جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابی بسیار با ارزشمند و تاثیرگذار از سید عبدالله شبر مفسر نکته سنج تشیع در مورد اخلاق اسلامی و ذکر فضائل اخلاقی، صفات الهی ، یاد قبر و قیامت و... که هر خواننده ای را تحت تاثیر خود قرار می دهد.

كتاب التوحيد و إثبات صفات الرب عز و جل، اثر ابوبکر محمد بن اسحاق بن خزیمه نیشابوری، کتابی است به زبان عربی با موضوع کلام اسلامی و حدیث. نویسنده در این اثر در پی بیان مباحث مربوط به توحید و صفات الهی است و در این راستا از آیات و روایات بهره می‌برد. این کتاب، به تحقیق ابومالک ریاشی، احمد بن علی بن مثنای قفیلی رسیده است. نویسنده در مقدمه‌اش بر کتاب، هدف از نگاشتن آن را جلوگیری از انحراف طلاب تازه‌کار در علوم کلام و حدیث ذکر می‌کند. کتاب، دارای مقدمه چاپ‎های سوم و دوم و مقدمه تحقیق توسط محقق، مقدمه مصنف و محتوای مطالب در 83 باب و ملحقات است

المطالب العالية من العلم الإلهي يكى از مهم‌ترين آثار كلامى فخر رازى، بلكه اشاعره محسوب مى‌شود. مؤلف از مباحث كلامى و فلسفى آنچه را كه حول عقائد بوده، در اين كتاب جمع كرده است. او موضوع كتاب خود را ذات خداوند و صفات بارى تعالى قرار مى‌دهد. محتوای جلد دوم: الجزء الثانى: اين جزء كتاب اختصاص دارد، به صفات سلبيه حضرت بارى تعالى كه از دو قسم و بيست فصل تشكيل يافته است: القسم الاول في بيان كونه سبحانه و تعالى منزها عن التحيز و الجهة: مؤلف در طى 17 فصل ذيل نفى تحيز و جهة از خداوند به بحث از مجموعه‌اى از صفات سلبيه خداوند مى‌پردازد: همچون جسم نبودن خدا، جوهر نبودن خدا، كيف نداشتن خدا، متناهى نبودن خدا، حال نبودن خدا، نفى اتحاد، محل نداشتن خدا و... القسم الثانى في بيان انه سبحانه و تعالى منزه عن الضد و الند: مؤلف در اين قسم طى 3 فصل توحيد خداوند را بيان كرده و بحث مى‌كند كه آيا وحدت خداوند، عين ذاتش است يا صفتى است كه قائم به ذات مى‌باشد.

معتزله با تکیه بر اصول اعتقادی خویش و محوریت عقل به تفسیر قرآن پرداختند و موارد معارض با عقل و اندیشه های خویش را تاویل کردند. اعتقاد آنها به آزادی انسان در افعال خویش، تنزیه خداوند از تجسیم و شرور، رد خرافات و اساطیر و انکار شفاعت و جز آنها به تاویلات آنها گستردگی بخشید. آنها با استفاده از ابزارهایی چون عقل، ادبیات، ساختار نحوی جملات، قرائت مشهور و روایات صحیح به تفسیر قرآن اقدام کردند و به نوعی افراطی گری در تاویلات عقلی دچار شدند تا جایی که از طرف مخالفین اشعری و اهل سنت به بیهوده گویی و تفسیر به رای متهم گردیدند.

کتاب"العقائد من نهج البلاغة: از جناب محسن علی المعلم ، به مطالعه تطبیقی راجع به عقاید از کتاب شریف نهج البلاغه سید رضی ره پرداخته است. اصل توحید، نبوت، امامت، عدل و معاد و مسائلی پیرامون انبیای الهی ، مقام و جایگاه امامت و... در این کتاب ارزشمند ذکر شده است.

