جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

ترجمه ماشینی: کارل شریف الطبقی در کتاب ابن تیمیه در باب عقل و وحی، اولین مطالعه جامعی را در مورد کتاب ده جلدی ابن تیمیه به نام درء تعارض العقل و النقل (رد تعارض عقل و وحی) ارائه می دهد. در پاسخ عظیم خود به فیلسوفان مسلمان و متکلمان عقل گرا، چندمعیت بزرگ حنبلی دعوت به اولویت دادن به عقل بر وحی را در مواردی که تعارض ادعا شده است، رد می کند و در عوض همان مفهوم عقلانیت را که مسلمانان کلاسیک از یونانیان به ارث برده بودند، زیر سوال می برد. در جای خود، او تلاش می‌کند تا «دلیل ناب» بازسازی‌شده‌ای را بیان کند که هم واقعاً جهانی باشد و هم با وحی معتبر هماهنگی کامل داشته باشد. مطالعه الطبقی بر اساس خوانش خط به خط کل درء تعارض، «فلسفه ابن تیمیه» را که از اصلاحات هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی و زبان‌شناختی چندوجهی‌ای که ابن تیمیه در این کار انجام می‌دهد بیرون می‌آید، به دقت روشن می‌کند.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

آشنایی با علم کلام

نویسنده:

عبدالرحمن بدوی؛ ترجمه: حسین صابری

نوع منبع :

مقاله , ترجمه اثر , فصل کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

تعریف علم کلام , اصحاب حدیث (فرق کلامی) , 13. علم کلام , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , تاریخ علم کلام , تاریخ کلام اهل سنت , مخالفت با علم کلام

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

بررسی و نقد نظریه تشبیهی ابن خزیمه درکتاب التوحید با رویکرد کلامی

نویسنده:

پدیدآور: مهدی نیک آفرین استاد راهنما: علی رضا نجف زاده تربتی استاد مشاور: محمد جواد عنایتی راد

نوع منبع :

رساله تحصیلی , نقد و بررسی کتاب

منابع دیجیتالی :

متن ناقص پایان نامه

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اصحاب حدیث (فرق کلامی) , صفاتیه (مذاهب کلامی) , آیات تشبیه , صفات خبریه , مشبهه (صفاتیه) , تشبیه , آیات صفات خبریه , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , سلفیه (فرق اسلامی) , وهابیت (فرق اسلامی) , آیات تشبیه , آیات صفات خبریه , صفات خبریه , تشبیه , التوحید: ابن خزیمه , روایات تشبیهی

چکیده :

دانشمندان مسلمان در تبیین صفات خبری روش‌هایی از قبیل؛ تاویل، تشبیه، توقف و اثبات بلا کیف را مطرح کرده‌اند. محمد ‌بن اسحاق بن خزیمه فقیه و محدث بزرگ اهل سنت(233-311ق.) در کتاب التوحید، با ذکر انبوهی از آیات، روایات و استدلالها، به اثبات صفات خبری پرداخته است. سوال این است که مستندات، استدلال‌ها و تحلیل‌های ابن خزیمه چیست و با چه نقدهایی مواجه است؟ فرضیه ما این است که مستندات او شامل آیات، روایات و استدلالهای شبه کلامی بوده و با اشکالات و ناسازگاری‌های متعددی روبروست. کتاب التوحید ابن خزیمه، همواره به عنوان یکی از منابع دست اول و اصیل عقاید ظاهر گرایان و به ویژه وهابیت به شمار آمده و این کتاب تاکنون به صورت مستقل مورد بررسی و نقد قرار نگرفته است؛ از این رو بررسی و نقد نظریه تشبیهی ابن خزیمه و مستندات او می‌تواند در دفاع از توحید ناب و دفع باورهای انحرافی تاثیر گذار و مفید باشد. با مطالعه و کاوش در کتاب ابن ‌خزیمه و پردازش به شیوه توصیفی-تحلیلی، این نتایج حاصل شد. در بعد هستی شناسی صفات و اثبات صفات خبری بر خداوند، تبیین ابن خزیمه مبتنی بر اصالت معنای ظاهری آیات و روایات و مخالفت با تاویل صورت گرفته است. بر این اساس، ابن خزیمه برای اثبات هر کدام از اعضا وجوارح جسمانی برای خداوند بابی گشوده و همچون مشبهه حشویه، خدایی انسان‌گونه به تصویر کشیده است. تبیین او از برخی آیات، با معنای ظاهری آیات دیگر متعارض نشان می‌دهد؛ همچنانکه روایات او نیز با معنای ظاهری روایات دیگر ناسازگار است. برخی روایات کتاب التوحید نیز ضعف سندی دارند. در بعد معناشناسی صفات، ابن خزیمه در اکثر ابواب کتابش همچون باب اصبع، رجل، ساق، قدم، عرش، ضحک و تکلم، روایات را با همان معنای ظاهری و تشبیهی رها کرده و متعرض بیان معنای غیر تشبیهی نشده است. او در برخی از ابواب همچون باب وجه، ید و عین، با تکیه بر استدلالهای شبه کلامی همچون قدم وحدوث، قوت و ضعف و... تلاش کرده است تا صفات خداوند را متمایز از صفات انسان قلمدادکرده و دیدگاه خود را بلاتشبیه معرفی کند. ابن خزیمه با این استدلالها نه تنها توفیقی در رفع تشبیه نداشته، بلکه به جسم انگاری دامن زده است. از دیگر تعارضات مهم کتاب التوحید می‌توان به استفاده مکرر از تاویل در آیات و روایات در عین تخطئه اهل تاویل و رد آن از جانب ابن خزیمه، اشاره کرد.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

