جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 4315
نقدی بر اجرای نظریۀ زندگی همگانی یان گل در ایران از منظر اندیشۀ اسلامی با تکیه بر نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی
نویسنده:
محمد تقی پیربابایی ، مرتضی میرغلامی ، رسول حق بیان
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
نظریۀ زندگی همگانی یان گل از نظریه‌های مطرح درباره برنامه‌ریزی و طراحی فضاهای شهری است که تجارب اجرایی موفقی را در کشورهای غربی داشته است؛ از این‌رو این نظریه‌پرداز در کشورهای مختلف دنیا از جمله ایران مدنظر قرار گرفته و آثار برجستۀ وی، ترجمه و منتشر شده است. اگرچه اجرای نظریۀ زندگی همگانی گل می‌تواند آثار مثبتی برای کیفیت زندگی شهری مانند افزایش سرزندگی، امنیت، سلامت و پایداری داشته باشد، به‌دلیل تفاوت‌های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اعتقادی میان کشورهای غربی و کشور ایران، امکان‌سنجی و بومی‌سازی آن بسیار ضروری به‌نظر می‌رسد. به همین علت این پژوهش با تأکید بر بعد فرهنگی و با بهره‌گیری از اندیشه‌های اسلامی به‌دنبال نقد این نظریه است. این عمل در پژوهش حاضر با محوریت اندیشه‌های علامه طباطبایی، از فیلسوفان اسلامی برجستۀ معاصر و صاحب نظریۀ ارزشمند ادراکات اعتباری صورت گرفته است. روش پژوهش براساس نظریۀ ادراکات اعتباری علامه طباطبایی تدوین شده است. با توجه به این نظریه مفاهیم جهان اجتماعی را مفاهیم اعتباری و تغییرپذیر تشکیل می‌دهند؛ از این‌رو برای تحلیل اعتباریات باید هستی‌شناسی و انسان‌شناسی شکل‌دهنده به این مفاهیم شناسایی و تحلیل شوند تا علل پیدایش و کارایی آن‌ها روشن شود. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد اعتباریات اصلی تشکیل‌دهندۀ نظریۀ زندگی همگانی گل، مغایرت‌هایی با اندیشۀ اسلامی دارد. با این حال می‌توان با مدنظر قراردادن اعتباریات تغییریافته بر مبنای اندیشۀ اسلامی برای اصلاح نظریۀ موجود سبب رفع پیامدهای منفی فرهنگی آن شد و از این نظریه برای پاسخ‌گویی توأمان به نیازهای مادی و معنوی شهروندان استفاده کرد.
صفحات :
از صفحه 17 تا 32
تحلیل علامه طباطبایی از هبوط حضرت آدم(ع) و نقش آن در مبانی انسان شناختی علوم انسانی
نویسنده:
عبدالله محمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
علامه طباطبایی معتقد است گزارش قرآن از رخدادهای خلقت حضرت آدم(ع)، ساختار تکوینی نوع انسان را معین کرده است. لیکن این مدعا به طور تفصیلی در آثار علامه تبیین نشده است. مسأله اصلی این مقاله است که برای نخستین بار با تحلیل مفاهیمی چون تنزل، خزائن، نفخ روح، خلافت، تعلیم اسماء، سجده، سکونت در بهشت، خوردن از شجره و هبوط؛ نقش هر کدام را در ساحت وجودی نوع انسان تبیین و نظریه علامه را تکمیل کند. همچنین پس از تحلیل هر کدام از این حقایق، برخی از نتایج این نگاه در مبانی انسان‌شناختی علوم انسانی نیز معرفی می‌شود. دستاوردهای این تحقیق عبارتند از : حقایق بیان شده در جریان هبوط حضرت آدم (ع) دربردارنده معارف انسان‌شناسانه برای نوع انسان است.
