جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 37
تأثیرات عملی اعتقاد به توحید در آثار امام خمینی و خواجه عبدالله انصاری
نویسنده:
نادره بهمنش
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
برای ظهور تأثیرات عملی اعتقاد به توحید ، شدت در عقیده توحیدی و باور قلبی و بلکـه یقین، لازمست. زیرا مـادام که موحد، سیر درونی خود را به سوی حق، آغاز ننموده است و در مرتبه توحید لسانی قرار دارد، انتظار بروز تأثیرات عملی خاصی را از او نمی توان داشت. حضرت امام خمینی – ره – و خواجه عبد الله انصاری – ره – بر همین اسـاس، در آثارشـان، پس از ذکر معانی توحـید، مراتبی را برای توحید و موحد، ذکرنموده و سپس درجات مختلفی از آثار جوارحی ( مانند: اتیان عبادات ، سعی درانفاقو ...) و آثار جوانحی ( مانند: صبر، توکل، رضا و تسلیم و...) را متناسـب با آن مراتـب توحیدی ، قابل انتظار از موحـدین دانسته اند. از این روی طبق آراء این دو عارف عظـیم الشأن، از هر موحدی به تناسب مرتبه ای از توحید که در آن، قـرار دارد؛ اعمالموحدانه جوارحی و جوانحـی ویژه ای را باید انتظـار داشـت که برخـی از آن ها در رابطه موحد با خودش وبرخی دیگر در رابطه موحد با حق و خلـق، پدیدار می گردند و بدین ترتیب،تأثیرات عملی اعتقاد به توحید نیز همانند خود توحید، دارای مراتب و درجات بی نهایتی می باشند.توجه به تأثیرات عملی اعتقاد به توحید، خصوصاً در رابطه میان موحد و جامعه پیرامونش، جایگاه ویژه ای را در آثار امام خمینی– ره – داراست و حـال آن که توجه به تأثیـرات عملی اعتـقاد به توحید (و حتی شهود توحید) در رابطه موحد باخداوند، محور اصلی بیانات خواجه عبدالله انصاری- ره- را تشکیل می دهد. آن چه از فحوای کلام این دو عارف در مجموعه آثارشان، حاصل می گردد، این است که عقیده توحیدی پس از شـدت یافتن، به تدریج، سراسر اعمال و رفتار و افکار موحد و سپس جامعه توحیدی را ، تحت تأثیر، قرار می دهد.
تفاوت میان «وحدت وجود»، «وحدت موجود» و «وحدت شهود» در چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم)
کلیدواژه‌های فرعی :
شیخ احمد و شیخ اکبر: تأملی در نظریه وحدت شهود شیخ احمد سرهندی (مجدد الف ثانی) و نقد او بر وحدت وجود ابن عربی
نویسنده:
حسن بلخاری قهی
نوع منبع :
مقاله , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات)
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
شیراز: دانشگاه شیراز,
چکیده :
اندیشه‌های ابن عربی در باره وحدت وجود و به ویژه در عبارت «سبحان من اظهر الاشیاء و هو عینها» مخالفت‌های وسیعی را بر انگیخت که مشهورترین آن‌ها در نامه علاءالدوله سمنانی به عبدالرزاق کاشانی، متبلور شد. این مخالفت‌ها به پیدایش نظریه وحدت شهود در مقابل وحدت وجود از سوی علاءالدوله سمنانی انجامید نظریه‌ای که توسط امیر سید علی همدانی (شاگرد نامدار علاءالدوله) و بزرگانی مانند سید گیسو دراز و شیخ احمد سرهندی در شبه قاره هند رواج یافت. دیدگاه اپانیشادها در وحدت وجود و مداومت علمای اسلامی شبه قاره در لزوم تفکیک بین اعتقادات دین اسلام و آیین هندو، از جمله عوامل مهم دیگری بود که سبب نقد آرای ابن عربی در وحدت وجود و گرایش به وحدت شهود در شبه قاره گردید. این مقاله به شرح آرای شیخ احمد سرهندی، از بزرگ‌ترین منتقدان ابن عربی و معتقدان به وحدت شهود می‌پردازد که در ایران چندان شناخته شده نیست.
