جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

از جمله مهمترین و در عین حال، مناقشه برانگیز‌ترین مباحث مطرح در دو دین اسلام و مسیحیّت، بحث از خداوند و یکتایی اوست. مسلمانان، ضمن اینکه توحید را در چهار سطح ذاتی، صفاتی، افعالی و توحید در عبادت مطرح می‌کنند، بر اصل جزمی توحید به شدت تأکید کرده و هیچ چیز را در ذات و صفات و افعال، هم‌مرتبۀ خداوند نمی‌دانند و مقام شامخ خداوند را برتر و بالاتر از آن می‌دانند که بتوان برای او شریک و یا فرزندی در نظر گرفت. این در حالی است که مسیحیان، قائل به اصل «تثلیث» هستند، یعنی از میان صفات خداوند، سه صفت او را همراه با ذات او قدیم و ازلی می‌دانند و اینکه طبیعت واحد خداوند، بر این صفات ازلی استوار است. آنان مسیح را کلمۀ خداوند قلمداد می کنند که تجسّم پیدا کرده و برای نجات بشریت از گناه، بر زمین فرود آمده. قرآن، بارها در آیات متعدد، این اعتقاد آنها را مورد حمله قرار داده و مسیحیان را برای داشتن چنین اعتقادی مورد سرزنش قرار داده، اما مسیحیان معتقدند که قرآن، یک آیین سه خدایی را نفی می‌کند که با اصل جزمی مسیحی که ایمان به خدای واحد در سه شخص است، تفاوت دارد و تأکید کلام قرآن بر این حقیقت که خداوند، نه همسری دارد و نه فرزندی را مطابق با تعریف کلیسایی خود می دانند که می گوید، خداوند نه کسی را زاده و نه از کسی زاده شده است. در حقیقت، مفهوم تجسّد، آنگونه که دریافتۀ دانشمندان مسیحی علوم الهی است، اصل جزمی یکتایی خداوند تعالی و لا یتغیّر بودن او را خدشه‌دار می‌سازد. به اعتقاد آنان، خداوند، یکتا و مطلقاً بسیط است اما ماهیت او میان سه شخص الهی: پدر، پسر و روح‌القدس، مشترک است. هدف، در اینجا مقایسه‌ای است میان دو دین اسلام و مسیحیت در بحث از توحید و ارائۀ برخی از همانندی‌ها و ناهمانندی‌ها در این زمینه، و اینکه در نهایت، آنچه حاصل می شود، آن است که آنچه مسیحیت تحت عنوان تثلیث ارائه می‌دهد، منافی با اصل جزمی توحید و یکتایی خداوند بوده و نیز، منافی با تمام سطوح توحید در اسلام است و لذا نمی‌توان به تفاهم میان دو دین مسیحیت و اسلام، در بحث از توحید و یکتایی خدا قائل شد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی معناشناختی صفات خبری از دیدگاه صفاتیه (اشاعره) و معتزله با تاکید بر اندیشه فخر رازی و زمخشری

نویسنده:

فاطمه گلپایگانی

نوع منبع :

رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

چکیده

وضعیت نشر :

قم: دانشگاه مفید,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تأویل , معتزله , معناشناسی صفات , قاعده بلاکیف , پذیرش بلاکیف صفات , اهل سنت (مذاهب کلامی) , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , صفاتیه (مذاهب کلامی) , معطله (فرق کلامی) , آیات تشبیه , اسمای تنزیه , اشاعره (اهل سنت) , توحید ذاتی(کلام) , توحید صفاتی , توحید نظری , صفات خبریه , عقاید اشاعره , عقاید معتزله , عقیده تجسیم , عقیده تشبیه , معتزله (اهل سنت) , احادیث تنزیه , آیات توحید , تشبیه , توحید احدی , توحید واحدی: اعتقاد به نفی تعدد برون ذاتی , آیات صفات خبریه , تنزیه الهی , تنزیه کامل الهی , تجسیم , نظریه روح معنا , تاویل‌ , اثبات بلاکیف , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , توحید الهی , توحید ذاتی , توحید صفاتی(فلسفه)) , توحید علمی (الهیات بالمعنی الاخص) , آیات صفات تشبیهی , مشترک , معناشناسی صفات الهی , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , 3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی) , معناشناسی اوصاف الهی در زبان دین , نظریه تجرید معنا , بلکفه , تاویل اجمالی , تاویل تفصیلی , تاویل بدون قرینه , اشتراک‌ لفظی , اشتراک‌ معنوی , بلاکیف , التوحید: ابن خزیمه

