جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
حدوث و قدم
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 56
اسرار توحید یا ترجمه کتاب توحید
نویسنده:
محمد بن علی ابن‌ بابویه؛ مترجم: محمدعلی اردکانی
نوع منبع :
کتاب , ترجمه اثر , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
انتشارات نور,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
ابن بابویه، محمدبن علی: شیخ صدوق
چکیده :
«اسرار توحید»، نوشته محمدعلی اردکانى ترجمه فارسى کتاب «التوحید»، مرحوم شیخ صدوق است و هیچ کتابى به جامعیّت مطالب آن در زمینه اسماء و صفات و افعال بارى‌ تعالى یافت نمى‌ شود؛ ضمن آن که بسیارى از احادیث آن در سایر کتب معتبر حدیث با اسناد متعدد نقل شده است. کتاب مشتمل بر شصت و پنج باب است که عناوین برخى از آنها بدین شرح است: «باب اول»، در بیان ثواب موحدان و عارفان. «باب دوم»، در بیان توحید و نفى تشبیه و مراد از نفى تشبیه متصف نبودن آن جناب است، به صفات ممکنات و عدم اشتراک با ایشان در حقیقت صفات. «باب سوم»، در بیان معنى واحد و توحید و موحد. «باب هفتم»، در بیان این که خداى تبارک و تعالى چیزیست. «باب یازدهم»، در بیان صفات ذات و صفات افعال. «باب بیست و هشتم»، در بیان نفى مکان و زمان و سکون و حرکت و فرود آمدن و بالا رفتن و منتقل شدن از خدا. «باب سى و یکم»، در ذکر معنى (بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ). «باب سى و ششم»، در رد بر ثنویه و زنادقه. «باب چهل و دویم»، در اثبات حدوث عالم. «باب پنجاه و یکم»، در بیان فطرت خداى عز و جل خلائق را بر توحید. «باب پنجاه و هفتم»، در نفى جبر و تفویض. «باب پنجاه و هشتم»، در بیان قضاء و قدر و فتنه؛ یعنى آزمایش و روزى‌ ها و نرخ‌ ها و قدرت‌ هاى معین. و....
مشخصات اثر
صراط المستقیم (فی ربط الحادث بالقدیم)
نویسنده:
محمدباقر بن محمد ميرداماد؛ محقق: علی اوجبی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست معرفی کتاب
وضعیت نشر :
تهران: میراث مکتوب,
چکیده :
کتاب «الصراط المستقیم ، فی ربط الحادث بالقدیم» تالیف میر محمدباقر داماد مي باشد. میرداماد سعی داشت تا مبانی حکمت مشاء را با جلوه­ های اشراقی در هم آمیزد و با استفاده از تعالیم اعتقادی شیعی نظام فلسفی اسلامی نوینی را ارائه دهد که خود آن را حکمت یمانی نامید. این کتاب پیچیده­ ترین اثر مصنّف به زبان عربی است که درباره یکی از بغرنج­ ترین مسائل فلسفی یعنی مسئله حدوث و قدم و مباحثی چون، ربط حادث و قدیم، ماهیت و اقسام حرکت، چیستی زمان و علم پیشین الهی به رشته تحریر درآمده است.
مشخصات اثر
بررسی عقاید کلامی در آثار ناصرخسرو
نویسنده:
فاطمه کوپا
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
کلیدواژه‌های اصلی :
روح , ناصر خسرو , ثواب و عقاب , علوم انسانی , حدوث و قدم , فرشتگان , خیر و شر , 01. خداشناسی (کلام) , توحید (به لحاظ صفت) Divine unity (کلام) , جبر و اختیار(کلام) , رؤیت , امامت , تکلیف (افعال الهی) , توبه , حسن و قبح , شفاعت , معاد(کلام) , نبوت , امر به معروف و نهی از منکر , بهشت , جهنم , کفر , لطف , ایمان (فرجام شناسی) , قضا و قدر , شیطان , قرآن , الهیات(کلام جدید) , خداشناسی(الهیات بالمعنی الاخص) , معاد(فلسفه) , جهنم , بهشت , توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) , عَدلٌ , قرآن , امر به معروف و نهی از منکر , کفر , کفر , امر به معروف و نهی از منکر , توحید(اخلاق اسلامی) , خداشناسی , کفر , 13. علم کلام , اسماعیلیه Ismailism (فرق تشیع) , دین اسلام (دامنه ادیان پیشرفته) , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , ایمان , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی , الهیات و معارف اسلامی
چکیده :
در این رساله عقاید کلامی در آثار ناصرخسرو مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرارگرفته است . روش کار به این صورت بوده است که پس از پرداختن به شرح زندگی و احوال و سبک سخن‌سرایی و مذهب حکیم تاریخچه‌ای مختصر در مورد علم کلام و چگونگی پیدایش آن مورد بحث قرار گرفته است تا خواننده آمادگی لازم را برای ورود به بحث پیدا کند، سپس درباره مذهب اسمعیلیه که طریقه و مشرب حکیم بوده، بحث شده است ، پس از آن هر کدام از مباحث کلامی بصورت جداگانه مورد بررسی قرار گرفته است و سپس به نظر برخی از فرق اشاره شد و در پایان هر مبحث عقیده حکیم درباره آن مسئله خاص بیان شده است . حسن این روش آن است که خواننده ابتدا با مباحث کلامی و نظر فرق مختلف کلامی و اختلاف اندیشه‌ها آشنا میشود وسپس عقیده و نظر حکیم مورد بحث قرار می‌گیرند تا طرز تفکر وی کاملا معلوم و آشکار شود و فهم مسائل کلامی او در مباحثش سهل و آسان گردد.
مشخصات اثر
آرا کلامی عبدالرزاق لاهیجی و مقایسه آن با نظرات قوشچی
نویسنده:
داود حیدری ابهری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
حکیم عبدالرزاق لاهیجی از استادان و محققان بزرگ کلام و حکمت قرن یازدهم هجری است، تحقیقات کلامی این دانشمند فرزانه به دلیل برخورداری وی از حکمت و عرفان از عمق ویژه ای برخوردار است. این رساله درصدد بررسی و تبیین برخی از دیدگاههای بدیع حکیم لاهیجی است که در پنج فصل تنظیم شده است. در فصل اول ابتدا زندگی نامه، استادان، شاگردان و فرزندان وی مورد بحث قرار می گیرد. سپس به بررسی آثار و تالیفات وی پرداخته و کتابهایی که قطعا از آثار لاهیجی است و نیز کتابهایی که منسوب به وی است شناسایی می شود در بخش پایانی با مبانی فکری و سلوک علمی و عملی لاهیجی آشنا می شویم.این حکیم عالیقدر علاوه بر برخورداری از توان فکری شگرف در تجزیه و تحلیل آرا و اندیشه ها، در تهذیب نفس و طهارت باطن نیز کوشا بوده است. حکیم لاهیجی سعی فراوان در معرفی بی پیرایه دین داشته است و گروهی را که حقیقت دین را به فراموشی سپرده و آن را ابزاری برای ارضای تمایلات دنیوی خویش قرار داده اند سخت نکوهش می کند. در فصل دوم نظرات لاهیجی در مورد علم کلام و روش تحصیل معرفت بحث می شود. لاهیجی به شدت روش متکلمان اشعری و معتزله را به دلیل تکیه اشان بر مسلمات و مشهورات مورد انتقاد قرار می دهد و راه تحصیل معرفت را حکمت می داند که براساس اندیشه و استدلالبرهانی شکل گرفته است. وی بر آن است که روش قدمای متکلمان شیعه به دلیل تکیه بر کلام معصوم از حیث یقینی بودن همسنگ حکمت است. از نظر لاهیجی غایت انسان، رسیدن به خداست و این هدف با پیمودن راه ظاهر و راه باطن امکان پذیر است. در طریق ظاهر انسان با بکارگیری استدلال و نظر، حقیقت را شناسایی می کند و در طریق باطن با تهذیب نفس و تزکیه باطن به حقیقت نزدیک و واصل می گردد. راه ظاهر همان راه متکلمان و حکما مشا است و راه باطن مختص عرفا و حکمای اشراق می باشد. در فصل سوم مساله حدوث و قدم بررسی شده است، لاهیجی از یک سو ملاک نیاز معلول به علت را امکان می داند و از سوی دیگر معتقد است عالم حادث زمانی است به این معنا که عالم از جانب گذشته متناهی است، و عدم سابق بر عالم عدم واقعی است، اما زمانی نیست. از نظر وی ادله متکلمان بر حدوث زمانی عالم - به معنای وجود زمانی که عالم در آن زمان نبوده - ناتمام است و ادله حکما نیز توان اثبات قدم عالم را ندارد. در فصل چهارم به این مساله پرداخته شده است که آیا صفات حق تعالی زائد بر ذات است یا عین ذات، لاهیجی ضمن تحلیل معنای صفت رای اشاعره را نقد می نماید، از نظر وی تفاوتی بین حکما و متکلمان امامیه و معتزله در این مورد وجود ندارد.در فصل پنجم آرا دانشمندان پیرامون حسن و قبح عقلی بررسی شده است. نزاع در این مساله از نظر لاهیجی هم در مقام تحقق خارجی این اوصاف است و هم در مقام کشف و درک آنها. در هر دو مقام، اشاعره برخلاف معتزله معتقد به شرعی بودن حسن و قبح هستند، لاهیجی ضمن اثبات عقلی بودن حسن و قبح، معتقد است برخی از قضایای مشتمل بر حسن و قبح یقینی و بدیهی است و این با مشهوره دانستن آنها از سوی حکما منافاتی ندارد، زیرا یک قضیه می تواند از یک جهت از یقینیات باشد و از جهت دیگر جز مشهورات. اینکه قضایای مشتمل بر حسن و قبح اینجنین است از ابتکارات لاهیجی محسوب می شود.
مشخصات اثر
طریقتنا في المحاورات العلمیة
نویسنده:
جعفر سيدان؛ مترجم: عبدالحلیم عوض حلی؛ مصحح: غلامرضا فاضلی
نوع منبع :
کتاب , مناظره،گفتگو و میزگرد , ترجمه اثر
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست نسخه متنی
مشخصات اثر
بررسی و نقد نظریه فیض فارابی از منظر آیات و روایات
نویسنده:
سیدمسیح شاهچراغ
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پژوهش، به بررسی و نقد نظریه‌ی فیض و صدور فارابی از منظر آیات و روایات پرداخته است و تلاش شده است تا با عرضه‌ی این نظریه به محضر آیات و روایات، میزان صحت و سقم آن مشخص گردد. بر اساس تحقیقی که صورت پذیرفته است، فیض نظریه‌ای است که منشأ و فرآیند پیدایش جهان را توضیح می‌دهد که در یک طرف آن اصل کامل و متعالی و نیز موجودات نازل‌تری است که در طی روندی از خداوند ناشی شده‌اند و در طرف دیگر، حاصل اشراق دفعی و غیر زمانی بین آن دو می‌باشد. فارابی به عنوان موسس فلسفه‌ی اسلامی، در طرح نظریه‌ی فیض خود وامدار فلوطین بوده است. وی تحت تأثیر کتاب اثولوجیا که به گمان وی برگرفته از آثار ارسطو بوده است (در حقیقت برداشتی آزاد از آثار فلوطین می‌باشد) به تبیین و توضیح این نظریه پرداخته است. فیض فارابی مبتنی بر مولفه‌هایی است که شاکله‌ی اصلی این نظریه را تشکیل می‌دهند. این مولفه‌ها عبارتند از: فاعلیت وجودی پروردگار که از منظر فارابی و حکمای مشاء فاعلیت بالعنایه است، اراده‌ی ذاتی پروردگار که همان علم به نظام اصلح می‌باشد، سنخیت بین علت و معلول، قاعده‌ی الواحد، ضرورت علیت و مسئله‌ی نفی واسطه در جریان فیض که مهمترین آن بی‌زمان بودن آفرینش پروردگار می‌باشد. از منظر آیات و روایات ما سوی الله خلق شده است و خداوند آن را از غیر شیء آفریده است. بر اساس آموزه‌ی خلقت، فاعلیت پروردگار، فاعلیت به مشیت و اراده می‌باشد و تمامی انحاء فاعلیت وجودی و فیضانی نفی شده است. اراده‌ی پروردگار نیز، اراده‌ای فعلی است که همان ایجاد و احداث خداوند می‌باشد. در این دیدگاه خالق و مخلوق دارای تباین ذاتی هستند و هیچ سنخیتی میان آنها وجود ندارد و بر همین اساس، قاعده‌ی الواحد نیز که مبتنی بر سنخیت علت و معلول می‌باشد منتفی است. بر اساس دیدگاه نصوص دینی، خداوند به اختیار خویش ما سوی الله را آفریده است و هیچ ضرورتی بر او تحمیل نشده است. در آیات و روایات تأکید شده است که خلقت در بستر زمان شکل نمی‌پذیرد. زمان یکی از مخلوقات پروردگار است که پس از عدم و نفی صرف آفریده شده است. استعمال کلماتی از قبیل بعد و قبل و... نیز در بیان خلق پس از عدم، به جهت ضیق و تنگنای زبانی است. در نتیجه، نظریه‌ی فیض فارابی با آموزه‌ی خلقت ناسازگار می‌باشد و با دیدگاه آیات و روایات ناهماهنگ است.
مشخصات اثر
حدوث و قدم نفس از دیدگاه افلاطون و شیخ اشراق
نویسنده:
الهام همتیار
نوع منبع :
رساله تحصیلی , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
هدف از تحقیق در رابطه با حدوث و قدم نفس از دیدگاه افلاطون و شیخ اشراق این است که بتوان به معرفت و شناخت نسبی از چگونگی تعلق نفس به بدن دست پیدا کرد، لذا از طریق استفاده از کتب موجود در رابطه با این دو فیلسوف سعی نمودیم تا به شمه ای از تفکرات ایشان در رابطه با حدوث و قدم نفس بپردازیم امانتایجی که از این تحقیق به دست می آید این است که : افلاطون نفس را قدیم می داند نه حادث یعنی قبل از اینکه به بدن مادی ملحق شود ، در عالم الهی وجود داشته است . و قدم نفوس به معنای تقدم وجودی آنها بر بدن است زیرا ارواح پیش از خلق ابدان آفریده شده اند .افلاطون با استفاده از نظریه تذکر و یادآوری ادله خود را پایه ریزی کرده است و هستی و وجود قبلی نفس آدمی را بیان می کند و اینکه روح آدمی پیش از هبوط به عالم خاکی در عالم عقول وجودی مجرد و آگاه و دانا مثل داشته است و بنابراین روح آدمی قدیم می باشد و حادث نیست اما سهروردی نفس را حادث می داند و به حدوث زمانی نفس قائل است وی دلایل خود بر حدوث نفس را در کتاب حکمه الاشراق و تلویحات آورده است . فلاسفه بعد از وی که شارحان این ادله هم محسوب می شوند به بحث و بررسی این ادله پرداخته اند که ما در این رساله به نظرات ایشان به تفصیل اشاره نموده ایم . و نظرات شارحان در جایی موافق نظر سهروردی و در بعضی موارد هم مخالف نظر اوست .
