البدن نفس و ...، مرگ اضطراری عبارت است از جدایی نفس تجرد یافته از بدن مادی.‏ با مقایسه این سه نظریه با آراء فیلسوفان یونان (افلاطون، ارسطو و افلوطین) در باب حقیقت ‏مرگ روشن می شود که نظریه صدرایی دارای نوآوریهایی در باب مبانی (موادی همچون اصالت ‏وجود، تشکیک وجود، اشتداد مجودی و ...) و عامل اساسی مرگ (قوت یافتن نفس در مسیر حرکت ‏جوهری خود) می باشد.‏ کلید واژه ها : نفس، بدن، رابطه نفس و بدن، تجرد نفس، قوای نفس، جدایی نفس از بدن، مرگ
مشخصات اثر
فلسفه هنر از دیدگاه معارف اسلامی
نویسنده:
احمدرضا بسیج
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
مشخصات اثر
فلسفه اخلاق از دیدگاه ابن‌مسکویه
نویسنده:
حسن عصمتی بایگی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
ابوعلی‌مسکویه(421-320 هجری قمری) از علماء نامدار قرن چهارم هجری است و در علوم گوناگونی بویژه اخلاق فلسفی و تاریخ صاحب‌نظر بوده است . او در ارائه آراء اخلاقی خویش به تلفیق آراء یونانی با مبادی اسلامی پرداخته است هر چند صیغهء یونانی آن بیشتر است . مسکویه هدفش از تدوین آراء اخلاقی رهنمون کردن انسان به سعادت تام اخلاقی است ، و در این جهت به بحث "نفس " و قوای آن و همچنین "فضائل و رذائل" و بحث "وسط" اهمیت بسیار می‌دهد: و در ارائه این نظرات اخلاقی بویژه"فضائل اربعه"و "وسط"از افلاطون و ارسطو متاثر است . از نکات ضعف که می‌توان بر منشور اخلاقی مسکویه، یعنی "تهذیب‌الاخلاق" گرفت این است که مسکویه آن را برای استفاده "خواص " تالیف کرده است ، لذا فهمیدن این آراء اخلاقی نیز مبتنی بر فهمیدن مقدماتی است که هر کس آنها را نمی‌داند. دیگر اینکه تفکر اخلاقی مسکویه بیشتر متوجه احوال اغنیاء است تا فقراء، اغنیایی که در امورشان اعتدال را رعایت نمی‌کنند و به افراط یا تفریط میل می‌کنند و این ویژگی، تاثیر تفکر اخلاقی یونان را بر تفکر اخلاقی مسکویه ثابت می‌کند، چنانکه این مطلب در تفکر اخلاقی یونان عموما و تفکر اخلاقی ارسطو خصوصا ریشه‌دار است . نکتهء دیگر اینکه مسکویه در تهذیب‌الاخلاق از اقسام حکمت عملی فقط تهذیب اخلاق را بیان کرده است ، و خواجه نصیر طوسی با نگارش اخلاق ناصری این ضعف را جبران کرد. فلسفهء اخلاقی مسکویه نه نظری محض است و نه عملی محض ، بلکه حد وسط آن است و هدف از آن رسیدن به بالاترین نوع از زندگی فکری و سلوک برای انسان است . مسکویه گرچه در تدوین اخلاق از بسیاری متفکران یونانی و جز آنها متاثر بوده است ، اما توانست تفکر اخلاقی منسجمی را پی‌ریزی کند، زیرا تاثرش از روی فهم و اداراک بوده است . مسکویه در بسیاری از عبارات کتاب خود در باب توافق میان فسلفهء اخلاقی یونان با اعتقاد اساسی اسلامی اصرار می‌ورزد و می‌کوشد تا حقیقت الهامی و حقیقت فلسفی را بر پایهء استدلال عقلانی با همدیگر سازش دهد، به همین جهت اندیشه‌ها و عقاید اخلاقی او برای متفکری که اساسا دینی فکر می‌کند، جز با اکراه و بی‌میلی پذیرفتنی نیست . مسکویه سعی کرده است که جنبه‌های نوافلاطونی فلسفهء اخلاقی خویش را نیرومند سازد. آراء اخلاقی او گواهی روشنی بر حسن خلق و آداب معاشرت است . کتاب تهذیب‌الاخلاق مسکویه تاکنون نیز اهمیت اخلاقی خویش را در میان دانشگاهیان و جوامع علمی به عنوان یک منشور اخلاقی حفظ کرده است ، و خواص را به آن رغبتی خاص است .