کلیدواژه‌های فرعی :

صفات ثبوتی , صفات جلال , صفات جمال , عینیت ذات و صفات , صفات اضافی محض , جَهْمِیّه , حشویه (مرجئه شکاک) , مشبهه حشویه (مشبهه صفاتیه) , کرامیه (مجسمه مشبهه صفاتیه) , صفات ذاتی , صفات فعلی , صفات سلبی , سلفیه (فرق اسلامی) , مجبره , صفات اعتباری , صفات حقیقی ذات الاضافه , صفات حقیقی محض , صفات خبری درباره ذات الهی , صفات خبری ذات , صفات عقلی , صفات فعل خدا , صفات معنوی , ظهور افرادی , ظهور تصدیقی , ظهور تصوری , ظهور جملی , ظهور حرفی , ظهور مجموعی ,

چکیده :

موضوع صفات الهی به طور عام و صفات خبری(سمعی) به طور خاص، پس از موضوع امامت از اولین موارد اختلافی بین مسلمانان بوده و طیفی از تنزیه مطلق و نفی کلیه صفات(الهیات سلبی) تا تشبیه و تجسیم خداوند را در بر می گرفت. در این بحث، اختلاف پیرامون دو محور بوده است: الف) رابطه ذات و صفات و ب) هستی شناسی و معناشناسی صفات خبری(از اثبات هر دو جنبه تا نفی آن) کسانی که با نگاه حد اکثری کلیه صفات ذاتی و خبری را برای خداوند اثبات می کردند، صفاتیه و بعدها اشاعره نام گرفتند و کسانی که صفات را نفی می کردند(ضد صفاتیه) از سوی مخالفین معطله لقب یافتند.اشاعره به مرور از صفاتیه متقدم فاصله گرفتند و به دیدگاه معتزله نزدیک شدند. اما با ظهور مجدد سلفی گری، دورۀ بازگشت به صفاتیه متقدم آغاز و این جریان در نقد اشاعره بسیار فعالند. در خصوص صفات خبری که تاکید اصلی این تحقیق است، دو نماینده از جریان اشاعره و معتزله برگزیده و مورد مقایسه و ارزیابی واقع شده است. زمخشری به عنوان یک معتزلی تمام عیار، همه صفات خبری را با حمل به مجاز، استعاره و کنایه به تاویل برده است. فخر رازی به عنوان اشعری متاخر، علاوه بر بحث صفات خبری در تفسیر خویش، در کتاب مستقلی که در نقد کتاب توحید ابن خزیمه (صفاتیه متقدم) نگاشته، با نفی دیدگاه صفاتیه متقدم، موضعی نزدیک به زمخشری دارد. امامیه صفات خبری را از نظر هستی شناسی نفی و از نظر معناشناسی با روش های مختلف در غیر معنای لغوی اولیه به کار برده اند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

علم خداوند درحکمت متعالیه با تاکید بر شرح منظومه‌ی حاج ملاهادی سبزواری

نویسنده:

الهام مالک ایمچه

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

ایرانداک,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

ایدئولوژی (پسامارکسی=نظام باورها) , علم خدا , جهان بینی , اخلاق , معارف اسلامی , حکمت متعالیه , توحید ذاتی , وجود (اسماء اول عرفان نظری) , هنر و علوم انسانی , جهان‌بینی , سبزواری، هادی‌بن مهدی , شرح المنظومه (کتاب)

چکیده :