صفحات :
از صفحه 127 تا 156
«وحدت وجود»، «وحدت شهود» و سخن‌گفتن از خداوند
نویسنده:
قاسم كاكايی, طيبه معصومی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
بنیاد حکمت اسلامی صدرا,
چکیده :
يكي از مهمترين مباحث در فلسفه، كلام و عرفان اسلامي، بحث سخن‌گفتن از خداست. در اين رابطه، «وحدت وجود» و «وحدت شهود» بعنوان دو نگرش به نحوة ارتباط بندة سالك عارف با خداوند و سخن‌گفتن از وي مطرح گشته‌اند. هر يك از ايندو ديدگاه نمايندگاني در سنت عرفان اسلامي داشته و هر كدام معتقدات خاصي در باب وحدت عارفانه دارند. در اين نوشتار، ابتدا با طرح نظرية وحدت وجود (بر پاية آراء ابن عربي) و سپس وحدت شهود (بر اساس ديدگاه علاءالدوله سمناني)، اختلاف آنها در باب وحدت مورد بحث قرار گرفته و سپس مفهوم «خداي متشخص» بعنوان يكي از استلزامات و معتقدات نظرية وحدت شهود، در مقابل خداي مطلق وحدت وجود، بررسي خواهد شد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 16
محدوده معرفت انسان نسبت به حق تعالی
نویسنده:
پروین نبیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
چکیده :
مقاله حاضر در پی پاسخ دادن به این سوال اساسی است که «حد معرفت انسان نسبت به حق تعالی چیست؟». در پاسخ به این سوال اغلب اندیشمندان در اینکه متعلق معرفت حق تعالی ذات حق نیست، اشتراک نظر دارند اما در عین حال شناخت حق تعالی را از طریق شناخت صفات خداوند امکان پذیر دانسته اند و در محدوده شناخت صفات، گروهی راه تشبیه و گروهی راه تنزیه و گروهی بنابر ادعای خود راهی میان تنزیه و تشبیه برگزیده اند. در این مقاله ضمن نقد این طرق و بیان ناکارآمدی هر یک از آن ها در معرفت واقعی حق تعالی، این نکته بررسی می شود که صفات حق تعالی نیز به دلیل عینیت شان با ذات متعلق معرفت قرار نمی گیرد و بنابراین محدوده شناخت حق تعالی افعال اوست نه صفات او؛ به این معنا که معرفت نه به خود ذات یا صفات بلکه به فعلی که مظهر ذات و صفات حق تعالی است، تعلق می گیرد. بنابراین بالاترین معرفت به حق تعالی در معرفت بالاترین و کاملترین فعل او که شدیدترین ظهور حق در او تحقق پذیرفته، یعنی انسان کامل (که در رأس آن امام است) منطوی است. بنابراین شناخت حقیقی خداوند (در محدوده قابلیت انسان) که هدف از خلقت انسان نیز هست تنها در نتیجه سیر تکاملی و مظهریت صفات حق و رسیدن به مقام مخلصین و فعلیت عقل شهودی (و نه تنها عقل استدلالی) امکانپذیر است. آنکه بر اساس اعتقاد به وحدت وجود، به وحدت شهود رسیده است می تواند آینه تمام نمای حق شود و با وجود خویش (و نه تنها با زبان) حق تعالی را توصیف کند و خداوند نیز بر اساس آیه شریفه «سبحان الله عما یصفون الا عبادالله المخلصین» (صافات/160-159) تنها به اینان اجازه توصیف خویشتن را داده است.
