جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی
کانال ارتباطی از طریق پست الکترونیک :
support@alefbalib.com
نام :
*
*
نام خانوادگی :
*
*
پست الکترونیک :
*
*
*
تلفن :
دورنگار :
آدرس :
بخش :
مدیریت کتابخانه
روابط عمومی
پشتیبانی و فنی
نظرات و پیشنهادات /شکایات
پیغام :
*
*
حروف تصویر :
*
*
ارسال
انصراف
از :
{0}
پست الکترونیک :
{1}
تلفن :
{2}
دورنگار :
{3}
Aaddress :
{4}
متن :
{5}
فارسی |
العربیه |
English
ورود
ثبت نام
در تلگرام به ما بپیوندید
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ...
همه موارد
عنوان
موضوع
پدید آور
جستجو در متن
: جستجو در الفبا
در گوگل
...جستجوی هوشمند
صفحه اصلی کتابخانه
پورتال جامع الفبا
مرور منابع
مرور الفبایی منابع
مرور کل منابع
مرور نوع منبع
آثار پر استناد
متون مرجع
مرور موضوعی
مرور نمودار درختی موضوعات
فهرست گزیده موضوعات
کلام اسلامی
امامت
توحید
نبوت
اسماء الهی
انسان شناسی
علم کلام
جبر و اختیار
خداشناسی
عدل الهی
فرق کلامی
معاد
علم نفس
وحی
براهین خدا شناسی
حیات اخروی
صفات الهی
معجزات
مسائل جدید کلامی
عقل و دین
زبان دین
عقل و ایمان
برهان تجربه دینی
علم و دین
تعلیم آموزه های دینی
معرفت شناسی
کثرت گرایی دینی
شرور(مسأله شر)
سایر موضوعات
اخلاق اسلامی
اخلاق دینی
تاریخ اسلام
تعلیم و تربیت
تفسیر قرآن
حدیث
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
سیره ائمه اطهار علیهم السلام
شیعه-شناسی
عرفان
فلسفه اسلامی
مرور اشخاص
مرور پدیدآورندگان
مرور اعلام
مرور آثار مرتبط با شخصیت ها
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی
مرور مجلات
مرور الفبایی مجلات
مرور کل مجلات
مرور وضعیت انتشار
مرور درجه علمی
مرور زبان اصلی
مرور محل نشر
مرور دوره انتشار
گالری
عکس
فیلم
صوت
متن
چندرسانه ای
جستجو
جستجوی هوشمند در الفبا
جستجو در سایر پایگاهها
جستجو در کتابخانه دیجیتالی تبیان
جستجو در کتابخانه دیجیتالی قائمیه
جستجو در کنسرسیوم محتوای ملی
کتابخانه مجازی ادبیات
کتابخانه مجازی حکمت عرفانی
کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران
کتابخانه تخصصی ادبیات
کتابخانه الکترونیکی شیعه
علم نت
کتابخانه شخصی
مدیریت علاقه مندیها
ارسال اثر
دانشنامه
راهنما
راهنما
مرور
>
مرور نوع منبع
>
فراداده های آثار مرجع
جستجو در
عنوان
پدیدآورنده
توصیفگر
موضوع
ناشر
زبان
نوع منبع
رشته تحصیلی
مقطع تحصیلی رساله تحصیلی
تاریخ
محل
جستجو در متن
همه موارد
برای عبارت
مرتب سازی بر اساس
عنوان
نویسنده
جنس منبع
محل
ناشر
تاریخ تغییر
و به صورت
صعودی
نزولی
وتعداد نمایش
5
10
15
20
30
40
50
فرارداده در صفحه باشد
جستجو
خروجی
چاپ نتایج
Mods
Dublin Core
Marc
MarcIran
Pdf
اکسل
انتخاب همه
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
تعداد رکورد ها : 1942
عنوان :
مطالب العالیة من العم الالهی المجلد 1
نویسنده:
فخرالدین الرازی
نوع منبع :
کتاب , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت: دارالکتاب العربی,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
عقاید اسلامی
,
علم الهی
,
13. علم کلام
,
کتب کلام اهل سنت
,
کتب کلام اشاعره
کلیدواژههای فرعی :
اثبات خدا ,
ابدیت الهی ,
براهین خداشناسی ,
تسلسل ,
دور ,
واجب تعالی (اسماء ذات) ,
مفهوم واجب الوجود ,
ابدیت حق (احکام هویت غیبی عرفان نظری) ,
ازلیت خداوند(فلسفه دین) ,
کد کنگره:
BP 205/2 /ف3م6
چکیده :
المطالب العالية من العلم الإلهي يكى از مهمترين آثار كلامى فخر رازى، بلكه اشاعره محسوب مىشود. مؤلف از مباحث كلامى و فلسفى آنچه را كه حول عقائد بوده، در اين كتاب جمع كرده است. او موضوع كتاب خود را ذات خداوند و صفات بارى تعالى قرار مىدهد. محتوای جزء اول: مقدمه: مقدمۀ كتاب از چهار فصل تشكيل مىشود كه عبارتند از: الف- الفصل الاول في بيان ان هذا العلم اشرف العلوم على الاطلاق: مؤلف در اين فصل أشرفيت علم الهى (يا به تعبير ديگر علم كلام) را بر ديگر علوم اثبات مىكند. ب- الفصل الثانى في انه هل للعقول البشريه سبيل الى تحصيل الجزم و اليقين في هذا العلم: مؤلف در اين فصل، يكى از مباحث مهم معرفت شناسى را مطرح مىكند(آيا اصلا عقل انسان راهى به جزم يقين دارد يا نه؟). ج- الفصل الثالث في ان تحصيل هذه المعارف المقدسه هل الطريق اليه واحد ام اكثر من واحد. مؤلف در اين فصل به شيوۀ بحث در علم كلام مىپردازد و طرق آن را بيان مىكند. د- الفصل الرابع في ضبط معاقد هذا العلم: مؤلف در اين فصل چگونگى تقسيم مباحث الهى را بيان مىكند. الجزء الاول: جزء اول كتاب در بيان ادلۀ اثبات خداوند مىباشد كه سه قسمت مىباشد، كه هر كدام از فصولى تشكيل يافتهاند كه عبارتند از: القسم الاول في ذكر الدلائل القطعيه اليقينية: مؤلف در اين بخش طى 24 فصل، ادلۀ يقينى اثبات وجود خداوند و اثبات صفات بارى