علم بی نهایت خداوند بر ذات خداوند و بر مخلوقات خود و اثبات آن بصورت صحیح و عاری از نقص، انگیزه ی اصلی نگارنده در نگارش این رساله می باشد.حکمت متعالیه بهترین و کاملترین دیدگاه ها را در خصوص علم خداوند برمخلوقات ارائه کرده است. برای بحث در موضوع علم خداوند لازم است. که به عنوان پیش درآمد مباحثی مانند «اشتراک معنوی مفهوم وجود» و «اصالت وجود» اثبات گردد.سپس به معنای لغوی و تعاریف اصطلاحی «صفت» و «علم» پرداخته شود و اثبات عینیت صفات خداوند با یکدیگر و همچنین اثبات عینیت صفات خداوند با ذات خداوند یکی دیگر از مباحثی است که باید اثبات شود.از نظر ملاصدرا علم قابل تعریف نیست چون علم امری بسیط است و مرکب از جنس و فصل نیست.اقسام علم از قبیل علم حصولی و علم حضوری، علم فعلی و علم انفعالی، علم اجمالی و علم تفصیلی نیز در این رساله تشریح گشته است.علم خداوند به ذات خداوند، و علم خداوند به غیر خداوند یعنی مخلوقات، که هدف اصلی از نگارش این رساله می باشد بطور مبسوط در این رساله مطرح گشته است.روش بحث ما همان روش ملاصدرا است که مبتنی بر قرآن و احادیث و استدلال و شهود قلبی است.همچنین در این رساله دیدگاه های حکما و دانشمندان مختلف درباره ی علم خداوند آمده و نقد شده است.از نظر حکمای حکمت متعالیه خداوند به ذات خود و به مخلوقات خود علم حضوری دارد و علم خداوند قبل از ایجاد مخلوقات به نحو اجمالی در عین تفصیلی می باشد. در صورتی که فلاسفه ی مشاء و اشراق به علم تفصیلی خداوند قبل از ایجاد مخلوقات قایل نیستند.در عالم هستی، نظام احسن هستی حاکم است چون نشأت گرفته از علم نامتناهی خداوند می باشد.مراتب علم خداوند تبارک و تعالی در حکمت متعالیه آخرین مبحثی است که رد این رساله به آن پرداخته شده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

المعتزلة في بغداد وأثرهم في الحياة الفكرية والسياسية: من خلافة المأمون حتى وفاة المتوكل على الله (198ه.ق. - 247ه.ق. / 813م. - 861م.)

نویسنده:

أحمد شوقي إبراهيم العمرجي

نوع منبع :

کتاب , رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قاهره - مصر: مكتبة مدبولي,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

اصول عقاید معتزله , معتزله (اهل سنت) , معتزله بصره , معتزله بغداد , فصوص الحکم: ابن عربی , کتب کلام اهل سنت , کتب کلامی معتزله , الکامل فی التاریخ , الطبقات الکبری (طبقات ابن سعد) , تاریخ یعقوبی (منتسب به تشیع)

کلیدواژه‌های فرعی :

ادله توحید (کلام) , عدلیه (مذاهب کلامی) , اصل توحید , اصل عدل , اصل وعد و وعید , امر به معروف و نهی از منکر , خلفای بنی امیه , حدوث قرآن , خلق نفسی قرآن , شرور و عدل الهی , توحید ذاتی , توحید صفاتی(فلسفه)) ,

شابک (isbn):

977-208-297-7

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

دروس في التوحيد

نویسنده:

سید کمال حیدری؛ بقلم شیخ علی حمود العبادی

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست

وضعیت نشر :

مؤسسة الإمام الجواد (ع) للفكر والثقافة,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