صفحات :
از صفحه 131 تا 151
بررسی تطور تاریخی ولایت تکوینی از حکیم ترمذی تا ابن عربی در متون منثور عرفانی
نویسنده:
جعفر رحیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
کاشان : دانشگاه کاشان ,
چکیده :
تعبیر نوظهور «ولایت تکوینی» ریشه در افکار عارفان نخستین داشته است. این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و با استناد به آثار صوفیان نشان داده است که حکیم ترمذی اولین صوفیی بود که بدون وارد کردن افکار فلسفی مسألۀ ولایت را مطرح کرد. عارفان پس از وی، از جمله طوسی، کلاباذی، ابوطالب مکّی، سلّمی، قُشیری و هجویری نیز به صورت اجمالی به این مسأله پرداختند، اما اندیشه ترمذی را دنبال نکردند. ولایت تکوینی در اندیشه آنان به معنای تصرف های تکوینی غیرعادی اولیای الهی بوده است. نجم الدین کبری تا حدی به اندیشه ترمذی نزدیک شد و از رابطۀ ولی با اسمای الهی سخن گفت. ابن عربی ضمن پذیرش اندیشۀ ترمذی به سؤالهای وی پاسخ گفته و با تلفیق برخی از مبانی فلسفه مشاء انسجامی بیش از پیش به موضوع ولایت داد؛ بنابراین اندیشه ولایت تکوینی از ترمذی تا ابن عربی همراه با تطور تاریخی بوده است.
صفحات :
از صفحه 71 تا 94
بررسی اجمالی اندیشه های مشترک مولانا و ابن فارض
نویسنده:
ابوالحسنی محمدعلی
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
عرفان اسلامی، مکتبی فکری و فلسفی است که سالک را از راه شناخت حق و حقیقت بر مبنای کشف و شهود عارفان به سرمنزل مقصود می رساند. عرفا، مفاهیم قرآن و احادیث را به باطن انسان و جهان درون تطبیق داده و در نهایت، اندیشه ای ناب عرضه کرده اند؛ این ویژگی به عیان در آثار مولانا و ابن فارض مشهود است. سلوک عملی و معاملات عرفانی و تجربیات سلوک صوفیان تا قرن هفتم، پشتوانه گرانبهای تصوف و عرفان است، اما در قرن هفتم با ظهور محیی الدین و شاگردان او، تحولی شگرف در عرفان و تصوف به وجود آمد، و به موازات این تحول عرفانی در قالب فلسفی، در همین عهد دو شخصیت سترگ، یعنی مولانا و ابن فارض خوش درخشیدند. مولانا بنا بر سیره پیران طریقت به معاملات عرفانی پرداخت، و با وسعت نظر، مثنوی خویش را دکان وحدت نامید، و از ذکر مباحثی چون وحدت وجود و وحدت شهود دریغ نکرد. با این تفاوت که وحدت وجود مولانا با وحدت وجود امثال محیی الدین تفاوت هایی داشت. ابن فارض در شور و مستی و عشق و جمال و جلال چونان محیی الدین و مولانا بود و کلام او بیشتر صبغه وحدت وجودی داشت؛ اگرچه گاهی به مذاق وحدت شهودیان هم سخن می گفت. در این مقاله با تبیین اشتراکات مولانا و ابن فارض، پیرامون مباحثی چون جمال و جلال، عشق و سماع، عقل، تعدد ادیان، زیباپرستی عرفانی سخن به میان آمده است.