تعالى را بيان مىكند. او ابتداء در طى چند فصل مباحث عامۀ مربوط به ممكن، واجب، علة، معلول، ابطال دور و تسلسل را بيان كرده، سپس وجود خداوند را با برهان امكان و وجوب و برهان حدوث اثبات مىكند. او در بين اين ادله علم و قدرت خداوند را هم اثبات مىكند. القسم الثانى في تفصيل الدلائل الدالة على وجود الاله القديم: اين قسم از سه فصل تشكيل مىشود. مؤلف در اين قسم وجود خداوند را با استناد به رواياتى از پيامبر اكرم(ص) و امیرالمؤمنین(ع) و امام صادق(ع) و كلماتى از خليفۀ دوم و شافعى و ابوحنيفه اثبات مىكند. بلكه او براى اثبات خداوند استناد مىكند به اجماع ملل و اديان جهان و استشهاد مىكند به كلمات آنها. او براى اثبات خداوند به ادلۀ عرفاء و منجمين اشاره مىكند و قائل است آنچه در قسم اول در اثبات خداوند ذكر شد، ادلۀ يقينى و قطعى بوده و آنچه اينجا بيان شد ادلۀ ظنى و اقناعى مىباشد. القسم الثالث في الكلام في الوجوب و الوجود و الارادات و التعين و الماهية: در اين قسم مؤلف در 7 مسأله واجب لذاته بودن خداوند را اثبات مىكند و اين كه ماهيت او عين وجودش است و او قديم و ازلى است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
اربعین فی اصول الدین المجلد 1
نویسنده:
محمد بن عمر فخر رازی
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
فهرست
معرفی کتاب
وضعیت نشر :
حیدرآباد (دکن): مطبعة مجلس دائرة المعارف العثمانیة ,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
01. خداشناسی (کلام)
,
17. فرق کلامی
,
16. کلام عقلی
,
19. مسایل کلامی
,
صفات الهی
,
عقاید اهل سنت
,
دفع شبهات(افعال امام)
,
عقاید شیعه امامیه
,
کلام اشعری
,
کلام اهل سنت
,
صفات خدا
,
دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات
,
13. علم کلام
,
کتب کلام اهل سنت
,
کتب کلام اشاعره
کلیدواژههای فرعی :
امتناع رؤیت ,
امکان واجب الوجود ,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam ,
رؤیت خدا ,
حدوث عالم جسمانی ,
علم الهی ,
قدرت الهی ,
کلام نفسی خدا ,
احکام کلی وجود ,
اصالت وجود ,
برهان حدوث ,
عالم ( امکانی ) ,
امان به نیت شنیدن کلام خدا ,
کلام در ذات خدا ,
مفهوم واجب الوجود ,
واجب الوجود من جمیع الجهات ,
شماره ديويي:
297/414
چکیده :
كتاب «أربعين» نوشته فخر رازي،متکلم مشهور اشعری، يكى از مهم ترين كتب در علم كلام به حساب مى آيد، چنانكه افراد متعددى به اين كتاب مراجعه كرده و از مطالب اين كتاب استفاده نموده و يا گاه بر بعضى از مطالب آن ايراداتى نوشته اند. مباحث اين كتاب در 40 مساله بيان شده است كه مولف هر موضوع كلامى را در مسأله اى بيان كرده و گاه يك مسأله از چندين فصل تشكيل مى شود. اگر كتب كلامى اهل سنت به ويژه اشاعره كه بعد از فخر رازى نوشته شده است ملاحظه شود، در موارد متعددى به اين كتاب استناد شده است. بلكه از بعضى نقل ها چنين استفاده مى شود كه «أربعين» كتاب درسى بوده و در حوزه هاى علميه اهل سنت تدريس مى شده است. ابن رجب در كتاب العقود الدرية مى گويد: «و لازم الشيخ تقى الدين بن تيمية مدة و قرأ عليه قطعة من الاربعين فى اصول الدين للرازى». در نقل هاى ديگران نيز از سيره ابن تيميه چنين بر مى آيد كه او اين كتاب را براى طلاب علم تدريس مى كرده است و در بعضى از كتاب هايش به عباراتى از اين كتاب استشهاد و يا عباراتى از آن را نقد مى كند. مولف در اين كتاب بيشتر به مباحث اختلافى بين اهل سنت، خوارج، معتزله، مرجئه، شيعه و سائر مذاهب اسلامى مى پردازد و كتاب در بيان مباحث بيشتر سبقه فلسفى دارد تا نقلى و روايى.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابکار الافکار فی اصول الدین المجلد 1
نویسنده:
سیفالدین الآمدی؛ تحقیق احمد محمد المهدی
نوع منبع :
کتاب , مدخل آثار(دانشنامه آثار) , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قاهره: دارالکتب و الوثاق القومیه، مرکز تحقیق التراث,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
صفات الهی
,
صفات نفسانی
,
کلام اشعری
,
کلام اهل سنت
,
13. علم کلام
,
کتب کلام اهل سنت
,
کتب کلام اشاعره
کلیدواژههای فرعی :
نظر ,
کتب اهل سنت ,
خوارج (مذاهب کلامی) ,
اشاعره (اهل سنت) ,
معتزله (اهل سنت) ,
اراده الهی ,
حشویه (مرجئه شکاک) ,
علم الهی ,
قدرت الهی ,
کرامیه (مجسمه مشبهه صفاتیه) ,
شناخت فطری ,
احکام واجب الوجود ,
اصطلاحنامه منطق ,
قیاس ,
علم (فضیلت اخلاقی) ,
علم اکتسابی (مقابل علم الهامی) ,
احکام علم ,
صفات ظاهری ,
علم ,
حقیقت کلام الهی ,
علم بدیهی((تصوری و تصدیقی اولی و غیر اولی)، مقابل علم نظری) ,
ادراک الهی ,
کد کنگره:
205/3 /آ8الف2ّ
چکیده :
