جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
مثنوی
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 160
عقل در مثنوی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
با توجه به اهمیت مسئله عقل و مسائل مربوط به آن، تمام کتاب مثنوی مطالعه و فیش شده است و بیش از دو هزار بیت درباره عقل تهیه شده و در فصول مختلف مورد بررسی قرار گرفته است . بعضی از مباحث مطرح شده عبارت است از عقل جزئی و عقل کلی -عقل و عشق، عقل و نقش ، عقل و کمال آن، عقل و وحی و ...
مشخصات اثر
بررسی اندیشه ‌های کلامی مولوی در موضوع شفاعت
نویسنده:
حیدری حسین
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
نگارنده در این نوشتار پس از تبیین مستندات قرآنی و موضع مکتبهای مختلف‌ کلامی درموضوع شفاعت، به بررسی آرای مولوی، شاعر و عارف نامور قرن هفتم در این باب می‌پردازد. با نگاهی به سروده‌های مولوی در مثنوی، روشن می‌شود گستره‌ای که‌ آن عارف پیرو مکتب خراسان برای شفاعت قائل بوده، وسیعتر از معتقدات بیشتر اندیشمندان عالم اسلام است؛ زیرا در نگاه وی ‌گرچه حق تعالی واجد و جامع اوصاف لطف وقهر است، لیکن در رابطه‌ای که او با کائنات دارد، رحمتش برغضبش پیشی دارد و معیار حضرت رحمان در خلق، هدایت و معاد بندگان، کَرَم و رحمت اوست و بس. از این رو نه تنها مؤمنانی که مرتکب گناه کبیره شده‌اند سرانجام از آتش دوزخ رهایی خواهند یافت، بلکه عذاب دوزخ از همة ساکنان آن چه کافر وچه مسلمان برداشته خواهد شد. در سنجش با معتقدات فِرَق مختلف کلامی می‌توان گفت دیدگاه مولوی در این زمینه نیز با اعتقادات اسلاف وی و مذهب کلامی غالب و رایج در بلخ و بیشتر نواحی خراسان بزرگ (مذهب مرجئه به ویژه مرجئه حنفی ماتریدی) همسو است.
صفحات :
از صفحه 107 تا 139
مشخصات اثر
عوامل و انگیزه های تاویل و تفسیر معنوی متون در مثنوی
نویسنده:
روحانی رضا
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
یکی از جان مایه های اصلی کتاب شریف مثنوی، اشتمال آن بر جواهر گرانقدری از قرآن و حدیث، و شرح و تاویل موارد بسیاری از آن است، تا جایی که به تعبیر برخی از اهل نظر، مثنوی را می توان تفسیری منظوم و عرفانی از قرآن، (و حدیث) به شمار آورد.در این گفتار، به کشف و بررسی عوامل، دلایل و انگیزه هایی پرداخته شده که جلال الدین محمد مولوی را به تاویل و تفسیر معنوی متون مقدس، رهنمون می شده است. نویسنده عوامل و انگیزه های خواسته یا ناخواسته در این کار را به سه دسته تقسیم کرده است: یک دسته عوامل و انگیزه های گوینده محور که به صاحب اثر و انگیزه های درونی و شخصی او بر می گردد؛ دسته دیگر، دلایل یا انگیزه های مخاطب محور که به مخاطبان و خوانندگان آثارش راجع می شود؛ و دسته سوم، عوامل یا انگیزه های متن محور که به متون شرح و تاویل شده و ویژگی های آن متون برگشت می کند. نویسنده همچنین کوشیده است دسته بندی خود را با نظریات جدید درک و دریافت متن (نظریت هرمنوتیکی) تطبیق نماید، و با شواهد و مدارک مناسب، مستند و موید سازد.