البيهقي وموقفه من الإلهيات

نویسنده:

أحمد بن عطية بن على الغامدي

نوع منبع :

کتاب , رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

متن کامل پایان نامه

زبان :

عربی

کلیدواژه‌های اصلی :

اصحاب حدیث (فرق کلامی) , صفاتیه (مذاهب کلامی) , اشاعره (اهل سنت) , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , اشاعره

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

جلوگیری از تفکر فلسفی چه پیامدهای منفی به دنبال دارد؟

نویسنده:

جعفر سبحانی؛ مترجم: مترجم: محمد صمد پور آذر شربیانی

نوع منبع :

مقاله , ترجمه اثر , کتابخانه عمومی

منابع دیجیتالی :

متن

وضعیت نشر :

هفته‌نامه افق‌حوزه,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اصحاب حدیث (فرق کلامی) , صفاتیه (مذاهب کلامی) , صفات خبریه , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , سلفیه (فرق اسلامی) , ابن تیمیه (فرق اسلامی) , صفات خبریه

فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :

جعفر سبحانی

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

معرفت اضطراری در اندیشه های نخستین اسلامی تا قرن پنجم با تأکید بر اندیشه های امامیه و مقایسه آن با دیدگاه معتزله و اهل حدیث

نویسنده:

علی امیرخانی؛ استاد راهنما: محمدتقی سبحانی؛ اساتید مشاور: مصطفی سلطانی, رضا برنجکار؛ اساتید داور: قاسم جوادی, امداد توران, حمیدرضا شریعتمداری

نوع منبع :

رساله تحصیلی

منابع دیجیتالی :

متن ناقص پایان نامه

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

اصحاب حدیث (فرق کلامی) , شیعه (اعم، مذاهب کلامی) , معتزله (اهل سنت) , اصحاب معارف (معتزله) , شناخت فطری , علم اکتسابی , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) , مکتب تفکیک , علم , علم کسبی(معرفت شناسی) , معرفت و اراده , تکلیف نخستین , رابطه اراده و معرفت

چکیده :