روایت علامه طباطبایی از مبادی انسان‌شناسانۀ منطق هویّتی جامعه
نویسنده:
مهدی جمشیدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در این مقاله، تلاش شده است که مبای انسان‌شناسانۀ نگاه علامه سیّدمحمّدحسین طباطبایی به منطق هویّتیِ جامعۀ اسلامی، صورت‌بندی و روایت شوند. به‌بیان‌دیگر، جامعۀ اسلامی، یک منطق هویتّی خاص دارد که برآمده از بنیان‌های انسان‌شناختی آن است و در تناسب و تناظر با آن شکل گرفته است. پس هدف این است که خاستگاه‌های انسان‌شناختی‌ای که بر سازوکار هویّتی‌ جامعۀ اسلامی، حاکم هستند آشکار شوند. برای این منظور، به مطالعۀ کتابخانه‌ای رو آورده شده و مقوله‌های برآمده از آثار ایشان در چهارچوب روش تحلیل محتوای کیفی، بررسی شده‌اند. در لایۀ منطق هویّتی جامعۀ اسلامی در عرصۀ درونی، این مقوله‌ها که مبادی انسان‌شناسانه هستند شناسایی شدند: «تعاون مؤمنانه»، «فزایندگی علم و عمل»، «مداخلۀ جغرافیایی» و «دولت‌‌مندی دیانت». در لایۀ منطق هویّتی جامعۀ اسلامی در عرصۀ بیرونی نیز این مقوله‌ها به عنوان مبادی انسان‌شناسانه به دست آمدند: «مجتمع واحد جهانی» و «تمایزطلبی معنایی».
مهمترین کاربرد خودشناسی از دیدگاه علامه طباطبایی و برگسون [کتاب انگلیسی]
نویسنده:
Tahereh-Sadat Amini (Iran) ،Dr. Mohsen Imani Naeini (Iran) ،Dr. Alireza Mahmoudnia (Iran) ،Dr. Hamidreza Rezazadeh Bahadoran (Iran)،
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
ترجمه ماشینی: موضوع و هدف: پژوهش حاضر با هدف آشنایی با مهمترین کاربرد خودشناسی از دیدگاه علامه طباطبایی و هانری برگسون با نگاهی تطبیقی انجام شده است. روش و یافته‌ها: نتایج این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی، تطبیقی و استنباطی انجام شده است، نشان می‌دهد که علامه طباطبایی و هانری برگسون از فیلسوفان برجسته شرق و غرب با ارائه راه‌حلی برای یکی از مهم‌ترین چالش‌های انسان مدرن، نگاهی جدید و عمیق را برای بازگشت انسان به خود مطرح می‌کند. این تحقیق در گام اول به دو حوزه تفکر در شناخت نفس و در کلی ترین نگاه به مولفه های غیر جسمانی خود، رابطه روح و بدن، تغییر در خود پرداخته است. و روح به عنوان عامل اصلی ادراک در آراء و اندیشه های علامه طباطبایی و برگسون با نگاهی تطبیقی. ابزار جمع آوری داده ها نرم افزار MAXQDA بود که برای افزایش دقت کدگذاری و دسته بندی داده ها استفاده شد. نتیجه‌گیری: علامه طباطبایی با توجه به نتایج به‌دست‌آمده، معرفت خدا را مهم‌ترین نتیجه و هدف نهایی خودشناسی دانسته و برگسون با نگاه شهودی به روح و از زاویه‌ای دیگر، تکامل خلاق را بهترین نتیجه معرفی کرده است. از این دانش
صفحات :
از صفحه 113 تا 145
نظریه معنا از دیدگاه علامه طباطبایی
نویسنده:
یارعلی کرد فیروزجائی ، محمدجواد حسن زاده
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
در نیمه نخست قرن بیستم، رویکرد وجودشناختی در تبیین مسائل فلسفی، نخست به یک رویکرد معرفت‌شناختی و سپس به یک رویکرد زبان‌شناختی تقلیل یافت. صاحب‌نظران رویکرد اخیر مدعی شدند با تکیه بر نظریه‌های معنا می‌توان معناداری و صدق گزاره‌ها را تبیین کرد. درنتیجه بحث دربارة وجود و احکام آن به بحث دربارة زبان و معنا و چیستی آن تغییر پیدا کرد. در این نوشتار سعی کردیم پس از تعریف نظریه معنا و طرح اجمالی نظریات معنا در غرب، به این پرسش پاسخ دهیم که نظریه معنا در فلسفه علامه طباطبایی چیست و آیا این نظریه توان پاسخ به اشکالات نظریه معنا را دارد یا خیر؟ علامه طباطبایی در بحث اصالت وجود و اعتباریت ماهیت و معنا، اساساً تحقق هر معنایی اعم از معنای لفظی و غیرلفظی را در خارج محال می‌داند و از طرفی ثابت می‌کند که معنا همان صورت ذهنی است و جایگاه آن در ذهن است. لذا می‌توان نتیجه گرفت نظریه ایشان قرابت نزدیکی با نظریه تصوری معنا دارد؛ اما اشکالات نظریه تصوری معنا را که در غرب مطرح است، ندارد و به واسطه مبانی فلسفه اسلامی مثل کاشفیت و حکایت‌گری صورت ذهنی به آنها پاسخ می‌دهد.