16. کلام عقلی , صفات الهی , عقاید اسلامی , اعتقاد به توحید , اصل توحید , عقاید شیعه امامیه , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , 13. علم کلام , تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى‌) , توحید صدوق , تفسیر کبیر : فلسفی و کلامی: فخر رازی , کتب کلام شیعه , کشف المراد: علامه حلی , بحار الانوار: علامه مجلسی , 01- کافی : شیخ کلینی , تفسیر قمی (روایی) , تفسیر مجمع البیان (اجتهادى‌) , تفسیر صافی (روایى‌) , شرح تجرید فاضل قوشچی , شرح مواقف: شریف جرجانی , تفسیر عیاشی (روایی)

کلیدواژه‌های فرعی :

ادله توحید (کلام) , جبر و اختیار(کلام) , معطله (فرق کلامی) , اسمای حسنی , توحید افعالی(کلام) , صفات ذاتی افعال , علم فعلی ( مقابل ذاتی ) , مشبهه (صفاتیه) , آیات توحید , اراده الهی , امر بین امرین , توحید احدی , حیات , سمع الهی , عمومیت قضا و قدر , علم الهی , قدرت الهی , اعتقاد به بدا , تثلیث , ابدیت الهی , براهین توحید(حکمت نظری) , توحید افعالی(الهیات بالمعنی الاخص) , توحید ذاتی , توحید صفاتی(فلسفه)) , ازلیت الهی(فلسفه اسلامی) , صفات سلبیه ( الهی ) , صفات ثبوتیه ( الهی ) , صفات فعلیه , بداء , بصر الهی ,

چکیده :

دروس في التوحيد، تقریرات درس‎های سید کمال حیدری، پیرامون مباحث توحید می‎باشد که توسط علی حمود عبادی، ثبت و به قلم عبدالرضا افتخاری تصحیح شده است. کتاب در اجابت به درخواست گروهی از فضلا مبنی بر نگارش کتابی مخصوص مباحث توحیدی، به رشته تحریر درآمده است. کتاب با مقدمه مقرر آغاز و مطالب در قالب سی درس، ارائه گردیده است. در پایان هر درس، خلاصه‎ای از مطالب همان درس، ذکر گردیده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

توحید در نهج البلاغه

نویسنده:

عزت الله فرشادفر

نوع منبع :

کتاب , مطالعه تطبیقی

منابع دیجیتالی :

نسخه متنی قائمیه نسخه قائمیه فهرست

وضعیت نشر :

کرمانشاه: دانشگاه رازی,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

16. کلام عقلی , ادله توحید (کلام) , صفات الهی , عقاید اسلامی , اصل توحید , 13. علم کلام , تفسیر المیزان (علامه طباطبایی، قرآن به قرآن و اجتهادى‌) , انوار التنزیل و اسرار التأویل (معروف به تفسیر بیضاوی): قاضی بیضاوی : خلاصه و زبده ای است از کشاف و مفاتیح الغیب و مورد استفاده فیض کاشانی , کتب کلام شیعه , کتب شناخت نهج البلاغه

کلیدواژه‌های فرعی :

14. ادیان religions , ادله توحید (کلام) , جبر و اختیار(کلام) , راه‌های خداشناسی , فطرت(کلام) , عالم ذر , فطرت دینی , کلام , برهان حدوث , برهان حرکت , برهان نظم , سمع الهی , شناخت فطری (معرفت شناسی) , حیات الهی , علم الهی , قدرت الهی , رئالیسم (مسائل جدید کلامی) , ماتریالیسم , رئالیسم معرفت شناختی , روش های دین شناسی , ماتریالیسم دیالکتیک , امور فطری , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , برهان صدیقین , توحید ذاتی , توحید صفاتی(فلسفه)) , صفات سلبیه ( الهی ) , صفات ثبوتیه ( الهی ) , بداء , توحید افعالی (اخلاق) , فلسفه دین , آیه میثاق , بصر الهی , قضا و قدر , حیات الهی ,

شماره ديويي:

297/9515

چکیده :

کتاب توحید در نهج البلاغه به بررسی تطبیقی توحید در کلام مولی امیرالمومنین علیه السلام می پردازد. فهرست کتاب به این شرح می باشد: هرست مطالب , , , فصل اول: دین‌شناسى