صفحات :
از صفحه 82 تا 97
مشخصات اثر
زمينه ها و انگيزه هاي اتحاد انبيا در مثنوي
نویسنده:
رضا روحانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
کتاب مثنوی شریف، معنویت و شرافت خود را مدیون عوامل مختلفی است که شاید استفاده ها و استنادهای متنوع و هنری صاحب مثنوی از قرآن کریم، در راس آن عوامل قرار داشته باشد. یک دسته از بهره های معنوی و درس های معرفتی و پربسامد مولانا از کتاب حق تعالی نیز بی گمان از راه دقت و تامل در احوال و اقوال پیامبران الهی حاصل شده است.نوشتار حاضر می کوشد برخی از این درس ها و نکته یابی های عرفانی - اخلاقی مولانا را، با محور و موضوع اتحاد و همانندی انبیا، در حد مجال و مقال، کشف کند و تبیین نماید. از این رو،‌ نگارنده در بخش اول مقاله به معرفی و دسته بندی مباحث مربوط به اتحاد و همانندی انبیا در قرآن، به عنوان ماخذ نظری و اصلی مولانا در این باره پرداخته است. با عناوینی مثل اتحاد و همانندی انبیا در مبدا دعوت، اهداف و وظایف مشترک در بعثت و پیام انبیا، و همانندی یا اتحاد قرآن با کتاب های پیشین؛ و سپس، تجلی و تاثیر همین موضوع در مثنوی، در بخش دوم یا متن مقاله بازنمایی می گردد، با عناوینی مثل همانندی در شخصیت، همانندی در دعوت و همانندی در هدف انبیا، که هر کدام در بخش های کوچک تر، به همراه نمونه های مشخص بررسی و تبیین شده است.سخن تازه این گفتار آن است که مخاطبان کتاب مثنوی، کتاب مثنوی، می توانند با پیروی از شیوه معنوی و معرفتی مولانا در استفاده از کتاب الهی، به «سر صحف» واقف آیند، و با کشف و درک همانندی ها و همسانی های (دعوتی و شخصیتی) انبیای الهی، به عوامل و دلایل مهم و با استحکامی جهت تقریب مذهبی و تفاهم بین الادیانی دست پیدا کنند، و با این معرفت حیات بخش، ریشه بسیاری از اختلافات و جنگ های دینی و عقیدتی در جهان خاکی را شناسایی و رفع سازند، و در نهایت به زندگی مسالمت آمیزتر، انسانی تر و الهی تری دست پیدا نمایند.
صفحات :
از صفحه 90 تا 120
مشخصات اثر
تبیینی تازه از اسباب و عوامل تاخیر مثنوی در دفتر دوم
نویسنده:
رضا روحانی
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
یکی از مسائل چالش برانگیز و حل ناشده درباره مثنوی، علل پیدا و پنهان تعطیلی مجالس مثنوی در انتهای دفتر اول، و شروع با تاخیر آن در دفتر دوم است. برای این موضوع، هم در مثنوی و هم در آثار معاصران مولانا می توان عللی جستجو کرد، اما هیچ کدام از این اسباب یا عوامل به تنهایی قانع کننده به نظر نمی رسد، از این رو، شارحان و محققان قدیم و جدید، به دنبال عوامل دیگری رفته اند، عواملی که فی المجموع پذیرفتنی می نماید و غالبا از فحوای ابیات مثنوی قابل اخذ و استنباط است.نگارنده در مقاله حاضر، ضمن بیان پیشینه بحث، و نقل لب اقوال و آرای صاحب نظران قدیم و جدید، و نیز استخراج و تشریح آرای مولوی، با قرائت و تاملی تاویلی (نقد هرمنوتیکی) مجموعه این آرا و اقوال را با سه رویکرد (گوینده محور، مخاطب محور و متن محور) دسته بندی و تبیین علی می کند، و به نتایج تازه ای دست می یابد.این تقسیم بندی و رویکرد تازه، خواننده را بیشتر از آنکه به اسباب و عوامل تاخیر توجه دهد، به پیشینه، عوامل، دلایل و درس های پیدا و پنهان معرفتی و سلوکی آن متوجه می کند؛ عواملی که در فهم موارد مشابه دیگر در مثنوی (مانند خاموشی نابه هنگام در دفتر ششم) و غیر مثنوی (مانند علاقه عارفان به خاموشی و مواضع آن در آثار عرفانی) نیز قابل استنباط یا تطبیق است. همچنین با این دسته بندی و تامل تازه نگارنده در منابع برون متنی و درون متنی، برخی اسباب و عوامل ناگفته تاخیر، کشف و توجیه و تبیین می شود که پیشتر بدان ها توجه یا اشاره ای نشده بود. اسباب و عوامل معرفتی و سلوکی و آموزشی، نقش و اهمیت صبر و خاموشی، تشخیص و دستور سلوکی مولوی به خاموشی، توجه به اقتضائات ادبی و بلاغی، نقش مخاطب مطلق و حکمت و اراده او، نقش مخاطبان عام، و نیز توجه به نیازهای متن (مثنوی) و تاثر متن از احوال گوینده و مخاطب از اهم آن عوامل است.