مشخصات اثر
در عرفان اسلامی و اگزیستانسیالیسم با تاکید بر مولوی و کیرکگارد
نویسنده:
محمدتقی سبحانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در بخش نخست ، این پایان نامه به پیشینه مفهوم ایمان در سنت اسلامی و مسیحی اشاره دارد تا از آنجا بستر اندیشه مولوی و کیرکگارد را بازشناساند. البته در این بخش که جنبه مقدماتی دارد به آرای متکلمان و فیلسوفان مسلمان و مسیحی نظر نداشته ایم ، چرا که در بحث حاضر چندان تاثیری ندارند. در بخش دوم ، با تفصیل بیشتر ، به آرای عارفان مسلمان در این خصوص پرداخته می شود و آنگاه رای مولوی را عمدتا از مثنوی معنوی بازکاویده ایم. از آنجا که در سنت عرفانی ما از مساله ایمان گروی به طور مستقیم و صریح بحث نشده است ، در این بخش به تحلیل محتوای متون عرفانی از دریچه مفاهیم کلیدی بحث پرداخته شده است و واژه هایی چون ایمان ، عقل ، علم ، معرفت ، یقین ، عزم و ... و از منظر عرفان اسلامی بررسی شده است . در بخش سوم به آرای کیرکگارد در این باره اختصاص دارد. و بالاخره در بخش چهارم به مقایسه میان آرای مولوی و کیرکگارد در مساله ایمان ، عقل و معرفت پرداخته شده است .
مشخصات اثر
رابطه دنیا و آخرت از دیدگاه امام خمینی (ره)
نویسنده:
سهیلا نصراللهی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
امام خمینی
چکیده :
در میان دهها ویژگی و خصوصیت کم‌نظیر امام خمینی رضوان‌الله تعالی علیه‌رهبر کبیر و بنیانگذار انقلاب اسلامی، خصوصیت تمسک به قرآن و عترت درکلام آن حضرت از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است .همانگونه که سخنان ائمه‌علیهم‌السلام متن قرآن است اما به زبانی دیگر، بدون مبالغه می‌توان گفت‌که اکثر کلمات امام راحل (ره) نیز از این ویژگی برخوردار است ،چنانکه‌می‌توان از آیات و سور شریفه قرآن و احادیث پیامبر اکرم (ص) و ائمه‌اهل بیت (ع) شواهد فراوانی بر هر یک از گفتارها و نوشتارهای امام (ره)اقامه نمود.در این پایان‌نامه برآنیم تا "رابطه دنیا و آخرت " را ازدیدگاه امام مورد بررسی قرار دهیم.این پژوهش در سه بخش عمده انجام‌پذیرفته است .در بخش اول، واژه‌شناسی،به بررسی لغوی و ریشه‌ای کلماتی‌چون دنیا، آخرت ، موت ، برزخ، حشر، قیامت و معاد، بیان معنای‌اصطلاحی آنها، و دسته‌بندی و بررسی آیات و روایات وارده در این‌موضوعات ، و نیز تنظیم و تدوین و بررسی آراء و نظرات اندیشمندان بزرگ‌اسلامی درآن مباحث پرداخته‌ایم.در بخش دوم، به بررسی رابطه دنیا وآخرت از دیدگاه قرآن‌کریم و آنگاه روایات ائمه اطهار (ع) پرداخته‌ایم.دربخش سوم، به دسته‌بندی و تحلیل فرمایشات حضرت امام خمینی (ره) درزمینه رابطه دنیا و آخرت ، براساس مباحث قرآنی و حدیثی ارائه شده دربخشهای پیشین، پرداخته‌ایم و چنانکه در بالا اشاره شد، برای یکایک ازعبارات و تعبیرات امام راحل (ره)، با مراجعه به کتب تفسیری و حدیثی‌آیات و روایات متعددی را شاهد آورده‌ایم، که از یک سو جایگاه بیان‌امام (ره) را در میراث گرانقدر فرهنگ اسلامی مشخص می‌گرداند،و از سوی‌دیگر، بهترین و رساترین توضیح و تفسیر را برای مضامین کلام‌الله مجید وتعالیم ائمه اطهار (ع) ارائه می‌نماید.