صفحات :
از صفحه 27 تا 48
خلود در عذاب جهنم از منظر ابن قیم جوزی و علامه طباطبایی
نویسنده:
جنان ایزدی، مجید صادقی حسن آبادی، فاطمه یوسفی کزج
نوع منبع :
مقاله , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
اصفهان: دانشگاه اصفهان,
چکیده :
خلود اهل نار و عذاب ابدی یکی از بحث‌های مهم و پیچیده‌ای است که عالمان دیانت را به خود مشغول داشته است و هریک به‌مقتضای اصول و مبانی فکری خویش روش متفاوتی برای حل این مسئله و سوالات مطرح دراین‌باره در پیش گرفته اند، ازجمله اینکه چگونه عذاب ابدی و خلود همیشگی در آتش با رحمت و عدالت خداوند سازگار است و اینکه چگونه ممکن است گناه محدود، عذابی نامحدود داشته باشد، این تفاوت رأی را در نظرات ابن قیم اشعری و علامه طباطبایی فیلسوف و مفسر شیعی به‌خوبی می‌توان مشاهده کرد. ابن قیم جوزی از جمله متکلمینی است که قائل به خلود در عذاب نیست و به‌طور وسیع و روشمند به مسئله خلود اهل نار پرداخته است وی در بخشی از سخنان خود، آراء قائلین به خلود را بیان نموده است و در بخشی دیگر، آن‌ها را نفی و نقد می‌کند. وی با بیان ادله فراوان عقلی و نقلی، عدم خلود و جاودانگی در آتش را اثبات می‌نماید. علامه طباطبایی در تفسیر آیاتی که مربوط به خلود اهل نار است، بر اصل خلود پافشاری داشته و سعادت و شقاوت، خیر و شر در آدمیان را به ظهور حالات و ملکات نفسانی که در دنیا کسب کرده‌اند نسبت می‌دهد و معتقد است که اگر کفر و شرک در نفس رسوخ کند، باعث عذاب دائمی می‌شود. اما بر این نکته نیز تأکید می‌نماید که خلود در نار، به کافران اختصاص دارد. ‌وی در رابطه با خلود اهل نار به این نکته تاکید دارد که قرآن کریم بر خلود و جاودانگی در آتش نص صریح دارد و معتقد است نمی‌توان همه احکام شرع و خصوصیات معاد را با مقدمات کلی عقل اثبات کرد، چرا‌که دست عقل به آن خصوصیات و جزئیات نمی‏رسد، و تنها راه اثبات آن، تصدیق به نبوت پیامبر صادق است. ابن قیم جوزی و علامه طباطبایی هریک با توجه به مشرب و مبانی فکری که داشته‌اند، در تبیین مسئله خلود در عذاب دلایلی اقامه کرده‌اند که به لحاظ روشی و محتوایی و تفسیری متفاوت‌اند.
صفحات :
از صفحه 69 تا 86
عدالت اجتماعی مبتنی بر عقلانیت عملی از دیدگاه علامه طباطبایی ره
نویسنده:
مریم براتی ، رضاعلی نوروزی ، مجتبی سپاهی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
هدف پژوهش حاضر استنتاج مبانی عدالت اجتماعی بر مبنای عقلانیت عملی از منظر علامه طباطبایی است. این پژوهش از نوع تحقیقات کیفی است که از روش استنتاج عملی فرانکنا برای تبیین بهره برده است. به همین منظور ابتدا مباحث مربوط به عقلانیت عملی در آثار علامه طباطبایی بررسی و سپس مبانی عدالت اجتماعی در دو دسته مبانی پیشا اجتماع و پسا اجتماع استنتاج گردید. مبانی پیشا اجتماع شامل: استخدام عالم هستی بر اساس قوانین حاکم بر آن و استخدام همنوعان با خدمت‌رسانی و خدمت‌گیری عادلانه، اعتبار حسن عدالت اجتماعی بر مبنای علوم عقلی در مجرای فطرت سلیم، عدالت اعتقادی با ایمان‌آوردن به حق و التزام عملی و عدالت فردی با کسب اخلاق فاضله از طریق تلقین علمی و تکرار عملی است. مبانی پسا اجتماع شامل: عدالت اجتماعی با قرارگیری هر یک از اعضای جامعه در جایگاه مناسب و برخورداری از حقوق برابر، عدالت سیاسی به معنای مشارکت اعضای جامعه در تأسیس حکومت، تعیین مسئولان و امر قانون‌گذاری در حیطۀ ضوابط الهی، ملکیت با تصرف مشروع انسان در ممالکش، عدالت اقتصادی با رشد و توسعه مال در دسترس به نحو احسن مطابق با احکام اسلام و مصالح جمعی و حقوق اجتماع با تشکیل خانواده برای قوام نسل است.