أبكار الأفكار في أصول الدين، تأليف ابوالحسن على بن ابى على بن محمد بن سالم، معروف به سيف الدين آمدى(551-631 ق)، متكلم بزرگ اشعرى است. اين اثر دائرةالمعارفى كلامى است، كه با قلمى شيوا، رسا و به دور از اغلاق در بيان مطالب و نقل و نقد اقوال و نظم فصول و ابواب به شكلى روشمند نگارش يافته است. «ابكار الافكار»، مهمترين اثر كلامى آمدى و بلكه از مهمترين آثار كلامى اشعريان و حتى جهان اسلام به شمار مىآيد و بر آثار كلامى اشعرى پس از خود تأثير قابل توجهى داشته است.اين كتاب، به يك اثر مرجع و بنيادين براى دورۀ پس از خود بدل گشت كه به دورۀ كلام متأخران شناخته مىشود. آمِدی در ابکار الافکار میکوشد تا دیدگاههای نحلههای کلامیِ مختلف اسلامی و گاهی آرای ادیان آسمانی دیگر را نقل کند که از آنها با عبارت مِلّیّون یاد میکند. در جایی که اجماع میان همه ملل و نحل را گزارش میکند. تعبیر قد اجمع العقلاء را به کار میگیرد. گاهی برای نشاندادن رأی فرق اسلامی در برابر ملل غیراسلامی میگوید رأی اسلامیان چنین است. در برخی موضوعات نام اشخاص را میبرد؛ مثلاً، جبّایی، نظّام، هشام بن حکم، اشعری، باقلانی، جوینی و... ؛ گاهی به جای اشخاص نام یک فرقه را میبرد، برای نمونه، خوارج، امامیّه، معتزله، اشاعره، حشویّه، کرامیّه، واقفیه و... ؛ گاهی دیدگاه فلاسفه را با تعبیر مثلاً ذَهَبتِ الفلاسفة نقل میکند. تقریبا در اکثر قریب به اتفاق موارد، دیدگاه معتزله یک سویمهم بحث است. گاهی تمامی متکلّمان در برابر فلاسفه قرار داده میشوند. در بسیاری از موارد برای اشاره به رأی موردپسند خود، که موافق اسلاف اشعری وی است تعبیر مذهب اهل حق را به خدمت میگیرد. همیشه دیدگاهها را به صورت منظم و دستهبندی شده و در چندین مسلک و تقریبا به ترتیب تاریخی گزارش میکند. از دیگر ویژگیهای روش آمدی در این کتاب آن است که پس از نقل آرا و اقوال واردِ نقض و ابرامشده، از جهات متعددی همچون جهت لغوی، معنایی، نصّ و نقل، اجماع و عقل به نقد و بررسی آنها میپردازد. پس از تحریر محل نزاع و نقد و بررسی اقوال یا همه را ردّ میکند و رأی تازهای میآورد یا در آن توقف کرده، فروتنانه اعتراف میکند که این همه آن چیزی است که در بساط و توشهاش یافت میشود و ادامه راه را بر آیندگان میسپارد.ن نتیجه اینکه کتاب ابکار الافکار به یک اثر پایه و بنیادین برای دوره پس از خود بدل گشت که به دوره کلام متأخران شناخته میشود. شیوه تحقیق آرا و تقریر مطالب و اخذ موضع آمدی در ابکار الافکار نیز، جالب و خاص اوست. گذشت که وی در خلاف و جدل، منطق و فلسفه دارای تخصص و آثار عدیده است که حاکی از گرایش عقلی و روح نقدیِ او است. نیز، گفته آمد که وی به بررسی پارهای از قواعد مهم فلسفی همت گماشت و با وجود این به جدل و نیز منطق اهتمام ویژه ورزید. این امر یادآور سلف بزرگ او امام محمد غزالی (م504) است که به رغم نقد تند و حتی دشمنی با فلسفه و فیلسوفان توجه فوقالعادهای به منطق معطوف ساخت که آن هم دانشی برآمده از یونان و ابزار کار فیلسوفان بود. امّا ماجرا به همین جا ختم نمیشود. آمدی در مخالفت تند با جریان باطنیّه از یکسو و بهخاطر تمایل به تصوف از سوی دیگر نیز یادآور غزالی است. این امر از یکسو تأثیرپذیری وی را از غزالی و تمسک او را به جدل و منطق برای هماوردی با فلسفه و کلامِ عقلانیِ معتزله نشان میدهد. از دیگر سو، رویکرد عقلی ـ نقلیِ او را به مباحث کلامی مینُمایاند. كتاب در پنج جلد و هشت قاعده تنظيم شده است. شایسته ذکر است که مصحح و محقق کتاب پانوشتهای مفید فراوانی اعم از ذکر منابعِ مطالب مذکور در متن و نیز ارائه توضیحاتی جهت روشن شدن برخی ابهامها یا معرفی افراد یا مکاتب و فرق آورده و به این نحو بر کمال اثر افزوده است. همچنین فهرست تمام موضوعات اصلی هر مجلّد در پایان آن ذکر شده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابکار الافکار فی اصول الدین المجلد 4
نویسنده:
سیفالدین الآمدی؛ تحقیق احمد محمد المهدی
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قاهره: دارالکتب و الوثاق القومیه، مرکز تحقیق التراث,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
عقاید اسلامی
,
معاد(کلام)
,
کلام اشعری
,
کلام اهل سنت
,
13. علم کلام
,
کتب کلام اهل سنت
,
کتب کلام اشاعره
کلیدواژههای فرعی :
کتب اهل سنت ,
مرجئه (فرق کلامی) ,
احباط و تکفیر ,
عصمت انبیاء (ع ) ,
نبوت ,
خلود ,
عقاب ,
معاد جسمانی ,
معاد روحانی ,
سؤال نکیر و منکر ,
عذاب قبر ,
عقاب اصحاب کبائر ,
دلالت معجزه ,
جهنم ,
بهشت ,
صراط ,
میزان ,
ثواب ,
میزان ,
ملائکه نکیر و منکر ,
کد کنگره:
205/3 /آ8الف2ّ
چکیده :
أبكار الأفكار في أصول الدين، تأليف ابوالحسن على بن ابى على بن محمد بن سالم، معروف به سيف الدين آمدى(551-631 ق)، متكلم بزرگ اشعرى است. اين اثر دائرةالمعارفى كلامى است، كه با قلمى شيوا، رسا و به دور از اغلاق در بيان مطالب و نقل و نقد اقوال و نظم فصول و ابواب به شكلى روشمند نگارش يافته است. «ابكار الافكار»، مهمترين اثر كلامى آمدى و بلكه از مهمترين آثار كلامى اشعريان و حتى جهان اسلام به شمار مىآيد و بر آثار كلامى اشعرى پس از خود تأثير قابل توجهى داشته است.اين كتاب، به يك اثر مرجع و بنيادين براى دورۀ پس از خود بدل گشت كه به دورۀ كلام متأخران شناخته مىشود. آمِدی در ابکار الافکار میکوشد تا دیدگاههای نحلههای کلامیِ مختلف اسلامی و گاهی آرای ادیان آسمانی دیگر را نقل کند که از آنها با عبارت مِلّیّون یاد میکند. در جایی که اجماع میان همه ملل و نحل را گزارش میکند. تعبیر قد اجمع العقلاء را به کار میگیرد. گاهی برای نشاندادن رأی فرق اسلامی در برابر ملل غیراسلامی میگوید رأی اسلامیان چنین است. در برخی موضوعات نام اشخاص را میبرد؛ مثلاً، جبّایی، نظّام، هشام بن حکم، اشعری، باقلانی، جوینی و... ؛ گاهی به جای اشخاص نام یک فرقه را میبرد، برای نمونه، خوارج، امامیّه، معتزله، اشاعره، حشویّه، کرامیّه، واقفیه و... ؛ گاهی دیدگاه فلاسفه را با تعبیر مثلاً ذَهَبتِ الفلاسفة نقل میکند. تقریبا در اکثر قریب به اتفاق موارد، دیدگاه معتزله یک سویمهم بحث است. گاهی تمامی متکلّمان در برابر فلاسفه قرار داده میشوند. در بسیاری از موارد برای اشاره به رأی موردپسند خود، که موافق اسلاف اشعری وی است تعبیر مذهب اهل حق را به خدمت میگیرد. همیشه دیدگاهها را به صورت منظم و دستهبندی شده و در چندین مسلک و تقریبا به ترتیب تاریخی گزارش میکند. از دیگر ویژگیهای روش آمدی در این کتاب آن است که پس از نقل آرا و اقوال واردِ نقض و ابرامشده، از جهات متعددی همچون جهت لغوی، معنایی، نصّ و نقل، اجماع و عقل به نقد و بررسی آنها میپردازد. پس از تحریر محل نزاع و نقد و بررسی اقوال یا همه را ردّ میکند و رأی تازهای میآورد یا در آن توقف کرده، فروتنانه اعتراف میکند که این همه آن چیزی است که در بساط و توشهاش یافت میشود و ادامه راه را بر آیندگان میسپارد.ن نتیجه اینکه کتاب ابکار الافکار به یک اثر پایه و بنیادین برای دوره پس از خود بدل گشت که به دوره کلام متأخران شناخته میشود. شیوه تحقیق آرا و تقریر مطالب و اخذ موضع آمدی در ابکار الافکار نیز، جالب و خاص اوست. گذشت که وی در خلاف و جدل، منطق و فلسفه دارای تخصص و آثار عدیده است که حاکی از گرایش عقلی و روح نقدیِ او است. نیز، گفته آمد که وی به بررسی پارهای از قواعد مهم فلسفی همت گماشت و با وجود این به جدل و نیز منطق اهتمام ویژه ورزید. این امر یادآور سلف بزرگ او امام محمد غزالی (م504) است که به رغم نقد تند و حتی دشمنی با فلسفه و فیلسوفان توجه فوقالعادهای به منطق معطوف ساخت که آن هم دانشی برآمده از یونان و ابزار کار فیلسوفان بود. امّا ماجرا به همین جا ختم نمیشود. آمدی در مخالفت تند با جریان باطنیّه از یکسو و بهخاطر تمایل به تصوف از سوی دیگر نیز یادآور غزالی است. این امر از یکسو تأثیرپذیری وی را از غزالی و تمسک او را به جدل و منطق برای هماوردی با فلسفه و کلامِ عقلانیِ معتزله نشان میدهد. از دیگر سو، رویکرد عقلی ـ نقلیِ او را به مباحث کلامی مینُمایاند. كتاب در پنج جلد و هشت قاعده تنظيم شده است. شایسته ذکر است که مصحح و محقق کتاب پانوشتهای مفید فراوانی اعم از ذکر منابعِ مطالب مذکور در متن و نیز ارائه توضیحاتی جهت روشن شدن برخی ابهامها یا معرفی افراد یا مکاتب و فرق آورده و به این نحو بر کمال اثر افزوده است. همچنین فهرست تمام موضوعات اصلی هر مجلّد در پایان آن ذکر شده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابکار الافکار فی اصول الدین المجلد 3
نویسنده:
سیفالدین الآمدی؛ تحقیق احمد محمد المهدی
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قاهره: دارالکتب و الوثاق القومیه، مرکز تحقیق التراث,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
کلام اشعری
,
کلام اهل سنت
,
13. علم کلام
,
کتب کلام اهل سنت
,
کتب کلام اشاعره
کلیدواژههای فرعی :
جسم ,
کتب اهل سنت ,
استحاله بقای اعراض ,
حدوث عالم Ḥudūt̲h̲ al-ʿĀlam ,
اکوان اربعه ,
عرض ,
ممکن بالذات ,
احکام جواهر ,
علیت ,
اعاده معدوم ,
شرط شعور برای غایت ,
کد کنگره:
205/3 /آ8الف2ّ
چکیده :
أبكار الأفكار في أصول الدين، تأليف ابوالحسن على بن ابى على بن محمد بن سالم، معروف به سيف الدين آمدى(551-631 ق)، متكلم بزرگ اشعرى است. اين اثر دائرةالمعارفى كلامى است، كه با قلمى شيوا، رسا و به دور از اغلاق در بيان مطالب و نقل و نقد اقوال و نظم فصول و ابواب به شكلى روشمند نگارش يافته است. «ابكار الافكار»، مهمترين اثر كلامى آمدى و بلكه از مهمترين آثار كلامى اشعريان و حتى جهان اسلام به شمار مىآيد و بر آثار كلامى اشعرى پس از خود تأثير قابل توجهى داشته است.اين كتاب، به يك اثر مرجع و بنيادين براى دورۀ پس از خود بدل گشت كه به دورۀ كلام متأخران شناخته مىشود. آمِدی در ابکار الافکار میکوشد تا دیدگاههای نحلههای کلامیِ مختلف اسلامی و گاهی آرای ادیان آسمانی دیگر را نقل کند که از آنها با عبارت مِلّیّون یاد میکند. در جایی که اجماع میان همه ملل و نحل را گزارش میکند. تعبیر قد اجمع العقلاء را به کار میگیرد. گاهی برای نشاندادن رأی فرق اسلامی در برابر ملل غیراسلامی میگوید رأی اسلامیان چنین است. در برخی موضوعات نام اشخاص را میبرد؛ مثلاً، جبّایی، نظّام، هشام بن حکم، اشعری، باقلانی، جوینی و... ؛ گاهی به جای اشخاص نام یک فرقه را میبرد، برای نمونه، خوارج، امامیّه، معتزله، اشاعره، حشویّه، کرامیّه، واقفیه و... ؛ گاهی دیدگاه فلاسفه را با تعبیر مثلاً ذَهَبتِ الفلاسفة نقل میکند. تقریبا در اکثر قریب به اتفاق موارد، دیدگاه معتزله یک سویمهم بحث است. گاهی تمامی متکلّمان در برابر فلاسفه قرار داده میشوند. در بسیاری از موارد برای اشاره به رأی موردپسند خود، که موافق اسلاف اشعری وی است تعبیر مذهب اهل حق را به خدمت میگیرد. همیشه دیدگاهها را به صورت منظم و دستهبندی شده و در چندین مسلک و تقریبا به ترتیب تاریخی گزارش میکند. از دیگر ویژگیهای روش آمدی در این کتاب آن است که پس از نقل آرا و اقوال واردِ نقض و ابرامشده، از جهات متعددی همچون جهت لغوی، معنایی، نصّ و نقل، اجماع و عقل به نقد و بررسی آنها میپردازد. پس از تحریر محل نزاع و نقد و بررسی اقوال یا همه را ردّ میکند و رأی تازهای میآورد یا در آن توقف کرده، فروتنانه اعتراف میکند که این همه آن چیزی است که در بساط و توشهاش یافت میشود و ادامه راه را بر آیندگان میسپارد.ن نتیجه اینکه کتاب ابکار الافکار به یک اثر پایه و بنیادین برای دوره پس از خود بدل گشت که به دوره کلام متأخران شناخته میشود. شیوه تحقیق آرا و تقریر مطالب و اخذ موضع آمدی در ابکار الافکار نیز، جالب و خاص اوست. گذشت که وی در خلاف و جدل، منطق و فلسفه دارای تخصص و آثار عدیده است که حاکی از گرایش عقلی و روح نقدیِ او است. نیز، گفته آمد که وی به بررسی پارهای از قواعد مهم فلسفی همت گماشت و با وجود این به جدل و نیز منطق اهتمام ویژه ورزید. این امر یادآور سلف بزرگ او امام محمد غزالی (م504) است که به رغم نقد تند و حتی دشمنی با فلسفه و فیلسوفان توجه فوقالعادهای به منطق معطوف ساخت که آن هم دانشی برآمده از یونان و ابزار کار فیلسوفان بود. امّا ماجرا به همین جا ختم نمیشود. آمدی در مخالفت تند با جریان باطنیّه از یکسو و بهخاطر تمایل به تصوف از سوی دیگر نیز یادآور غزالی است. این امر از یکسو تأثیرپذیری وی را از غزالی و تمسک او را به جدل و منطق برای هماوردی با فلسفه و کلامِ عقلانیِ معتزله نشان میدهد. از دیگر سو، رویکرد عقلی ـ نقلیِ او را به مباحث کلامی مینُمایاند. كتاب در پنج جلد و هشت قاعده تنظيم شده است. شایسته ذکر است که مصحح و محقق کتاب پانوشتهای مفید فراوانی اعم از ذکر منابعِ مطالب مذکور در متن و نیز ارائه توضیحاتی جهت روشن شدن برخی ابهامها یا معرفی افراد یا مکاتب و فرق آورده و به این نحو بر کمال اثر افزوده است. همچنین فهرست تمام موضوعات اصلی هر مجلّد در پایان آن ذکر شده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
ابکار الافکار فی اصول الدین المجلد 2
نویسنده:
سیفالدین الآمدی؛ تحقیق احمد محمد المهدی
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قاهره: دارالکتب و الوثاق القومیه، مرکز تحقیق التراث,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
عقاید اسلامی
,
اسمای حسنی
,
کلام اشعری
,
کلام اهل سنت
,
اسمای حسنی
,
13. علم کلام
,
کتب کلام اهل سنت
,
کتب کلام اشاعره
کلیدواژههای فرعی :
کتب اهل سنت ,
حسن و قبح ,
اراده الهی ,
جسمیت الهی ,
جوهریت الهی ,
خلق افعال ,
احکام جواهر ,
وحدت ,
توحید(الهیات بالمعنی الاخص)) ,
دین مجوس (ادیان آریایی ایران باستان) ,
شبهات کلامی ,
احکام آلام ,
کد کنگره:
205/3 /آ8الف2ّ
چکیده :
أبكار الأفكار في أصول الدين، تأليف ابوالحسن على بن ابى على بن محمد بن سالم، معروف به سيف الدين آمدى(551-631 ق)، متكلم بزرگ اشعرى است. اين اثر دائرةالمعارفى كلامى است، كه با قلمى شيوا، رسا و به دور از اغلاق در بيان مطالب و نقل و نقد اقوال و نظم فصول و ابواب به شكلى روشمند نگارش يافته است. «ابكار الافكار»، مهمترين اثر كلامى آمدى و بلكه از مهمترين آثار كلامى اشعريان و حتى جهان اسلام به شمار مىآيد و بر آثار كلامى اشعرى پس از خود تأثير قابل توجهى داشته است.اين كتاب، به يك اثر مرجع و بنيادين براى دورۀ پس از خود بدل گشت كه به دورۀ كلام متأخران شناخته مىشود. آمِدی در ابکار الافکار میکوشد تا دیدگاههای نحلههای کلامیِ مختلف اسلامی و گاهی آرای ادیان آسمانی دیگر را نقل کند که از آنها با عبارت مِلّیّون یاد میکند. در جایی که اجماع میان همه ملل و نحل را گزارش میکند. تعبیر قد اجمع العقلاء را به کار میگیرد. گاهی برای نشاندادن رأی فرق اسلامی در برابر ملل غیراسلامی میگوید رأی اسلامیان چنین است. در برخی موضوعات نام اشخاص را میبرد؛ مثلاً، جبّایی، نظّام، هشام بن حکم، اشعری، باقلانی، جوینی و... ؛ گاهی به جای اشخاص نام یک فرقه را میبرد، برای نمونه، خوارج، امامیّه، معتزله، اشاعره، حشویّه، کرامیّه، واقفیه و... ؛ گاهی دیدگاه فلاسفه را با تعبیر مثلاً ذَهَبتِ الفلاسفة نقل میکند. تقریبا در اکثر قریب به اتفاق موارد، دیدگاه معتزله یک سویمهم بحث است. گاهی تمامی متکلّمان در برابر فلاسفه قرار داده میشوند. در بسیاری از موارد برای اشاره به رأی موردپسند خود، که موافق اسلاف اشعری وی است تعبیر مذهب اهل حق را به خدمت میگیرد. همیشه دیدگاهها را به صورت منظم و دستهبندی شده و در چندین مسلک و تقریبا به ترتیب تاریخی گزارش میکند. از دیگر ویژگیهای روش آمدی در این کتاب آن است که پس از نقل آرا و اقوال واردِ نقض و ابرامشده، از جهات متعددی همچون جهت لغوی، معنایی، نصّ و نقل، اجماع و عقل به نقد و بررسی آنها میپردازد. پس از تحریر محل نزاع و نقد و بررسی اقوال یا همه را ردّ میکند و رأی تازهای میآورد یا در آن توقف کرده، فروتنانه اعتراف میکند که این همه آن چیزی است که در بساط و توشهاش یافت میشود و ادامه راه را بر آیندگان میسپارد.ن نتیجه اینکه کتاب ابکار الافکار به یک اثر پایه و بنیادین برای دوره پس از خود بدل گشت که به دوره کلام متأخران شناخته میشود. شیوه تحقیق آرا و تقریر مطالب و اخذ موضع آمدی در ابکار الافکار نیز، جالب و خاص اوست. گذشت که وی در خلاف و جدل، منطق و فلسفه دارای تخصص و آثار عدیده است که حاکی از گرایش عقلی و روح نقدیِ او است. نیز، گفته آمد که وی به بررسی پارهای از قواعد مهم فلسفی همت گماشت و با وجود این به جدل و نیز منطق اهتمام ویژه ورزید. این امر یادآور سلف بزرگ او امام محمد غزالی (م504) است که به رغم نقد تند و حتی دشمنی با فلسفه و فیلسوفان توجه فوقالعادهای به منطق معطوف ساخت که آن هم دانشی برآمده از یونان و ابزار کار فیلسوفان بود. امّا ماجرا به همین جا ختم نمیشود. آمدی در مخالفت تند با جریان باطنیّه از یکسو و بهخاطر تمایل به تصوف از سوی دیگر نیز یادآور غزالی است. این امر از یکسو تأثیرپذیری وی را از غزالی و تمسک او را به جدل و منطق برای هماوردی با فلسفه و کلامِ عقلانیِ معتزله نشان میدهد. از دیگر سو، رویکرد عقلی ـ نقلیِ او را به مباحث کلامی مینُمایاند. كتاب در پنج جلد و هشت قاعده تنظيم شده است. شایسته ذکر است که مصحح و محقق کتاب پانوشتهای مفید فراوانی اعم از ذکر منابعِ مطالب مذکور در متن و نیز ارائه توضیحاتی جهت روشن شدن برخی ابهامها یا معرفی افراد یا مکاتب و فرق آورده و به این نحو بر کمال اثر افزوده است. همچنین فهرست تمام موضوعات اصلی هر مجلّد در پایان آن ذکر شده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
غدير : فی الکتاب و السنه و الادب
نویسنده:
عبد الحسين امينی
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مؤسسة دائرة معارف الفقه الاسلامي,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
حدیث غدیر
,
امامت امام علی(ع)
,
احادیث و روایات
,
تفسیر کبیر : فلسفی و کلامی: فخر رازی
,
کتب کلام شیعه
,
کتب غدیر
,
کتب امام شناسی
,
شرح المقاصد: تفتازانی
,
تاریخ طبری
,
الطبقات الکبری (طبقات ابن سعد)
,
انساب الاشراف(بلاذری)
,
شرح مواقف: شریف جرجانی
,
مقدمه ابن خلدون
کلیدواژههای فرعی :
احتجاج نبی اکرم صلی الله علیه وآله در روز غدیر ,
حدیث غدیر ,
بیعت با امام علی (ع) ,
آداب عید غدیر ,
سبب صدور حدیث غدیر ,
شبهات کلامی ,
دلالت حدیث غدیر ,
منابع حدیث غدیر ,
سند شناسی حدیث غدیر ,
راویان حدیث غدیر ,
تعداد شاهدان غدیر ,
احتجاج امام علی(ع) به حدیث غدیر ,
چکیده :
الغدير في الكتاب و السنة و الأدب تألیف علامه مرحوم آیتالله عبدالحسين امينى است كه درباره مسئله غدير و جانشينى حضرتعلى(ع) بعد از پيامبر(ص) به رشته تحرير درآمده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رسالة استحسان الخوض في علم الكلام (کتاب الحث علی البحث)
نویسنده:
ابوالحسن علی بن اسماعیل الاشعری الشافعی
نوع منبع :
کتاب , نقد دیدگاه و آثار(دفاعیه، ردیه و پاسخ به شبهات) , آثار مرجع , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت - لبنان: دارالمشاریع للطباعة والنشر والتوزیع,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
16. کلام عقلی
,
13. علم کلام
,
کتب کلام اهل سنت
,
کتب کلام اشاعره
کلیدواژههای فرعی :
کتب اهل سنت ,
عدل ( صفات ) ,
بعث (افعال الهی) ,
اصل توحید ,
عدل الهی ,
حدوث قرآن ,
احوال بعث ,
توحید الهی ,
خلق اول ,
آیات توحید ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
رسالة إلى أهل الثغر بباب الأبواب
نویسنده:
ابوالحسن الاشعری؛ تحقیق ودراسة: عبدالله شاکر محمد الجنیدی
نوع منبع :
کتاب , آثار منسوب , آثار مرجع , کتابخانه عمومی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
مدینه - عربستان: مکتبة العلوم والحکم,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
اهل سنت (مذاهب کلامی)
,
اشاعره (اهل سنت)
,
اصول اهل سنت
,
عقاید اشاعره
,
عقاید اهل سنت
,
اصول اشاعره
,
13. علم کلام
,
8- اهل حدیث (فرق اسلامی)
,
3- اهل سنت Sunnism (فرق اسلامی)
,
کتب کلام اهل سنت
,
کتب کلام اشاعره
,
مواقف: قاضى عضدالدین ایجى
,
سیره ابن هشام
کلیدواژههای فرعی :
کتب اهل سنت ,
اصول عقاید معتزله ,
دهریه ( صوفیه ) ,
معتزله (اهل سنت) ,
جَهْمِیّه ,
آیه اکمال ,
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
عنوان :
تفسیر الفخر الرازی المجلد 32 : : المشتهر بالتفسیر الکبیر و مفاتیح الغیب
نویسنده:
محمد الرازی فخرالدین ابن العلامه ضیاء الدین عمرالشهیر بخطیب الرینفع الله به المسلمین
نوع منبع :
کتاب , آثار مرجع
منابع دیجیتالی :
فهرست
نسخه PDF
وضعیت نشر :
بیروت: دارالفکر,
زبان :
عربی
کلیدواژههای اصلی :
تفسیر قرآن
,
تفسیر ادبی
,
تفسیر اهل سنت
,
تفسیر فلسفی
,
تفسیر کلامی
,
کتب تفسیر اهل سنت
,
کتب کلام اهل سنت
,
کتب کلام اشاعره
,
کتب تفسیر عقلی اهل سنت
کلیدواژههای فرعی :
توبه ,
مخلوقات ,
ابلیس ,
سوره تکاثر ,
سوره تین ,
سوره قدر ,
سوره قلم ,
سوره کوثر ,
سوره انشراح ,
سوره بینه ,
سوره عادیات ,
سوره قارعه ,
ناسخ و منسوخ ,
حد زنا ,
حد سرقت ,
ربا ,
احکام ارث ,
احکام قصاص ,
احکام ظهار ,
تحیت ,
عیب جویی ,
استعاذه ,
رویا(اصطلاح وابسته) ,
مباهله رسول (ص) ,
آیات قضا و قدر ,
آیه مباهله ,
قضا و قدر ,
کد کنگره:
BP94/5/ف3م7
چکیده :
تفسير فخر رازی، تفسيرى كلامى، نوشتهء فخرالدين رازى، متكلم و مفسر اشعرى قرن ششم و هفتم هجرى است. تفسير كبير مهمترين و جامعترين اثر فخر رازى و يكى از چند تفسير مهم و برجستهء قرآن كريم به زبان عربى است. اين كتاب به سبب حجم بسيارش به تفسير كبير مشهور شده، ولى نام اصلى آن مفاتيح الغيب است. فخر رازى، بر خلاف زمخشرى، كه هدف از تفسيرش دفاع از آموزههاى معتزلى است، به صراحت به انگيزه و هدف خود در نگارش اين تفسير اشارهاى نكرده، ولى عملا در جاى جاى آن، به دفاع از مذهب كلامى ابوالحسن اشعرى(متوفى ٣٣۴) و رد آراى مخالفان وى، به ويژه معتزله، پرداخته است. يكى از دلايل شهرت و اعتبار تفسير كبير، تأثير آن بر تفاسير بعدى است. برخى از مفسرانى كه از محتواى تفسير كبير و روش آن استفاده كرده يا تأثير پذيرفتهاند، عبارتاند از: نيشابورى در غرائب القرآن، بيضاوى در انوار التنزيل، آلوسى در روح المعانى، قاسمى در محاسن التأويل، طباطبائى در الميزان و رشيدرضا كه عالمى سلفى و پيرو ابن تيميّه است، در المنار از شيوهء استدلال و محتواى تفسير كبير بسيار استفاده كرده و طنطاوى نيز در الجواهر، قرآن را به همان شيوهء فخر رازى تفسير كرده است. اين اثر شامل سى و دو جلد مىباشد. هر چند فخر رازى در ابتداى تفسير كبير گفته است كه آن را در مقدمه و ابوابى تنظيم كرده و مقدمه نيز شامل ابواب و فصولى است، عملا در همان فصل اول از مقدمه، به تفسير {/«اعوذ باللّه من الشيطان الرجيم»/} پرداخته است. او تفسير هر سوره را با ذكر نام آن، محل نزول، تعداد آيات و اقوال مربوط به آن آغاز كرده، سپس با ذكر يك يا دو يا چند آيه از آن سوره، توضيح كوتاهى دربارهء مناسبت آنها با آيات قبلى داده است. اين ويژگى از امتيازات بارز اين تفسير است. سپس، چنانچه روايت يا حديثى از پيامبر اكرم(ص)، صحابه يا تابعين دربارهء آيه يا آيات وجود داشته، آنها را بررسى كرده، يا به ذكر مسائلى چون ناسخ و منسوخ يا شرح مصطلحات حديثى(مانند متواتر و آحاد و جرح و تعديل) پرداخته، آنگاه آيه يا آيات مورد نظر را به كوچكترين اجزاى مفهومى، تجزيه كرده و تحت عناوينى؛ چون مسئله، سؤال، وجه، اقوال، امور و غيره، از ابعاد مختلف كلامى و فلسفى و لغوى و ادبى و فقهى و مانند اينها به بررسى و تفسير آنها پرداخته و در پايان، نظر خود را بيان نموده است. اين بحثهاى تفصيلى و پرداختن به ابعاد گوناگون يك مسئله، از ويژگىهاى بارز و منحصر به فرد تفسير كبير است. تفسير كبير را از نظر روش، در شمار تفاسير عقلى و كلامى آوردهاند. ذهبى آن را از نوع تفسير به رأى جائز دانسته است. علامه طباطبائى نيز از طرفى اين تفسير را تفسيرى كلامى ذكر كرده و از طرف ديگر، تفسير متكلمان را تطبيق ناميده و رد كرده است. هر چند تفسير فخر رازى پر از مباحث كلامى و عقلى است، ظاهرا خود او لزوما به دنبال نگارش تفسيرى كلامى يا فلسفى يا تفسير به رأى، چه ممدوح چه مذموم، نبوده است، زيرا در تفسير خود به اين نكته اشارهاى نكرده و در وصيتنامهاش مىنويسد كه هيچ يك از اين روشهاى فلسفى و كلامى در كنار روش قرآنى ارج و ارزشى ندارند. با توجه به اين كه محور غالب مباحث كلامى، آيات قرآن كريم بوده است، در تفسير كبير كه صبغهاى كلامى دارد، مىتوان مجموعهء نسبتا كاملى را از آراى كلامى اشاعره، معتزله، كراميه و برخى فرق ديگر ملاحظه كرد و به يك دورهء كامل از مباحث كلامى دست يافت. برخى از مباحث كلامى - فلسفى كه فخر رازى به آنها پرداخته عبارتاند از: معرفت خداوند و اين كه آيا در شناخت او نظر و استدلال جائز است يا نه، ايمان و اسلام، تفاوت ميان اين دو و اركان ايمان، كلام الهى و بحث از حدوث و قدم آن، رؤيت خداوند، عدل الهى، جبر و اختيار و قضا و قدر، حدوث و قدم عالم، اعجاز قرآن، ارادهء خداوند، مفهوم استواى خداوند بر عرش، تجسيم، تثليث، عصمت انبيا، شفاعت پيامبر اكرم،عقيدهء شيعه در امامت معصوم و احتمال صحت آن، بيان لزوم وجود معصوم در هر زمانى با اين توضيح كه بر خلاف نظر شيعه و بنابر اعتقاد اشاعره و خود فخر رازى، مجموع امت معصوم است نه يك تن، و بحث معاد. در ميان مفسران، فخر رازى بيش از همه در تبيين آيات باران كوشيده است. از آراى خاص تفسيرى رازى، اعتقاد به نبودن واژههاى دخيل و غير عربى در قرآن است، همچنين وى به نقل روايات اسباب نزول و ذكر قرائتهاى مختلف اهتمام فراوانى داشته است. غلبهء صبغهء كلامى - عقلى در تفسير كبير مانع از اين نشده است كه فخر رازى در مواردى، از شيوهء قرآن به قرآن، در تفسير آيات كريمه استفاده كند؛ ولى با وجود اشاراتى كه به احاديث پيامبر اكرم و امامان شيعه كرده و رواياتى كه از صحابه و تابعين آورده، در تفسير خود اعتماد اندكى به احاديث داشته است. گفته مىشود كه او در نقل احاديث به شيوهاى كه در عصر او معمول بوده، سلسله سند حديث را ذكر نكرده و نيز احاديثى را كه بسيارى از مفسران، حتى عقلى مشربانى چون زمخشرى و طبرسى،در فضائل سورهها و ثواب قرائت آنها نقل مىكنند، نياورده است. در تفسير كبير استفاده از رواياتى كه از اسرائيليات شمرده مىشوند، بسيار اندك است. براى نمونه ذيل آيهء «ن» در سورهء قلم، «ن» را به معناى نهنگى كه زمين بر پشت آن قرار دارد، دانسته است. فخر رازى هر چند اين روايت را در تفسير آيهء مذكور آورده، آن را نه به سبب مخالفت با عقل يا اشكال در سلسله روايت يا محتواى حديث يا از اسرائيليات بودن رد كرده، بلكه از جنبهء ادبى و نحوى مردود دانسته اس. تفسير فخر رازى با وجود صبغهء كلامى، از اشارات صوفيانه خالى نيست و در تفسير برخى آيات به ذكر طريق و شيوهء عارفان در تفسير آيات نيز پرداخته است. از ويژگىهاى بارز روش فخررازى در تفسير كبير، اهتمام جدّى او به بيان مناسبات ميان آيات و سور قرآن كريم است. وى تنها به ذكر يك مناسبت اكتفا نمىكند، بلكه در بيشتر مواقع به بيان چند مناسبت مىپردازد. عنايت به نكات ادبى و بلاغى، از جمله استشهاد به شواهد شعرى دورهء جاهليت در مباحث لغوى و نحوى و بلاغى، از ديگر ويژگىهاى روش تفسيرى فخر رازى محسوب مىشود. وى در اين خصوص، بيشترين استفاده را از كشاف زمخشرى برده است. توجه به مباحث فقهى نيز از جمله خصايص روش فخر رازى در تفسير كبير است. فخر رازى در برخورد با آيات احكام، ابتدا آراى مكاتب و مذاهب مختلف فقهى را در خصوص آنها مطرح مىكند و سپس به تفصيل به بيان گرايش فقهى خود، يعنى مذهب فقهى شافعى، مىپردازد و بر صحت آن استدلال مىكند. تفسير كبير به دليل مهارت فخر رازى در علوم مختلف، سرشار از مباحث كلامى، فلسفى، منطقى، فقهى، ادبى و غيره است و همين ويژگى آن را دايرةالمعارف گونه كرده است. اين گستردگى و اطناب تفسير فخر رازى مىتواند از آن جهت باشد كه وى آن را براى عموم ننوشته است. به نظر برخى از علماى تفسير، اشتمال تفسير فخر رازى بر اين حجم مطالب متنوع، از اهميت تفسيرى آن كاسته است. به گفتهء ابوحيّان غرناطى، (مفسر قرن هفتم و هشتم)، در تفسير فخر رازى مطالبى هست كه در عالم تفسير نيازى به آنها نيست. ابن تيميّه نيز آن را تفسيرى دانسته كه در آن، جز تفسير از هر موضوعى سخنى يافت مىشود. به عقيدهء سيوطى، اين تفسير مملو از سخنان حكما و فلاسفه است و بحثهاى تفسيرىاش بىارتباط با آيات است. ابن خلّكان نيز مىگويد كه در آن مطالب غريب و نا آشناى فراوانى آمده است. عدهاى نيز بر محتواى آن خرده گرفتهاند و معتقدند كه تفسير كبير از اين جهت عيوب فراوانى دارد، از جمله ابوشامه مقدسى (متوفى ۶۶۵) معتقد است كه فخر رازى در تفسير خود شبهات جدّى مخالفان اسلام و اهل سنّت را به بهترين شكل مطرح كرده، ولى از حل آنها در نهايت عجز و ناتوانى فرومانده است.
انتخاب :
مشخصات اثر
ثبت نظر
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
تعداد رکورد ها : 1942
×
درخواست مدرک
کاربر گرامی : برای در خواست مدرک ابتدا باید وارد سایت شوید
چنانچه قبلا عضو سایت شدهاید
ورود به سایت
در غیر اینصورت
عضویت در سایت
را انتخاب نمایید
ورود به سایت
عضویت در سایت
×
ارسال نظر
نوع
توضیحات
آدرس پست الکترونیکی
کد امنیتی
*
*
با موفقیت به ثبت رسید