الأربعين في أصول‌الدين، یکى از با ارزش‌ترين كتب در علم كلام به حساب مى‌آيد، چنانكه افراد متعددى به این كتاب مراجعه كرده و از مطالب این كتاب استفاده نموده و يا گاه بر بعضى از مطالب آن ايراداتى نوشته‌اند. مباحث این كتاب در 40 مسأله بيان شده است كه مؤلف هر موضوع كلامى را در مسأله‌اى بيان كرده و گاه یک مسأله از چندين فصل تشكيل مى‌شود. المسألة الاولى: حدوث عالم. مؤلف در این مسأله طى 3 مقدمه از حقيقت عالم و محدث بحث نموده و حدوث عالم را اثبات مى‌كند. المسألة الثانية: در عدم شيئيت معدوم مى‌باشد. المسألة الثالثة: در این مسأله مؤلف علم به صانع را اثبات مى‌كند. المسألة الرابعة: در این مسأله بحث مى‌شود، از قدم، بقاء، ازلى و سرمدى بودن حضرت حق. المسألة الخامسة: مسأله پنجم در مورد حقيقت حضرت حق مى‌باشد. المسألة السادسة: در این مسأله بحث شده است، از این كه آيا وجود خداوند و حقيقت او یکى است يا نه؟ المسألة السابعة: مؤلف در این مسأله از متخير نبودن حضرت حق بحث نموده است. المسألة الثامنه: این مسأله اختصاص دارد، به نفى مكان از وجود خداوند. المسألة التاسعة: در این مسأله از نفى حلول خداوند در موجودى بحث شده است. المسألة العاشرة: مؤلف در این مسأله نفى نموده است، محل بودن حضرت حق را بر موجودات. المسألة الحادية عشرة: در این مسأله كه از دو فصل تشكيل يافته، مؤلف ابتداء حقيقت قدرت را بيان كرده، سپس صفت قدرت را برای خداوند اثبات مى‌نمايد. المسألة الثانية عشرة: در این مسأله نيز طى دو فصل مؤلف اولا اثبات مى‌كند، علم را برای خداوند و سپس اثبات مى‌كند، علم حضرت حق را به تمام موجودات. المسألة الثالثة عشرة: در این مسأله مؤلف طى 3 فصل بحث مى‌كند از حقيقت اراده و مريد بودن خداوند و آراء و مذاهب مختلف را در مورد اراده بيان مى‌كند. المسألة الرابعة عشرة: در این مسأله از حيات خداوند بحث شده است. المسألة الخامسة عشرة: این مسأله در مورد زيادت صفات بر ذات مى‌باشد. المسألة السادسة عشرة: در این مسأله طى دو فصل از حقيقت ابصار و اسماع بحث شده و صفت بصر و سمع را در حضرت حق اثبات مى‌كند. المسألة السابعة عشرة: در این مسأله از حقيقت تكلم بحث شده و صفت تكلم برای حضرت حق تبارك و تعالى اثبات شده است. المسألة الثامنة عشرة: در این مسأله طى دو فصل بحث شده است، از حقيقت بقاء و اثبات شده است بقاء حضرت حق تعالى. المسألة التاسعة عشرة: در این مسأله طى 6 فصل مؤلف بحث مى‌كند، از این كه خداوند مرئى است و به شبهات معتزله در عدم امكان رؤيت حضرت حق جواب مى‌دهد. المسألة العشرون: در این مسأله كه از دو فصل تشكيل يافته، بحث شده از استحالۀ اكتناه حضرت حق تبارك و تعالى. المسألة الحادية و العشرون: در این مسأله از وحدت صانع بحث شده است. المسألة الثانية و العشرون: این مسأله اختصاص يافته است، به خلق افعال بندگان. المسألة الثالثة و العشرون: این مسأله در مورد عمومیت قدرت حضرت حق مى‌باشد. المسألة الرابعة و العشرون: این مسأله در مورد عمومیت ارادۀ حضرت حق مى‌باشد. المسألة الخامسة و العشرون: در این مسأله بحث شده است كه حسن و قبح تنها به شرع ثابت مى‌شود. المسألة السادسة و العشرون: این مسأله اثبات مى‌كند كه افعال الهى معلل به علتى نمى‌باشند. المسألة السابعة و العشرون: در اثبات جوهر فرد و بحث از جزء لا يتجزئ مى‌باشد. المسألة الثامنة و العشرون: در بيان حقيقت نفس مى‌باشد. المسألة التاسعة و العشرون: در این مسأله بحث شده است از اثبات خلاء. المسألة الثلاثون: در این مسأله كه از 7 فصل تشكيل يافته، بحث شده از اثبات معاد جسمانى و روحانى و دفع شبهات آن. المسألة الحادية و الثلاثون: در این مسأله نبوت حضرت خاتم(ص) اثبات شده است. المسألة الثانية و الثلاثون: در اثبات عصمت انبياء(ع) مى‌باشد. المسألة الثالثة و الثلاثون: در بيان افضليت ملائكه بر پيامبران و يا برعكس آن مى‌باشد. المسألة الرابعة و الثلاثون: در این مسأله از كرامات اولیاء بحث شده است. المسألة الخامسة و الثلاثون: در این مسأله طى 4 فصل بحث شده است، از ثواب و عقاب، انقطاع عذاب و خلود و به شبهات معتزله و مرجئه پاسخ داده شده است. المسألة السادسة و الثلاثون: این مسأله اختصاص يافته به انقطاع عذاب فساق. المسألة السابعة و الثلاثون: در این مسأله بحث شده است از شفاعت. المسألة الثامنة و الثلاثون: در این مسأله در مورد يقينى بودن ادلۀ لفظى بحث شده است. المسألة التاسعة و الثلاثون: در این مسأله طى 5 فصل بحث شده است از امامت، ادلۀ آن و امام بعد از پيامبر(ص). المسأله الاربعون: در این مسأله بحث شده است از مقدماتى كه مى‌شود در مطالب عقلى به آنها رجوع نمود.

