جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 76
تبیین تطبیقی مبانی فلسفی رویکرد سنت گرایانه سید حسین نصر و رویکرد نوگرایانه نصر حامد ابوزید در آسیب شناسی تربیت دینی
نویسنده:
حسن باقری نیا
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: معاونت پژوهش و فناوری دانشگاه فردوسی مشهد,
چکیده :
هدف اصلی این پژوهش بررسی تطبیقی قابلیت‌های دو رویکرد جدید در حوزه آسیب شناسی تربیت دینی می‌باشد. برای دست‌یابی به این هدف از روش تحلیل و تفسیر انتقادی مفاهیم و نیز قیاس عملی و الگوی فرانکنا بهره گرفته شد. یافته‌های حاصل از این پژوهش نشان داد که هر دو رویکرد سنت گرا و نوگرا با وجود تفاوت‌هایی که در مبانی فلسفی با یکدیگر دارند، با کثرت گرایی و مدارا همراه هستند. سنت گرایی نصر بر گوهر ادیان و وجه عرفانی و زیبایی شناختی آنها تکیه می‌کند و قائل به وحدت متعالیه ادیان است و بر پشتوانه متافیزیکی اخلاق در تربیت دینی تاکید ویژه‌ای دارد. نوگرایی ابوزید نیز بر تأویل و درک فحوای نصوص دینی و جدایی دین و معرفت دینی تکیه می‌کند. از این رو، با انحصارگرایی در فهم دین سازگاری ندارد و تا حد ممکن تفسیر از دین را هرچه معقول‌تر و مقبول‌تر می‌نماید. تربیت دینی سنت گرای نصر به خودشناسی و تربیت اراده‏ و خواسته‏ ها و نیز هیجان‌ها و عواطف می‌پردازد. در حالی که رویکرد نوگرایانه ابوزید به تربیت توانایی‌های ذهنی در جهت روشنگری، آزادی و عدالت و برابری انسان‌ها می‌پردازد.
صفحات :
از صفحه 104 تا 122
اصول معنا داری قرآن چیست؟
نوع منبع :
پرسش و پاسخ
پاسخ تفصیلی:
يکي از مباحثي که در چند سال اخير مورد توجه پژوهشگران در حوزه فلسفه دين و تفسير قرآن قرار گرفته و سئوالات زيادي پيش روي آنان قرار داده، بحث «زبان دين» يا زبان قرآن است. يکي از پرسش هاي مطرح اين است که آيا زبان قرآن داراي معنا و هويتي واقع نما و شناختا بیشتر ...
هرمنوتیک انتولوژیک صدرایی و مسئله زبان دین
نویسنده:
محمد بیدهندی، مهدی دسترنج
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
از مسائل اساسی زبان دین، بررسی وجه معناداری و گستره معرفت‌بخشی متن مقدّس است. در این ساحت، ملاصدرا ابتدا در قوس نزول، به تطبیق میان «معرفت»، «کلام» و «وجود» می‌پردازد تا از تطابق این سه، برای تبیین فلسفی نحوه تجلّی یافتن حقایقِ وحیانی در قالب الفاظ متن مقدّس بهره ببرد و در قوس صعود، فرایندی را برای فهم متن مقدّس ارائه داده است که بازسازی آن، الگوی هرمنوتیک انتولوژیک وی را شکل می‌دهد. مسئله اصلی این مقاله، تبیین وجه معناداری زبان دین و گستره شناختاری آن در الگوی هرمنوتیک صدرایی است که فهم متن مقدّس از بررسی این الگو و عوامل مؤثر در فرایند، به دست می‌آید. مهم‌ترین یافته‌های این پژوهش، ترسیم نقش سه‌گانه فرد، متن و مؤلّف در نسبت با هم در الگوی هرمنوتیکی صدرا و استفاده از این الگو در تبیین گستره شناختاری زبان دین در ساحت متن و همچنین از متن به فرامتن است. این یافته‌ها با محوریَت کتاب مفاتیح‌الغیب و شرح مبانی فلسفی لازم از حکمت متعالیّه به دست آمده است.
صفحات :
از صفحه 29 تا 46
بررسی ونقد اشکالات ادعایی عربیت زبان قرآن کریم
نویسنده:
محمد علی ایازی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم: دانشگاه قم,
چکیده :
انتخاب زبان عربی و همتاطلبی برای آن یکی از پرسش‌های مربوط به قرآن است. این مقاله به شبهاتی می‌پردازد که برخی سایت‌ها درباره عربیت این کتاب درافکنده‌اند.با آنکه رسالت دین جهانی ادعا شده، چرا زبان عربی برای آن گزیده شده و چرا به جای عربی زبان دیگر انتخاب نشد تا برای عده بیشتری از مردم جهان فهمیدنی باشد؟ آیا غیر منطقی نیست که خدا کتابی به زبان عربی نازل کند و از دیگران بخواهد به آن ایمان آورند؟ آیا با آمدن زبان عربی مسیر کشف اعجاز قرآن طولانی نمی‌شود؟ چگونه همگانی شدن و تصدیق به آن، با زبانی محدود ممکن است؟ و شبهاتی دیگر. در پاسخ به این شبهه در مقاله توضیح داده شده که زبان عربی مانع شناخت مردم از محتوای این کتاب نیست و همه وجه اعجاز قرآن، عربیت زبان نیست، محتوا و پیام‌های این کتاب است.
صفحات :
از صفحه 139 تا 168
مبانی زبانی و بلاغی اعجاز در نزد جاحظ
نویسنده:
رامش جلیلی نجاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ساوه : دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساوه,
چکیده :
ابوعثمان عمرو بن بحر ملقب به جاحظ، ادیب و متکلم معتزلی قرن سوم یکی از مدافعان قرآن و موسس علم بلاغت است، وی در رد نظریه صرفه استادش کتابی به نام «نظم القرآن» نوشت که در حال حاضر مفقود است. اما جاحظ در نوشته های خود مستقیم یا غیر مستقیم به اعجاز پرداخته است. داده های ادبی و کلامی فراوان که جاحظ در تبیین نظریه اش مطرح کرده، کاوش اندیشه اعجاز نزد جاحظ را برایمان ضروری می سازد. آنچه با مطالعه در آثار جاحظ نمود پیدا می کند، شیوه وی در بیان و تبیین مسئله اعجاز قرآن است. وی با دو مبنای زبانی و بلاغی تصویر روشنی از اعجاز بیانی قرآن را نشان داده است.
صفحات :
از صفحه 137 تا 173
بررسی مسأله زبان قرآن در اندیشه و آثار علامه طباطبایی و آیت‌الله معرفت
نویسنده:
مهدی الوانی
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
قرآن کریم تمام آموزه‌های خود را در قالب معیار‌هایالفاظ بشری و کاملاً قاعده‌مند و معنا دار، در اختیار بشریت قرار داده است. خداوند در قرآن تمام مفاهیم والای‌هدایتی را در قالب الفاظ عربی بر پیامبر نازل نمود. این کتاب بوسیله‌ی اعجاز و اشاره‌هایی که به صفات خود: دارا بودن محکم و متشابه و تاویل داشتن آیات، کرده، ما را به لایه‌های‌معنایی‌الفاظش آگاه کرده است. از آنجاییکه مخاطبین این کتاب مختلفند و هدفی را که دنبال می کند، دارای‌مراتب گوناگونی ست، زبان‌قرآن، زبانی‌ترکیبی‌است که شامل زبان عرف عام، عرف خاص، زبان تمثیل، زبان نمادها، می‌شود. از بیانات مرحوم علامه طباطبایی و مرحوم آیت الله معرفت در این موضوع نیز، پی‌می‌بریم که از نظر این بزرگواران زبان‌قرآن، زبان ترکیبی‌است. اما با نگرشی نو به این بحث، می‌توان زبان‌قرآن‌را زبانی لایه ای با مخاطبینی خاص دانست که در سه لایه با زبان مخصوصش مطرح گردیده است: ظاهر با زبان عرف عام، باطن با زبان عرف خاص، تاویل بمعنی‌الاخص با زبان مَن خُوطِبَ بِه.
تأمّلی بر استدلال زبان‌شناختی مدّعای انگاره‌ی «قرائت نبوی از جهان» درباره‌ی گوینده‌ی قرآن
نویسنده:
محمّدکاظم شاکر، روح‌اله شفیعی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
قم : دانشگاه تهران,
چکیده :
برابر باور رایج درمیان مسلمانان؛ قرآن‌کریم، سخن خدا(= کلام الله)، و بازگوکننده‌ی حقایقی است که خداوند آنها را در چهارچوب واژگانی که متنی به‌نام قرآن را پدید می‌آورند، بر پیامبر اسلام(ص) فرو فرستاده‌ است. با پیشرفت دانش بشری در حوزه‌ های فلسفه‌ی زبان و زبان‌ شناسی، نیز پدیدآمدن برخی‌ زمینه‌های عملی و نظری در جهان معاصر اسلام، انگاره‌های متفاوتی دراین‌باره رخ نموده اند. قرائت نبوی از جهان، عنوان رشته‌ نوشتار هایی است که نگرش متفاوتی را درباره‌ی وحی قرآنی پی می‌گیرد. یکی از پرسش-هایی که این انگاره می‌کوشد بدان پاسخی متفاوت با باور رایج پیش‌گفته دهد، کیستی گوینده‌ی قرآن است. از نگاه این انگاره؛ این گوینده، پیامبر(ص) است. این انگاره، برای مدّعای یاد شده، استدلال‌هایی اقامه می‌کند، که موضوع نوشتار پیش‌روی، تأمّل درباره‌ی یکی از آنها - استدلال زبان‌شناختی(Linguistic) – است. ازهمین‌ روی؛ این نوشتار، نخست استدلال یادشده را صورت‌بندی می‌کند، و سپس مقدّمات کبرویِ فلسفه‌ی‌زبانی و زبان‌شناختی آن را می‌سنجد. تأمّل‌ها نشان می‌دهند؛ استدلال یادشده، با نارسایی-هایی روبه‌روست، که پذیرش آن را دشوار می‌سازند.
صفحات :
از صفحه 5 تا 32
درسهایی از علوم قرآن
نویسنده:
محمدعلی گرامی
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ق‍م‌: اح‍س‍ن‌ ال‍ح‍دی‍ث‌,
چکیده :
«درسهایى از علوم قرآن» مجموعه درسهایى است از آیت الله محمدعلى گرامى که ویراستاری شده و به صورت کتاب حاضر درآمده است. موضوع کتاب علوم قرآن است. نویسنده در این اثر به بیان امور ذیل پرداخته است: مراد از علوم قرآن، تاریخچه‌ اى از ترجمه‌ هاى قرآن و نامناسب بودن برخى از این ترجمه‌ ها، حکمت نزول قرآن به زبان عربى، نظم آیات و سوره‌ هاى قرآن و ردّ ادعاى کسانى چون آیت اللّه محمدهادى معرفت که نظم فعلى قرآن را از جانب خداوند نمى‌ دانند و معتقدند این نظم توسط تدوین کنندگان قرآن پس از رحلت پیامبر اکرم صلى اللّه علیه و آله و سلم صورت پذیرفته است، برهان عقلى بر جمع‌ آورى قرآن توسط پیامبر (ص)، بیان روایاتى که بر جمع‌ آورى قرآن در زمان خود پیامبر دلالت دارند، نحوه جمع‌ آورى قرآن توسط على علیه السلام، دیدگاه هاى مختلف دربارۀ آیه ولایت، کیفیت نزول قرآن، نظریات مختلف دربارۀ حروف مقطعه قرآن، معناى وحى و حقیقت آن، علم تعبیر خواب، زبان قرآن، نحوه تفسیر و برداشت از قرآن و بیان نمونه‌ هایى از اختلاف برداشت از قرآن، مسائل مهم در روش تفسیرى، شرایط متخصص تفسیر، معناى محکم و متشابه در قرآن و حکمت وجود این گونه آیات در قرآن، وجود متشابهات در روایات معصومین علیهم السلام، معناى تأویل و بیان دیدگاه خاص نویسنده در این مورد، معناى نسخ و صور مختلف آن، اقسام نسخ، اختلاف قرائات و بررسى روایاتى که در این زمینه وارد شده است، احرف سبعة، قراء سبعه و...
زبان دین از منظر علامه طباطبایی با تاکید بر تفسیر المیزان
نویسنده:
محمدحسین جعفرنژاد
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
ایرانداک,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
چکیدهدر این رساله زبان دین از منظر علامه طباطبائی? با تأکید بر تفسیر المیزان مورد بررسی قرار گرفته است.علامه? به این موضوع در هیچ یک از آثارش به صورت مستقل نپرداخته ولی مسائل زبان دین یا قرآن در آثارش پراکنده است. اوصاف مشترک بین خدا و انسان و این پرسش که آیا این اوصاف به همان معنایی که در انسان به کار می روند در مورد خداوند نیز به کار گرفته می شوند ؟ یا معنایی دیگر دارند؟ سبب شکل گیری بحث زبان دین شده است . پاسخ علامه به این مشکل معناشناختی اشتراک معنوی میان این اوصاف است .تأکید علامه? بر عرفی بودن زبان دین و حاکم بودن منطق محاوره عرفی از یک سو و اشاره به تفاوت های زبان عرف و زبان قرآن از سوی دیگر، نگارنده را به این نتیجه رسانده که زبان دین یا قرآن از منظر علامه? زبان عرفی خاص است که به نحوی با نظریات زبان ترکیبی، هدایت، فطرت و زبان ویژه منافات ندارد و قابل جمع خواهد بود. در پایان نیز به نظریات مطرح در باب زبان دین مانند زبان نمادین زبان تمثیلی زبان رمزی وغیرهبه همراه نقد علامه? پرداخته شده است. واژگان کلیدی: زبان دین، زبان قرآن، زبان عرف خاص، علامه طباطبائی ??
تحلیل نشانه ـ معناشناسی گفتمان در قصه یوسف
نویسنده:
فریده داودی مقدم
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مشهد: دانشگاه علوم اسلامی رضوی,
چکیده :
امروز، نشانه ـ معناشناسی، حوزه‌هایی فراتر از نشانه‌شناسی کلاسیک و ساخت‌گرا را در بر می‌گیرد. یکی از این حوزه‌ها، اشکال روایی گفتمان است که در قالب نظام‌های گفتمانی آشکار می‌شود و در آن، نشانه‌ها، ویژگیِ نشانه‌پذیری مجدد می‌یابند و از نشانه‌های معمول، قاموسی و کلیشه‌ای با کارکردهای رایج و تکراری به عرصه نشانه‌های نامعمول و نو وارد می‌شوند و ابعاد ارزشی و زیبایی‌شناختی می‌یابند و ساحتی سرشار از پویایی و سیالیتی را تجربه می‌کنند که به شکلی طبیعی گفتمان و نتایجِ مترتب بر آن را می‌سازند. با تأمل در برخی قصص قرآنی می‌توان دریافت که این متون به صورت پنهان و آشکار دربردارنده اغلب این نظام‌های گفتمانی است؛ نظام‌های گفتمانی چون تجویزی، القایی یا تعاملی‌شناختی، تنشی و رخدادی. این پژوهش با تحلیل قصه یوسف از این دیدگاه به توصیف و تبیین انواع نظام‌های گفتمانی در این قصه می‌پردازد و به نتایج قابل توجهی دست می‌یازد که بر تعالی ساختار و معنای قصه یوسف تأکید دوباره می‌کند. در این جستار هرگز در صدد آن نیستیم که ارزش قصه یوسف و یا قصص قرآن را به سبب دارا بودن این نظام‌های گفتمانی بدانیم، بلکه با قبول تعالی همه‌جانبه این قصص برآنیم که این بعد از نظام‌های گفتمانی را در ساختار و محتوای آنان آشکار سازیم و به سخنی دیگر در صدد توصیف این نظام‌ها در سطح و عمق این قصه هستیم تا از این رهگذر یکی دیگر از ابعاد ارزشمند قصه‌های قرآنی تبیین و اثبات شود. روش تحقیق به شیوه تحلیل محتوا و بر اساس نظریه‌های نشانه ـ معناشناسی است که در آرای افرادی چون گرمس در سال‌های اخیر مطرح شده است.
صفحات :
از صفحه 175 تا 192
  • تعداد رکورد ها : 76