صفحات :
از صفحه 5 تا 34
بنیانگذار وحدت وجود، حلاج یا ابن عربی؟
نویسنده:
ابراهیمی دینایی آرزو, جلالی پندری یداله
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
وحدت وجود از مهم ترین و پیچیده ترین مباحث عرفانی است که همواره محل بحث و تامل اندیشمندان به ویژه پس از ظهور ابن عربی بوده است. در مرتبه ای نازل تر از وحدت وجود، مرتبه ای با عنوان وحدت شهود مطرح گشته که در آن، عارف در اثر عشق و جذبه الهی جز حق نمی بیند؛ مقامی که با تامل در آن می توان آن را با مقام «جمع» در کلام عرفا برابر نهاد. این مقاله به این پرسش مهم پاسخ می دهد که در صورتی که برای وحدت وجود و وحدت شهود در جهان بینی عرفانی عارف بزرگ قرن سوم هجری، حسین ابن منصور حلاج جایگاهی وجود داشته باشد، چه اصول و روش هایی برای اثبات آن ها (به ویژه اثبات وحدت وجود و مقام جمع الجمع) در اقوال یا افعال او وجود دارد؟هرچند گاه با اختلاط اندیشه و کلام حلاج با حلول و اتحاد، و گاهی نیز با طرح این مساله که پیش از ابن عربی هیچ نشانی از اندیشه و ادراک «وحدت وجود» در میان عرفا نمی توان دید، به نفی و انکار آن در مورد حلاج پرداخته اند، اما با توجه به اصالت اقوال و حالات این عارف ربانی، که خود با نام عین الجمع در مورد برخی از این حالات خویش یاد می کند، از یک طرف و ارتباط میان اصل وحدت وجود با اساس جهان بینی و تفکرات وی از طرف دیگر، باید گفت حلاج علاوه بر درک وحدت شهود به حقیقت وحدت وجود نیز دست یافته است؛ تا جایی که می توان انا الحق او را صریح ترین تجلی اندیشه وحدت وجود وی برشمرد.
صفحات :
از صفحه 5 تا 44
وحدت وجود در عرفان مولوی و حکمت متعالیه
نویسنده:
یدالله کشاورز
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مسئله‌ی وحدت وجود در اندیشه‌ی اسلامی خصوصاً در فلسفه و عرفان یکی از مسائل مهم در نحوه‌ی ارتباط کثرت با وحدت یا کثیر با واحد می‌باشد که نظریات مختلفی در این خصوصدر حوزه‌های فلسفی و عرفانی ارائه گردیده است؛ این نوشتار به منظور بررسی اندیشه‌های مولانا جلال الدین بلخی در عرفان و حکیم الهی، صدرالمتألهین شیرازی در فلسفهپیرامون موضوع وحدت وجود فراهم آمده است.در آثار و تألیفات مولوی نمونه‌هایی از تلقی وحدت وجود، موجود است اما آنچه که مبرهن می‌باشد، این است که رأی اصلی ایشان وحدت شهود است که بر اساس تجربه‌ی شخصی و درونی همراه با تزکیه و تهذیب نفس به ظهور رسیده است اما ملاصدرا در ابتدا قائل به نظریه‌ی وحدت تشکیکی وجود بود که بعدها با تغییر مشی فلسفی قائل به وحدت شخصی وجود گردید.کلمات کلیدی: وحدت وجود، وحدت تشکیکی وجود، وحدت شخصی وجود، وحدت شهود
ملامحمد مهدی نراقی و نقد و ارزیابی نظریات وحدت وجود
نویسنده:
کورش آسمند، هاشم گلستانی، فتحعلی اکبری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
مسئله وحدت وجود از جمله مهمترین و پیچیده ترین مطالب فلسفی و عرفانی مورد توجّه است که همواره محل بحث و تأمل اندیشمندان بسیاری بوده است. برخی چون ابن عربی، قونوی، عبدالرازق کاشانی با رویکرد شهودی به این مسئله نگاه کردند و کسانی چون ملاصدرا با رویکرد عقلی و صبغه فلسفی آن را اثبات نموده و امثال کسانی چون علاء الدوله سمنانی، این مسئله را به چالش گرفته و نقد کرده است. این نوشتار درپی آن است تا دیدگاه ملا محمد مهدی نراقی را در مسئله وحدت وجود و موضع نقادانه‌اش بر آراء اندیشمندان این مسئله بویژه نظریه ملاصدرا و عرفا را تبیین نماید. برای نیل به این مهم در ابتدا دیدگاه اجمالی ایشان در مورد وحدت وجود مطرح می شود و در نهایت انتقادات این حکیم بزرگوار نسبت به نظریات مربوط به آن، بیان می گردد.
صفحات :
از صفحه 37 تا 48
  • تعداد رکورد ها : 37