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

إبداعات العلامة الحيدري في المنهج و التوحيد و الإمامة

نویسنده:

منهج الکلمه الطیبه

نوع منبع :

کتاب , درس گفتار،جزوه وتقریرات

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست

وضعیت نشر :

مؤسسة الإمام الجواد (عليه السلام) للفكر و الثقافة,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , امامت , عقاید شیعه امامیه , 13. علم کلام , توحید صدوق , کتب کلام شیعه , بحار الانوار: علامه مجلسی , 01- کافی : شیخ کلینی

کلیدواژه‌های فرعی :

ولایت , توحید افعالی(کلام) , علم امام (ع) , احکام نبوت خاصه , اصل نبوت , نبوت خاصه , عصمت امام (ع) , امامت به تنصیص امام , قدرت الهی , نص امام , حدیث غدیر , حکمت متعالیه , توحید ذاتی , توحید صفاتی(فلسفه)) ,

چکیده :

کتاب "إبداعات العلامة الحيدري في المنهج و التوحيد و الإمامة" به بررسی ابداعات و نوآوری در روش استدلال و بیان دو اصل مهم اساسی شیعه یعنی توحید و امامت می باشد. این کتاب توسط منهج الکلمه الطیبه و با تتبع در آرا و نظرات آیت الله سید کمال حیدری تهیه شده است.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

شرح أصول العقائد المجلد1

نویسنده:

عبدالجلیل بن علی الأمیر

نوع منبع :

کتاب , شرح اثر , مدخل آثار(دانشنامه آثار)

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF فهرست معرفی کتاب

وضعیت نشر :

دارالوعی الاسلامی,

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

فصوص الحکم: ابن عربی , توحید صدوق , تفسیر کبیر : فلسفی و کلامی: فخر رازی , کتب کلام شیعه , فتوحات مکیه: ابن عربی , شرح فصوص الحکم: داود قیصری , بحار الانوار: علامه مجلسی , من لا یحضره الفقیه , مستدرک الوسائل , تفسیر مجمع البیان (اجتهادى‌)

کلیدواژه‌های فرعی :

ادله توحید (کلام) , توحید صفاتی , اصل توحید , براهین توحید(حکمت نظری) , براهین اثبات واجب(حکمت نظری) , توحید ذاتی ,

چکیده :

کتاب شرح أصول العقائد المجلد1 نوشته عبدالجلیل بن علی امیر، شرحی است بر ترجمه عربی کتاب اصول عقاید سید کاظم رشتی که اصل آن به فارسی است. این کتاب در جلد اول خود عمده مباحث کلامی درباره خداوند ، توحید و صفات او را به شیوه ی شیخیه و معاریف آن همچون سید کاظم رشتی و شیخ احمد احسائی مورد بحث قرار می دهد. به عبارتی در این کتاب مباحثی همچون اثبات ذات واجب، توحید ، تکلم و همچنین مباحثی در باب امکان و شناخت معرفت خداوند و بحث از صفات ذاتی و مشیت و حدوث اراده الهی از دیدگاهی خاص، که همان دیدگاه شیخیه است مورد بحث قرار می گیرند، به عنوان مثال در این کتاب مباحثی همچون مجهول مطلق بودن خداوند و مسائلی از این دست مطرح می شود که از جمله عقائد خاص شیخیه است. این کتاب برای اثبات مدعای خود در موارد مختلف آیات و روایات بسیاری را شاهد می آورد و بدین سان حجم عمده ای از این کتاب به ذکر آیات و احادیث عقائد اختصاص دارد . در عین حال این کتاب عمدتا وارد پیچیدگی های استدلالی عقلی و فلسفی نمی شود و گاه صرفا به تبیین و بیان عقاید در عبارات واضح که بسا برای عوام هم مفید باشد، اکتفا کرده است و در مواردی هم که به استدلال نیاز بوده است سعی کرده که تا مقدمات را به اختصار بیاورد و به کوتاهترین بیان ممکن آنها را ذکر کند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر