جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور کلید واژه ها
>
سیاق
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 50
نقش شرایط (مقامات) در تکوین سیاق
نویسنده:
کنعانی سیدحسین
نوع منبع :
کتابخانه عمومی , نمایه مقاله
چکیده :
سیاق مفهومی کلی، جامع، مانع و اساسی در ساختار کلام و تفسیر آن است. شرایط یا مقامها یکی از عوامل مهم و موثر در تکوین آن به شمار می رود. هدف این نوشته، بررسی چگونگی تاثیرگذاری شرایط و مقامهای خارج از کلام در تکوین سیاق و کلام با روش تحلیل کاربردهای دانشمندان به ویژه مفسران است. نتایج به دست آمده نشان می دهد: همچنان که مقامات داخل کلام در استیفای مقاصد متکلم نقش اساسی دارند، مقامات خارج کلام یعنی شرایط زمان، مکان، مخاطب و حوادث، نقش عمده در کیفیت تکوین سیاق ایفا می کنند. این مباحث در تفسیر با عناوین مکی و مدنی بودن آیه ها و سوره ها، اسباب نزول و خطاب شناخته شده اند.
صفحات :
از صفحه 95 تا 120
مشخصات اثر
بازشناسی جایگاه سنت در مکتب تفسیری قرآن به قرآن براساس تفاوت دو مرحلة تدبر و تبیین (تفسیر)
نویسنده:
محمد برزگر، محمود واعظی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
مکتب تفسیری علامه طباطبایی با رویکرد قرآن به قرآن سال هاست ذهن پژوهشگران را به درک، بررسی، نقد و تکمیل خود مشغول کرده است. باوجود تلاش صاحب نظران و گشایش برخی دریچه های نوین، هنوز درک جامعی از چیستی این مکتب، به ویژه جایگاه سنت در آن به دست نیامده و بررسی های کنونی اشکال دارند و متناقض اند. یکی از دلایل مهم این نقصان، تفکیک نکردن «تدبر در قرآن» از «تبیین (تفسیر) قرآن» و خلط مباحث این دوست. در این مقاله ابتدا با نگاه جامع به سخنان علامه نشان می دهیم ایشان، احیاگر این مکتب، به این دو مرحله و تفاوت آن ها توجه کرده اند. سپس تفاوت های این دو را بررسی و براین اساس، تعریف جدیدی از جایگاه سنت در این مکتب عرضه می کنیم.
مشخصات اثر
امکان حصول قطع در تفسیر و جایگاه آن
نویسنده:
مریم حاجی عبدالباقی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: دانشگاه تهران,
چکیده :
امکان حصول قطع در تفسیر از سوی برخی اندیشمندان مورد انکار قرار گرفته است این مساله در زمان گذشته از سوی کسانی که حجیت ظواهر قرآن را انکار می کرده اند و تفسیر قران را تنها در حیطه اختیارات معصومان می دانسته اند وامروزه از سوی کسانی که به نسبی بودن شناخت متون و تبعیت آن از فضای ذهنی مخاطب معتقدند مورد بحث واقع شده است این مقاله بر آن است تا نشان دهد نصوص قرآن کریم چه تنصیص به کمک قرائن پیوسته لفظی و حالی و چه به کمک قرآن منفصله که شامل سایر آیات قرآن روایات معتبر و سنت مقطوعه و اله عقلی قطعی می شود می تواند برای مفسر ایجاد قطع کند مفسیر باید با احاطه به کل محتوای قرآن کریم و آیات ناظر به یکدگیر و نیز احاطه به روایات صحیح معصومان و علوم قطعی و مسلم و استفاده از عقل فطری خود و احاطه به علوم عربی به تفسیر قرآن به پردازد .
صفحات :
از صفحه 97 تا 120
مشخصات اثر
قاعده «سیاق» و نقش آن در روش های کشف معانی و مفاهیم قرآن در «تفسیر المیزان»
نویسنده:
سهراب مروتی، امان الله ناصری کریم وند
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
علّامه طباطبائی در تفسیر المیزان، توجه خاصی به قاعده «سیاق» برای کشف مراد خداوند متعال از الفاظ قرآن کریم نموده است. این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی به این سؤالات پاسخ داده است که توجه به سیاق، چه نقشی در تفسیر قرآن دارد. علّامه طباطبائی چگونه و با چه روش هایی از این قاعده در تفسیر قرآن بهره گیری نموده است؟ با توجه به بررسیهای صورت گرفته در تفسیر المیزان، میتوان گفت: علّامه در همه مراحل سیر تفسیری خود، از این قاعده بهره گیری کرده است؛ گاه معنای یک کلمه یا یک عبارت و یا مفهوم یک آیه را کشف و بیان نموده، گاه اجزای یک آیه را از لحاظ ساختاری و معنایی تحلیل کرده است تا معنای حاصل از آن آیه را مطابق با سیاق آن بیان کند، گاهی نیز معنا و مفهوم کاملی از یک آیه را بدون توجه به آیات قبل و بعد آن، بلکه بر حسب سیاق درونی همان آیه به دست میدهد و گاهی نیز معنای چندین آیه را با توجه به آیات قبل و بعد در یک کلام و با هم بیان میکند؛ چراکه چند آیه در سیاق واحد بیان شده است.
مشخصات اثر
نقش سیاق در تفسیر قرآن با تاکید بر تفسیر المیزان و تفسیر مفاتیح الغیب
نویسنده:
مراد عابد اف
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
در این پایان نامه «نقش سیاق در تفسیر قرآن با تأکید تفسیر «المیزان فی تفسیر القرآن» (علامه طباطبایی) و تفسیر «مفاتیح الغیب» (فخررازی) مورد بحث و بررسی قرار داده شده است.این پایان نامه از یک مقدمه و چهار فصل تشکیل شده است.در ابتدای این نوشته مقدمه و سپس طرح تحقیق، در طرح تحقیق اهمیت و ضرورت تحقیق، پیشینه بحث، تبیین موضوع، سوالات اصلی و فرعی، فرضیه های تحقیق، روش تحقیق و محدودیت ها و مشکلات تحقیق آمده است.در فصل اول معنای لغوی و اصطلاحی سیاق، مشتقات سیاق در قرآن، سیاق از نظر دانشمندان غربی، جایگاه و اهمیت سیاق نزد دانشمندان، جایگاه سیاق در لغت و زبان عرب، در اصول فقه و در علوم قرآن و تفسیر، قواعد تفسیر، تعریف و تعداد آن ها، و قرائن پیوسته لفظی مورد بررسی قرار گرفته است.در فصل دومحقیقت سیاق، ملاک قرینه بودن سیاق، دلایل اعتبار سیاق، آیا تناسب یا مقتضای حال همان سیاق است؟، اقسام سیاق، انواع سیاق، سیاق کلمه ها، سیاق جمله ها، سیاق آیات، شروط تحقق سیاق آیات، سیاق سوره ها، نقش های مختلف سیاق در تفسیر قرآن، نقش سیاق در تفسیر موضوعی، سیاق مشکوک، اصالت سیاق، تعارض سیاق با ادله دیگر مطرح شده است.در فصل سوم معرفی تفسیر المیزان، شخصیت مولف، روش مولف در این تفسیر، آثاری که در رابطه با این تفسیر نگاشته شده است، منابعی که در این تفسیر از آن ها استفاده شده است، سیاق در این تفسیر، روش تفسیری مولف در استفاده از سیاق، موارد قوت و ملاحظات استفاده مولف از سیاق، ذکر نمونه مثال ها برای سیاق از این تفسیر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.در فصل چهارم معرفی تفسیر مفاتیح الغیب (کبیر)، شخصیت مولف، تألیفات فخررازی، آثار مربوط به این تفسیر، منابع این تفسیر، روش تفسیری مولف، نظر رازی نسبت به اسرائیلیات، دیدگاه فخررازی در باره اهل بیت پیامبر اکرم ?، استفاده مولف از سیاق، ذکر نمونه مثال ها برای سیاق از این تفسیر مورد بررسی قرار گرفته است.
مشخصات اثر
سیاق یعنی چه؟ و در تفسیر قرآن چه اهمیت و جایگاهی دارد؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ , مدخل مفاهیم(دانشنامه مفاهیم) , کتابخانه عمومی
پاسخ تفصیلی:
«سیاق» مصدر فعل «ساق»، «یسوق» است. اصل آن «سواق» بوده - که به دلیل کسره «سین»، حرف «واو» به «یا» تبدیل شده است- و در کتب لغت در معانی مختلفی از جمله: رشته پیوسته، راندن، تابع، اسلوب و روش، امور مخفی، کنایه از شدت داشتن و مهریه زن، بکار برده می‌شود.[1 بیشتر ...
مشخصات اثر
کارکردهای سیاق در تفسیر قرآن کریم
نویسنده:
علی احمد ناصح
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
تهران: انجمن علوم قرآن و حدیث ایران,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
با قطع نظر از مباحثی که پیرامون تعریف و معنای سیاق، مبانی بهره گیری از آن در تفسیر قرآن، محدوده و شرایط استفاده از آن و کارآیی آن در تفسیر در مقایسه با سایر ادله مطرح است، یکی از مهمترین مباحث درباره سیاق، توجه به کارکردها و عرصه های نقش آفرینی آن در تفسیر قرآن کریم است. پژوهش حاضر تلاشی در این زمینه است که ضمن آن عملکرد سیاق در عرصه های مختلف تبیین گشته و با ذکر مصداق هایی، نظرات و آرا مفسران درباره معنی و مضمون آن مصداق ها مورد توجه قرار گرفته و در مواردی به نقد آن پرداخته شده است.
صفحات :
از صفحه 107 تا 130
مشخصات اثر
بررسی تحلیل علامه طباطبایی از بازخواست هارون(ع) توسط موسی(ع)
نویسنده:
حمید نادری قهفرخی، عبدالکریم بهجت پور
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه طباطبایی: سید محمدحسین طباطبایی
چکیده :
از مسائل مطرح شده در قرآن کریم، برخورد تند حضرت موسی(ع) با حضرت هارون(ع)، بعد از گوساله پرست شدن بنی اسرائیل است. تاکنون توجیهات زیادی در تحلیل این برخورد، ارائه شده است. اما علامه طباطبایی، با اثبات کبرای کلی «اختلاف سلیقه انبیا در نحوه اجرای احکام»، این برخورد را یکی از مصادیق آن می داند. در این ماجرا، حضرت موسی(ع) به طور مطلق به ایشان دستوراتی داده بود، اما درعین حال معتقد بوده که این حکم باید با به کارگیری تمام توان، برای مقاومت در برابر بنی اسرائیل اجرا می شد، اما حضرت هارون(ع) آن را با نرمش و عدم مقاومت اجرا کرد. ازاین رو، چون حضرت هارون(ع) برطبق سلیقه و مشی حضرت موسی(ع) عمل نکرده بود، این برخورد، برای تأدیب وی بود. این درحالی است که در این ماجرا، حضرت هارون(ع) مرتکب هیچ گناه یا کوتاهی نشده و حق به جانب وی بود. این مقدار از اختلاف سلیقه چون خارج از حکم الله است، ضرری به عصمت انبیا نمی زند.اگرچه کبرای کلی مورد بحث، امری قابل اثبات است، ولی انطباق این ماجرا، بر آن امری مشکل است.
مشخصات اثر
نقد و بررسی قواعد تفسیری در تفسیر نمونه
نویسنده:
اسحاق علی مطهری
نوع منبع :
رساله تحصیلی , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
ایرانداک,
چکیده :
این پایان‌نامه با عنوان «نقد و بررسی قواعد تفسیری در تفسیرنمونه» در چهار فصل تنظیم شده است. پس از بیان کلیات و مفاهیم قواعد، قواعد تفسیری، تفسیر و معرفی تفسیر نمونه و نویسندگان آن به بررسی هشت قاعده از قواعد تفسیری در تفسیر نمونه پرداخته شده است. روش این پژوهش توصیفی و تحلیلی است که در هر فصل ابتدا قواعد تفسیری تبیین و سپس آن قواعد در تفسیر نمونه تحلیل شده است. بی تردید تنها تفسیری از ارزش و اعتبار بر خوردار است که از قواعد تفسیری به‌صورت شایسته بهره‌مند باشد و نگارنده به این نتیجه رسیده است که این قواعد در تفسیر نمونه به‌خوبی بکارگرفته شده است هرچند در بسیاری از موارد نامی از این قواعد به میان نیامده است ولی در مقام عمل براساس همین قواعد به تبیین آیات پرداخته شده است. از جمله قواعد تفسیری، قواعد ادبی (قواعد علم صرف، نحو و لغت) است که در تفسیر نمونه از آن‌ها به-نحو شایسته استفاده شده است هرچند نقش آفرینی این قواعد در قرائت بیان نگردیده است و تنها به قرائت موجود در قرآن فعلی بسنده شده است. قواعد بلاغی(علم معانی، بیان و بدیع) از دیگر قواعد بکار رفته در تفسیر نمونه است که به خوبی به خدمت گرفته شده‌اند هرچند به صناعت بدیع کمتر اشاره شده است. همچنین قرائن پیوسته و ناپیوسته لفظی (سیاق و انواع آن، آیات دیگر و روایات)، قرائن پیوسته و ناپیوسته غیر لفظی (فضای نزول، فضای سخن، معرفت‌های بدیهی‌عقلی، برهان‌های قطعی‌آشکار، اجماع، ضروری دین و مذهب) درحد مطلوبی مورد توجه قرارگرفته اند هرچند به اجماع توجه کمتری شده است در پایان، دلالت‌های تنبیه، ایماء، اشاره و دلالت مفهومی کلام مورد بررسی قرار گرفته، و چنین نتیجه گرفته شده است که این قواعد نیز در تفسیر نمونه به-خوبی بکارگرفته شده است.
مشخصات اثر
دیدگاه تفسیری آیت الله جوادی آملی دربارۀ سیاق و نمودشناسی آن
نویسنده:
حسین شفیعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
کلیدواژه‌های اصلی :
سیاق , سباق , شاهد درون متنی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
عبدالله جوادی آملی
چکیده :
جستار حاضر، دربارۀ یکی از مباحث تفسیری و علوم قرآنی و قرینه های درون متنی به نام «سیاق» است، پیشینۀ کاربرد سیاق در تفاسیر، به ابتدای قرن دوم (ه. ق) برمی گردد. این مقاله در پی بررسی نقش سیاق درکشف مدلول های آیات، چیستی و جایگاه آن، گونه ها، چرایی و گستره شناسی سیاق، براساس دیدگاه های علامه جوادی آملی است و نمودهایی را از کاربرد آن درتفاسیر، به ویژه تفسیر تسنیم نشان می دهد. فزونی کاربرد سیاق در تفسیر تسنیم، نشان از کوشش نویسنده آن در بهره بردن از این قاعده برای کشف مفاهیم آیات است. به نظرحضرت استاد، در تعارض سیاق با سباق، سباق مقدم، و در تعارض آن با حدیث مأثور، سیاق مقدم است.
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 50