نظریه معرفت اضطراری ریشه در منابع اسلامی (آیات و روایات نبوی) دارد؛ از این رو دانشوران نخستین امامی و اهل حدیث ـ که عنایت خاصی به نصوص و متون اسلامی داشتند ـ به اضطراری بودن معرفت باور داشتند. ملاک و معیار آنان در معرفت اضطراری، غیراختیاری بودن معرفت بود. بر این اساس معرفت اضطراری، معرفتی است که تحقق آن خارج از قلمرو افعال اختیاری انسان است و فعل و صنعِ خداست. اندیشوران نخستین امامی چون برآیند معرفت را اضطراری (غیراختیاری) می دانستند، معرفت را از تحت تکلیف خارج می دانستند. از این رو واجبِ نخستین را نه معرفه الله، بلکه ایمان و اقرار به آن برمی شمردند و به لوازم آن از جمله عدم تعلق ثواب و عقابِ استحقاقی در قبال تحقق یا عدم تحققِ معرفت، باور داشتند. اما اهل حدیث به دلیل برخی مبانی اعتقادی و به رغم آن که معرفت را غیراختیاری می دانستند، با این حال آن را تحت تکلیفِ شرعی می دانستند و در قبال تحقق یا عدم تحقق آن، ثواب و عقاب در نظر می گرفتند! معیار مشایخِ نخستین معتزلی (هم چون ابوهذیل) در معرفت اضطراری اما، با ملاک امامیه و اهل حدیث متفاوت بود. مناقشه ی معرفت در بین معتزلیان ـ برخلاف امامیه و اهل حدیث ـ از معرفت الله و تکلیفِ نخستین آغاز شد. آنان معیار معرفت اضطراری را «بی نیازی از نظر و استدلال» می پنداشتند و بر این اساس، معرفت الله را تحت تکلیف نمی دانستند و بر آن بودند معرفت الله خودبه خود یا با اندک تأملی حاصل می شود. نظّام و پیروانش برای نخستین بار معرفت الله را نیازمندِ نظر و استدلال معرفی کردند و به تبع آن بر وجوبِ اکتسابِ آن تأکید نمودند. بِشربن معتمِر اما همان معیار امامیه را در مسئله معرفت، مد نظر گرفت، ولی براساس مبانی اعتزالی، نه تنها معارف را اضطراری ندانست، بلکه بر اختیاری بودنِ همه معارف ـ حتی معارف حسی ـ تأکید ورزید. سپس اصحاب معارف از معتزلیان با همان ملاک و معیار بشر اما برخلاف او همه معارف را اضطراری دانستند. از آن جا که نظریه ی آنان با دیگر مبانی اعتزال (مانند عقل گرایی خودبنیاد و اختیار و آزادی اراده) هم خوانی تام نداشت، مورد وازنش اکثریتِ معتزلیان ـ چه از مدرسه بصره و چه از مدرسه بغداد ـ قرار گرفت. باور به معرفت اضطراری در میان متکلمان امامیه در مدرسه کلامی بغداد، به دلیل آن که معرفت اضطراری را با ادبیات رایج معتزله و با ملاک و معیار آنان می نگریستند و از میراث کلامی امامیان نخستین دور افتاده بودند، کم کم دستخوش تغییر شد به طوری که در دوران شیخ مفید و سپس سید مرتضی و شیخ طوسی، اندیشه اضطراری بودن معارف مورد انکار جدی قرار گرفت و تنها معرفت اکتسابی مورد پذیرش و تأیید قرار گرفت.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

عنوان :

مکتب کلامی سیستان: از آغاز پیدایش تا پایان قرن هفتم هجری قمری

نویسنده:

محمدرضا پیری

نوع منبع :

کتاب

منابع دیجیتالی :

نسخه PDF

وضعیت نشر :

قم - ایران: آیات,

زبان :

فارسی

کلیدواژه‌های اصلی :

مذهب حنفی , اصحاب حدیث (فرق کلامی) , خوارج (مذاهب کلامی) , صوفیه (فرق کلامی) , ازارقه (خوارج) , ماتریدیه (اهل سنت) , معتزله (اهل سنت) , حمزیه (خوارج عجارده) , زیدیه , اسماعیلیه ( جعفری ) , کرامیه (مجسمه مشبهه صفاتیه) , حنفی , مذهب شافعی , خوارج (مذاهب اسلامی) , 8- اهل حدیث (فرق اسلامی) , اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) , زیدیه Zaydism (فرق تشیع) , شیعه امامیه Twelver Shiism (فرق تشیع) , ازارقه (خوارج) , صوفیان (صوفیه) , خوارج , شافعیه , تاریخ علم کلام , کرامیه (صفاتیه) , خوارج (فرق کلامی) , 4- خوارج , 1- قدریه , ماتریدیه (پیروان ابوالحسن ماتریدی) , مکتب کلامی سیستان , فرقه عطویه

چکیده :

یکی از مباحث کلامی، بررسی مکاتب کلامی است که در منطقــــه جغرافیایی وجود داشته و دارای پیروانی بوده اند؛ سیستان نیز یکی از مناطقی است که اکثر فرقه های اسلامی در آنجا دارای عالمان سرشناسی بوده اند؛ مانند «شیعه اثناعشری، زیدی، اسماعیلی، خوارج، اهل حدیث، شافعی، معتزلی، حنفی و صوفی» و بعضی از این عالمان دارای آثار کلامی یا دارای آثار حدیثی بوده اند که با رویکرد کلامی- اعتقادی احادیث را نقل می کرده اند؛ لذا در این کتاب مکاتب کلامی آنجا و آثار کلامیشان و اندیشه های کلامی آنجا را بررسی می کنیم.

انتخاب :

مشخصات اثر

ثبت نظر

1 2 3 4 5 6 7

تعداد رکورد ها : 70

درخواست مدرک

کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید

چنانچه قبلا عضو سایت شده‌اید ورود به سایت در غیر اینصورت عضویت در سایت را انتخاب نمایید

ورود به سایت

عضویت در سایت

ارسال نظر

نوع

توضیحات

آدرس پست الکترونیکی

کد امنیتی

با موفقیت به ثبت رسید

كليه حقوق محفوظ است ، استفاده از مطالب با ذكر منبع بلامانع است.