مشخصات اثر
رابطه بین مذهب و سیاست در اندیشه حضرت امام صادق (ع)
نویسنده:
اکبر اشرفی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
بحث درباره رابطه دین و سیاست از دیر باز مطرح بوده است ، ولی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، این بحث جان تازه‌ای گرفته است . به خصوص اینکه در این انقلاب قرائت خاصی از (دین) و (سیاست) ابراز شده است ، که از مکتب تشیع و تببین آن ضروری به نظر می‌رسد. و این پایان‌نامه در راستای این هدف نوشته است . فرضیه اصلی این است که از دیدگاه امام صادق (ع) سیاست در داخل دایره دین قرار می‌گیرد و بخشی از سامان دهی امور زندگی انسان را در این دنیا بر عهد دارد، در حالی که دین برای سامان دهی امور دنیوی و اخروی تشریع شده است . بنابراین، دیدگاه ایشان - به عنوان رئیس مکتب تشیع - دیدگاهی حکومتی است و ایشان با نامشروع خواندن حکام طاغوتی به دنبال برپایی حکومتی عادلانه براساس مکتب تشیع بوده است . برای تبیین دیدگاه ایشان ابتدا کلیاتی شامل سه فصل: دین و سیاست ، اسلام و سیاست ، و تشیع و سیاست ، به رشته تحریر درآمده است . و در بخش دوم تئوری دولت تئوری دولت از دیدگاه ایشان تبیین شده است ، که دارای چهار فصل: ایدئولوژی، امت ، شرایط و صفات امامت ، و دولت - امامت می‌باشد. ایدئولوژی، با تعریف خاص خود، مهمترین عنصر در تشکیل دولت - امامت است که با پذیرش آن از سوی امت ، تحقق دولت امامت امکان می‌یابد و سایر عناصر دولت از قبیل سرزمین و حکومت و حاکمیت از عنصرهای ایدئولوژی و امت نتیجه‌گیری می‌شوند. بخش سوم، نحوه مشارکت سیاسی امت در دولت - امامت را بیان می‌کند و دارای چهار فصل: شوروی، النصیحه لائمه المسلمین، امر به معروف و نهی از منکر، و رضی‌العامه، است . بخش چهارم، سیره سیاسی امام صادق (ع) را بررسی می‌کند و شامل سه فصل است : تقیه و مسائل آن، موضع‌گیری امام صادق (ع) در قبال حکام طاغوتی، و موضع‌گیری امام صادق (ع) نسبت به قیافهای ضد حکام طاغوتی. در همه مراحل فوق روش تحقیق، بر اساس روش (تحلیل و برداشت خود را از متون احادیث منسوب به امام صادق (ع) ابراز کرده است . پیشنهاد این پایان‌نامه بررسی (رابطه امت و دولت - امامت در عصر غیبت) است و اینکه این دولت بر چه اساسی شکل گرفته، نحوه مشارکت مردم درآن چگونه است ؟
مشخصات اثر
خردورزی از منظر قرآن و روایات
نویسنده:
یدالله وحدانی نیا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اهل لغت برای واژه عقل معانی مختلفبی یاد کرده اند. از جمله منع ، نهی، حبس ، امساک و ... و معانی مختلف دیگری که بیشتر جنبه اصطلاحی دارند. عقل از دو وجه علمی و عملی برخوردار است. مبنی ب راینکه از یک سو می تواند حق و خیر را از باطل بشناسد .و از سوی دیگر مانند عقال زانوی هوی و هوس نفس سرکش انسان را می بندد. پس عقل با دو ویژگی شناختن و بازداشتن همراه است که وجه علمی آن بر وجه عملی آن مقدم است. قرآن از واژه عقل با واژه هایی مترادف مانند قلب، لب ، نهی ، حجر ، حجی و جز ان یاد می کند. عقل در قرآن به معنای فهمی است که مطابق با فطرت انسان است. فهمی که با سلامت فطرت و د.ری از هواهای نفسانی حاصل می شود. قرآن عقل و خرد انسان را به عنوان یکی از منابع اصیل معرفتشناخته و اهمیت فوق العاده ای به آن می دهد و همگان را به تعقل و تفکر در همه مسائل آیات آفاقی و انفسی تاریخ گذشتگان و ... دعوت می کند. مروری اجمالی در روایات معصومین بیانگر رفیعی است که عقل در نزد آن بزرگواران دارد.از این رو در روایات عقل به عنوان اولین مخلوق نهی بهترین بخشش ، هدیه خداوندی ، معرفی شده و علو و دانش ، ادب ، تقوی ، تجربه، رایزنی، پیروی از حق و... از عوامل شکوفایی عقل و هوای نفس و امثال آن از موانع رشد عقل به حساب آمده اند.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 42