جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

‫بر اساس آموزه‌هاي اسلامي، حق همواره تکليفي را به‌همراه دارد. بدين ترتيب، اگر مردم و حکومت نسبت به ديگري حقوقي دارند، تکاليفي هم نسبت به يکديگر خواهند داشت؛ و اين رابطه‌اي دوسويه و متقابل است. از ديدگاه امام علي(ع) ، حقوق متقابل والي و رعيت فريضه‌اي الهي است، که رعايت آن موجب الفت و محبت و پيوستگي مردم و حکومت، و مايه سربلندي و استحکام دين مي‌شود. زمام‌دار، امين و حافظ حقوق مردم بوده، و در برابر آن‌ها مسئول مي‌باشد. و اگر بنا باشد که حکمران و مردم، يکي محکوم ديگري باشد اين حکمران است که محکوم توده مردم است. امام علي(ع) تقويت و گسترش فرهنگ و باورهاي ديني، تأمين امنيت، عدالت، مشارکت سياسي، آزادي، انتقاد‌پذيري حکومت، و برابري و مساوات را از جمله مهم‌ترين حقوق مردم بر حکومت مي‌داند؛ و نبود هر يک از اين موارد را باعث اخلال در نظم حکومت مي‌شمارد. از مهم‌ترين حقوقي که دولت بر مردم دارد نيز مي‌توان به پرهيز از بيعت‌شکني، اهتمام به قانون، نصيحت و خيرخواهي از طرف حکومت و اطاعت‌پذيري اشاره کرد. امام علي(ع) حضور در صحنه و فرمانبري و اطاعت مردم از حکومت را بدون هيچ قيد و شرطي بيان مي‌کند، و جزء حقوقي که حاکم بر عهده مردم دارد مي‌شمارد. اما اجراي فرامين حکومت از سوي مردم در مقام عمل، مشروط بر اين است که حکومت زمامداران و فرامين آن‌ها مطابق با موازين حق باشد، و الا مردم ملزم به اطاعت از حکومت نيستند. از فرمايشات علي(ع) اين نکته به‌دست مي‌آيد که حق در زبان آسان‌ترين چيزها، و در عمل مشکل‌ترين کارها است. پس ملاک قضاوت درباره اشخاص عمل آن‌ها و نه گفتارشان است. اما بايد توجه داشت که دست‌يابي به حقوق بدون تعاون و همکاري ميسر نمي‌شود، و علامت اهل حق و عدالت اين است که از استماع تذکرات اصلاحي و انتقادات صحيح و به‌جا امتناعي نداشته باشند.

‫آنچه كه در اين رساله تقديم مى‏گردد بيان كلى ومختصرى از اصول دعوت از ديدگاه قرآن وسنّت مى‏باشد. رساله را با بيان مفاهيم كلى موضوع شروع وسپس به جوانب مختلف آن؛ از جمله: حكم آن، جايگاه آن در قرآن وسنّت وسپس مطرح كردن شبهه‏اى در اين راستا وپاسخگويى به آن وبعد بيان راه دعوت وجوانب مختلف آن پرداخته ودر بخش دوم به بيان اركان موضوع كه داعى ومدعو ومحتواى دعوت مى‏باشد پرداخته‏ام ودر بخش بعدى روشهاى دعوت را ذكر وسرانجام با بيان مصادر ومنابع اصلى دعوت وذكر منابع ومآخذ رساله را خاتمه داده‏ام. با تمام تلاشى كه در مدت قريب به يك سال ونيم در تهيه اين رساله اعمال گرديده ودوستان نزديك ودور به زحمت افتاده‏اند، باز نه از روى تواضع بلكه از روى بيان واقع، قابل گفتن است كه چنين نوشتارى از نواقص واشكالات خالى نمى‏باشد كه اميد مى‏رود خوانندگان عزيز با ديده اغماض بدان نگريسته وبا بصيرت ودرايت ودلسوزى خود، اين حقير را در رفع لغزشها ارشاد فرموده واز دعاى خير خود در نيمه‏هاى شب بى‏بهره نگردانند.