وهابيت بازنگرى از درون، ترجمه «مفاهيم يجب أن تصحّح»، تأليف سيد محمد بن علوى مالكى است كه توسط انسيه خزعلى به فارسى ترجمه شده است. دهه‌هاى اخير شاهد ظهور افراد شجاع و دين‌باورى بود كه تصميم گرفتند با وجود همه تضييقات و فشارها از حقايقى كه سال‌ها با تبليغات وهابيت پوشيده و مكتوم مانده بود، پرده برداشته و عامه مسلمين را متوجه بدعت‌ها و برداشت‌هاى نارواى اين فرقه نمايند. از جمله اين اصلاحگران، آقاى علوى مالكى است كه از درون وهابيت برخاسته و با قلمى زيبا، متين، علمى و مستند به آيات و روايات صحيح اهل سنت، در كتاب وزين خويش با عنوان «مفاهيم يجب أن تصحّح» خواستار تصحيح برداشت‌هاى غلط وهابيت از روايات و سنت نبوى گرديد و در برابر آنان، كه مسلمين را متهم به شرك و كفر می‌كردند، قد علم كرده با سلاح كلام و قلم و با احتجاج از طريق احاديث و روايات مورد پذيرش آنان، عقايد باطلشان را به چالش كشاند و با استقبال بى‌نظير علماى تمامى كشورهاى اسلامى روبه‌رو گرديد. اين كتاب مورد عنايت قاطبه علماى اهل سنت و جماعت قرار گرفت. گويا كه مرهمى بر زخم قرون گذشته و نيشترى براى خروج چرك‌هاى دمل دردناك پيكر جامعه اسلامى و روزنه اميدى براى بهبودى و شفاى آن بود. به دليل اين توجّه و استقبال، تأليف مذكور، بارها و بارها به چاپ رسيد و ناياب شد. البته مطالب مطروحه در كتاب، خوشايند وهابيت و برخى علماى حنبلى نبود و با عكس‌العمل شديد آنان روبه‌رو شد و نویسنده آن از سوى علماى جامد وهّابى طرد و تكفير شد؛ به‌گونه‌اى كه مدت‌ها مؤلّف آن در محاصره و تحت نظر بود و چاپ و انتشار كتاب وى ممنوع گرديد؛ ولى اين امر مانع انتشار اين اثر ارزنده نگشت؛ بلكه در كشورهاى گوناگون از جمله: مصر، سوريه، امارات، پاکستان، مغرب و... مكرر به چاپ رسيد و علماى بزرگ اين بلاد بر آن تقريظ نوشتند. كتاب بعد از مقدمه مترجم و مؤلف در سه باب بدين شرح تنظيم گرديده است: باب اول: مباحث عقيدتى كه به فساد مقياس‌هاى تكفير و گمراهى در عصر حاضر مى‌پردازد. باب دوم: مباحث نبوى كه به خصائص و حقيقت انسانى پيامبر پرداخته و مفهوم تبرک به پيامبر و آثار او را تبيين مى‌كند. باب سوم: مباحث گوناگون و از جمله زندگى برزخى و مشروعيت زيارت پيامبر(ص) و مسائل مرتبط با آن از قبيل آثار، مشاهد و مناسبت‌هاى دينى را مورد بررسى قرار مى‌دهد