صفحات :
از صفحه 117 تا 160
مشخصات اثر
اخلاقیات و عرفان در مثنوی طاقدیس
نویسنده:
علی کارچانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
مثنوی طاقدیس اثر ملا احمد نراقی، یکی از آثار ارزشمند ادب فارسی است و گنجینه ای است حاوی ارزشمندترین مضامین اخلاقی و عرفانی. تلاش این پژوهش در آن است تا نشان دهد دیدگاه ملا احمد نراقی در مثنوی طاقدیس از نظر اخلاقیات و عرفان چگونه است؟ بنابراین ابتدا در ضمن مقدمه ای کوتاه به معرفی احوال و آثار ملااحمد نراقی ومباحثی در باب اخلاقاسلامی پرداخته شده است، سپسدر بخش های بعدی فضایل اخلاقی، رذایل اخلاقی و فضایل اخلاقی اولیاء الله(اخلاق عرفانی) از خلال کتاب مثنوی طاقدیس، استنباط و استخراج و با آیات قرآن، کلام بزرگان دین و عالمان اخلاق آراسته شده، و در نهایت با نتیجه‌گیری کار خاتمه یافته است.
مشخصات اثر
مبانی انسان‌شناختی اخلاق عرفانی مولانا با تاکید بر مثنوی
نویسنده:
فاطمه احمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
اخلاق یکی از دغدغه های زندگی بشر بوده و هست. حجم زیادی از کتاب های آسمانی و غیر آسمانی را در بر دارد. از آنجا که در اخلاق با رویکردهای عقلی، عرفانی و نقلی روبرو هستیم و چون به نظر می رسد که اخلاق عرفانی برآمده از عرفان عملی باشد، در رساله حاضر پس از بررسی رابطه اخلاق عرفانی و عرفان عملی روشن می گردد که اگر چه این دو علم اختلاف ماهوی ندارند ولی در تمایز اساسی آنها می توان گفت: که دغدغه اصلی عرفان عملی سلوک الی الله است، به خلاف اخلاق عرفانیکه توجه اش معطوفبه صفات اخلاق می باشد
مشخصات اثر
بررسی اندیشه مولوی و کی یرکگور در باب خودشناسی
نویسنده:
مهدی دهباشی، مرضیه رضاییان
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه علامه طباطبایی,
چکیده :
زمانی که انسان شروع به شناخت خود می کند و به توانایی های وجودی خویش واقف می شود، گویی مسوولیتی بر دوش او قرار دارد که می باید خود را از مرتبه دون انسانیت به مرتبه بالا سوق دهد. این سیر، برای کی یرکگور با کمک خصلت بارز آدمی یعنی ترس آگاهی امکانپذیر است: فرد همواره در اندیشه و دلهره کیفیت انتخاب خود است و این دلهره او را در کسب بهترین گزینش ها که می تواند خویشتن فرد را هر چه بیشتر نمایان کند هدایت می کند. برای مولوی نیز انسان با داشتن قوه اندیشه و تفکر که ممیز او از دیگر جانداران است و با کاربرد صحیح آن می تواند نه تنها نسبت به خود، بلکه به دیگر امور نیز معرفت حاصل نماید. در متن حاضر سیری را طی می کنیم که ابتدا به مبحث انسان از دید هر دو اندیشمند می پردازد تا با شناخت و دانستن مراتب روحی افراد بدانیم برترین خصلت آدمی که می تواند او را در شناخت هر چه بیشتر یاری رساند چیست. در عین حال به عواملی مانند خلوت گزینی و خودآزمایی و به امتحان سپردن خویش که می تواند ممد فرد در رسیدن هر چه بیشتر به من اصلی اش باشد پرداخته می شود.