صفحات :
از صفحه 30 تا 59
بررسی و ارزیابی تقریرعلامه طباطبایی از برهان صدیقین
نویسنده:
محمد صادق ابراهیمی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«برهان صدیقین» یکی از مهم‌ترین برهان‌های اثبات وجود خداوند در فلسفه اسلامی است. شیوه‌ی استدلال در این برهان، به گونه‌ای است که چیزی جز هستی، حد وسط قرار نمی‌گیرد. این برهان اولین بار توسط ابن‌سینا مطرح شد و فیلسوفان پس از او، با ارائه تقریرهای متفاوت، به تدریج آن را کامل کردند. آخرین تقریر آن در دوره معاصر به وسیله علّامه طباطبایی، ارائه گردیده که مدعی است کمترین مئونه فلسفی و بیشترین درجه اتقان را دارد. در تقریر ایشان «واقعیت» جایگزین «هستی» شده و ادعا دارد که با پذیرش اصل واقعیت، وجود واجب‌الوجود اثبات می‌گردد. مقاله‌ی پیش‌رو با به‌کارگیری روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی و ارزیابی این تقریر پرداخته و سعی می‌کند میزان اتقان فلسفی این تقریر را نشان دهد. نتیجه‌ی این تحقیق حاکی از آن است که تقریر ایشان، نه تنها نسبت به تقریرهای پیشین، اتقان فلسفی لازم را ندارد که ای بسا نسبت به برخی از تقریرهای قبلی واجد اتقان کمتری نیز می‌باشد.
صفحات :
از صفحه 77 تا 94
نقد های علامه طباطبائی بر علامه مجلسی
نویسنده:
مرتضي رضوي
نوع منبع :
کتاب
منابع دیجیتالی :
وضعیت نشر :
مولف,
مقایسه انتقادی نظریه «واقعیّت‌های خیالی» یووال نوح هراری با نظریه «ادراکات اعتباری» علامه طباطبایی
نویسنده:
روح الله آگاه ، روح الله سعیدی فاضل
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
چکیده :
«یووال نوح هراری» از منظری طبیعت­گرایانه، تاریخ پرماجرای انسان را روایت می­کند. او متّکی بر این مبنا به مسائل بنیادین دین، سیاست، اقتصاد می­پردازد. هراری پیش از طرحِ تاریخِ این سه دستاوردِ فرهنگیِ بشر ، یک اصل را که به منزله هسته اصلی نظریه اوست، پایه­ریزی می‌کند. آن اصل عبارت است از دیدگاه خاص او درباره «پیدایش مفاهیم اجتماعی-قراردادی و کارکرد آن در رشد فرهنگی انسان». هراری با این اصل، گوهر دین یعنی وجود خداوند را مفهومی «پنداری» و امری «اعتباری» تلقی می­کند. ازین‌رو نظریه او مَحمِل دیدگاه­های الحادی می­باشد. مقاله حاضر نقدی است صرفاً ناظر به اصل «واقعیت‌های خیالی» هراری؛ لذا به طرح مسائل پیرامون دین و بررسی استدلال­های مختلف اثبات وجود خداوند، رابطه خدا با جهان، مسئله خیر و شرّ که در آثار هراری با رویکرد ماده­انگارانه طرح شده است، نپرداخته و به پاسخ­های گوناگون دستگاه­های الهیاتی ادیان معتبر اکتفا می­شود. در این مقاله که با روش توصیفی تحلیلی و با بهره­گیری از منابع کتابخانه­ای گرد آمده، اصول واقعی و امور اعتباری در هر سه محور مذکور وجود داشته و اصل اولیه هراری از دو جنبه معرفت شناسی و انسان شناسی با نظریه اعتباریات علامه طباطبایی مورد مناقشه است.
صفحات :
از صفحه 53 تا 80
  • تعداد رکورد ها : 4315