مشخصات اثر
پیدایش عالم طبیعت از منظر آیات و روایات
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
عالم طبیعت به عنوان قسمتی از هستی از اهمیت به سزایی برخوردار است. بنابراین این پژوهش با هدف آشنایی با نظام جهان از منظر آیات و روایات صورت گرفته است تا اولاً بررسی شود قرآن کریم و روایات معصومین تا چه اندازه به این بحث پرداخته‌اند و چه جنبه‌هایی از آن را باز کرده‌اند. ثانیاً زمینه‌ای برای شناخت آفریننده این آفرینش عظیم باشد. در این تحقیق سعی شده است به گردآوری آراء مختلف مفسران در تفسیر آیات مربوط به طبیعت پرداخته شود و تا حد امکان با تحلیل و مقایسه آن‌ها قول جامعی که مستند به آیات و روایات باشد، به دست آید. از نگاه آیات و روایات موجودات عالم طبیعت بر اساس حدود مشخص و بدون نمونه قبلی آفریده شده‌اند به طوری‌که هر یک از این موجودات از سایرین متمایز می‌باشد. به علاوه این اجسام از حدوث جوهری و زمانی برخوردارند. اما بر حدوث کل عالم طبیعت تصریحی وجود ندارد. ماده اولیه عالم طبیعت نیز بر اساس این دیدگاه ابداعی بوده و مسبوق به ماده و عدم زمانی نمی‌باشد. این ماده در لسان آیات و روایات ماء و در برخی هوا تعبیر شده است. ماده اولیه آسمان‌ها و زمین نیز از واکنش همین ماده به دست آمده، زمین از کف یا خاکستر ماء و آسمان از دود آن بر اثر افروخته شدنش به وجود آمده‌اند. در آخر این‌که عالم طبیعت بر اساس آیات در شش مرحله، که نشان از آفرینش تدریجی آن می‌باشد، شکل گرفته است. روایات نیز چنین ادعایی را تأیید می‌کنند.
مشخصات اثر
تحلیل آرا اندیشمندان مسلمان درمسئله حدوث و قدم عالم
نویسنده:
ابراهیم علی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
متکلمان و حکیمان بر سر این مساله نزاع بسیار کرده اند که آیا جهان ابتدای زمانی معینی دارد (حدوث) و یا هر چه با زمان به عقب رویم باز هم جهان و زمان خواهیم یافت(قدم). متکلمان که در پی اثبات حدوث زمانی عالم بودند بااین سوال حکیمان مواجه می شوند که خود زمان چیست؟ حادث است یا قدیم ؟ متکلمان در پاسخ گفتند اصلا زمان امری موهوم است و حقیقتی خارجی ندارد. پاسخ حکیمان این بود که در این صورت حدوث زمانی عالم هم بی معنا می شود. صدرالدین شیرازی ( ملاصدرا) حدوث ذاتی و زمانی عالم را اثبات کرد و از طرف دیگر، حدوث زمانی جهان را به معنای داشتن آغاز زمانی ، طرد و ابطال نمود. بنا بر نظریه حرکت جوهری ، ذره ذره جهان هر لحظه در حدوث است . از اینرو مجموع جهان ، که حکمی جز حکم اجزا ندارد ، نیز حادث است ، آنهم حدوث زمانی . در عین حال سخن از مجموع جهان گفتن و در بی یافتن نقطه آغازی برای این مجموع بودن ، خطا است . چرا که مجموع هویتی مستقل از هویت اجزا ندارد . و وقتی همه اجزا به حکم حرکت جوهریشان هر لحظه در حدوث و آغازند، لهذا مجموع نیز حادث است . اما برای این حدوث ، نقطه آغاز زمانی نمی توان یافت.
مشخصات اثر
فلسفات اسلامیه
نویسنده:
محمد‌جواد مغنیه
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF فهرست
وضعیت نشر :
بیروت: دار ومکتبه الهلال: دار الجواد,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
محمدجواد مغنیه
چکیده :
کتاب حاضر حاوی بخشی از آثار نویسنده در حوزه ی موضوعی کلام و فلسفه و عقاید است که در یک مجلد گردآوری شده است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 56