صفحات :
از صفحه 75 تا 102
مشخصات اثر
نحوه‌ی بیان مضامین مشترک عرفانی در سه دفتر اول مثنوی وغزلیات فخرالدین عراقی
نویسنده:
ام‌البنین محمدی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
موضوع در این پژوهش به نحوه ی بیان مضامین مشترک عرفانی در دفتر اول ، دوم، سوم و غزلیات عراقی اختصاص یافته و هدف بررسی بیان در شعر مولاناو عراقی می‌باشد. در هر بخش به مضمون خاصی پرداخته شده و موضوعات هر گفتار به طور متمایز از یکدیگر می باشد.روش تحقیق به صورت تحقیق و گردآوری می باشد و مضامین هر بخش مورد تعریف قرار گرفته و هر کدام از مضامین را به طور کلی در مقدمه و به صورت مجزا در آغاز هر فصل تعریف کرده کرده ایم. برای هر کدام از مضامین عرفانی مورد نظر در شعر عراقی و مولانا نمونه هایی ارائه داده و به مقایسه و نحوه ی بیان این اشعار پرداختهایم. شیوه ی تحقیق هم به صورت گردآوری استو هم به صورت تجزیه و تحلیل می باشد به این معنا که ابتدا نظرات و عقاید مختلفی را بیان کرده و سپس به بررسی هر کدام از نظریات در شعر مولانا و عراقی پرداخته ایم. یافته های تحقیق شامل مقایسه‌ ی عقاید عراقی و مولاناست و بررسی دیدگاه‌های هر کدام و مقایسه‌ی با دیگری و در نهایت متفاوت دیدگاه های هر کدام و نحوه‌ی بیان این دو شاعر می باشد.عراقی و مولانا دیدگاه های مشابه بوده و از نظر اعتقادی تا حد بسیار زیادی به هم نزدیکند تنها تفاوت آن‌ها در بخش جبرو اختیار ومبحث انسان کامل است که مولانا نگاه ویژه به پیامبر دارند ولی عراقی به اندازه ی مولانا شعرش از عشق پیامبر لبریز نیست در شعر مولانا خواننده با مدح هیچ ممدوحی جز چهره‌های دینی روبرو نمی‌شود اما در عراقی به مدح ممدوح و شاهان وقت پرداخته و آنان را انسان کامل معرفی می کند .مولانا معتقد به جبر مطلق و یا اختیار مطلق نبوده اما عراقی تا حدودی به جبر گرایش دارد . مولانا برای فنای فی الله معتقد به ترک تعلقات است اما عراقی بزرگ‌ترین حجاب راه وجود خود می‌داند.
مشخصات اثر
گذر از درگاه های کیهانی از نگاه مولوی
نویسنده:
احدفرامرز قراملکی, شهرام محمدپور
نوع منبع :
مقاله , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علمی عرفان اسلامی ايران,
چکیده :
سفر به زمان و ورود به عوالم موازی جهان ماده يكی از مسائل كلان فيزيی مدرن است كه تحقق آن به دنبال تئوری «نسبيت انيشتين» و در سايه عبور از درگاه هايی چون سياه چاله ها و كرمچاله ها رنگ امكان به خود گرفته است، اما قوانين حاكم بر ماده امكان سفر به زمان را تا حد امتناع تنزل می دهند؛ زيرا مولفه مشتری روش های مذكور، رسيدن سرعت جسم به حد سرعت نور است و رسيدن به اين سرعت بر طبق قانون نسبيت مستلزم ميل كردن جرم جسم به بی نهايت و به تبع آن امتناع فيزيكی برای جابه جايی چنين جرمی است. از اين رو سفر به زمان تاكنون در حد يك معمای علمی ذهن نواز باقی مانده است. عبور از زمان از نگاه مولانا فرآيندی است كه در دامنه «معراج» قابل تحقق است و در دو حالت دفعی و تدريجی به وقوع می پيوندد. نكته در خور توجه آن است كه مولانا مانند فيزيک دانان امروز عبور دفعی از حصار زمان را از طريق سياه چاله های آسمانی ممكن می داند اما توجه وی به انضباط ذهنی- روانی مسافر زمان و اينكه عبور از زمان مستلزم داشتن هويت غيرزمانی و حواسی گسترده است، ديدگاه او را از فيزيک دانان متمايز می كند. ابتنا و گره زدن ديدگاه مولانا بر اَبَرنظريه نسبيت در فيزيک می تواند به رخنه پوشی ديدگاه های فلسفی- عرفانی ما و به تبع آن به يك جهش كلامی بينجامد.
صفحات :
از صفحه 112 تا 148
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 160