جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی کتابخانه مجازی الفبا،تولید و بازنشر کتب، مقالات، پایان نامه ها و نشریات علمی و تخصصی با موضوع کلام و عقاید اسلامی

فارسی  |   العربیه  |   English  
telegram

در تلگرام به ما بپیوندید

public

کتابخانه مجازی الفبا
کتابخانه مجازی الفبا
header
headers
پایگاه جامع و تخصصی کلام و عقاید و اندیشه دینی
جستجو بر اساس ... همه موارد عنوان موضوع پدید آور جستجو در متن
: جستجو در الفبا در گوگل
...جستجوی هوشمند
مرور > مرور اعلام
>
مجلسی اول, محمد تقی بن مقصود علی (از عالمان اخباری، پدر علامه مجلسی و از علمای شیعه در قرن یازدهم قمری), 1003ق./1595م. 1070ق./1660م.
جستجو در برای عبارت
مرتب سازی بر اساس و به صورت وتعداد نمایش فرارداده در صفحه باشد جستجو
  • تعداد رکورد ها : 25
بررسی و تحلیل عملکرد محمدتقی مجلسی در توحید مختلفات
نویسنده:
فاطمه شریعتی ، سید مهدی لطفی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF مراجع
چکیده :
یکی از مسائل تحقیقی در سندشناسی حدیث، اثبات اتحاد راویانی است که از ایشان با عناوین مختلف در کتاب‌های رجالی یاد شده است. این امر مستلزم دقت ­نظر در جزئیاتی است که ذیل هر عنوان ذکر شده و پیرو قواعد و سازوکارهای خاصی می‌باشد. در این نوشتار به بررسی شیوه‌های محمدتقی مجلسی در اثبات اتحاد عناوین متعدد پرداخته شده است. هرچند وی کمتر به عنوان یک عالم رجالی شناخته شده، ولی بررسی‌های سندی او ضمن شرح احادیث کتاب من‌لایحضره‌الفقیه، حاکی از تسلط وی بر کتب و اطلاعات رجالی است. تشابه اطلاعات نام‌شناختی و شرح‌حالی، اتحاد شاگردان، وحدت طبقه، بررسی قرائن موجود در راویان مرتبط، عدم تنافی عنوان مطلق و مقید، وحدت طریق نجاشی و شیخ طوسی و نیز مقایسۀ اسانید، قرائنی است که مجلسی با استناد به آن، اتحاد برخی عناوین مشترک را اثبات کرده است.
صفحات :
از صفحه 107 تا 122
مشخصات اثر
تأثیر اخباریان دوره‌ی صفویه بر دیدگاه فقیهان نسبت به حضور اجتماعی زنان
سخنران:
مریم مشهدی علی پور
نوع منبع :
سخنرانی , فیلم
چکیده :
آشنایی با مکتب فکری فقها و تاثیر آنها بر مباحث زنان در طول تاریخ و فضای فرهنگی جامعه پیش نیاز هر گونه داوری درباره دیدگاه اسلام در مسئله مشارکت اجتماعی زنان است. یکی از مکاتب تاثیر گذار در این زمینه مکتب اخباری گری است. در این نشست تلاش می شود تا تاثیرات دیدگاه‌های اخباریان در زمینه مشارکت اجتماعی زنان ارائه گردد. می توان گفت رفتار علمی و عملی اخباریان دوره صفویه نقش بسزایی در خانه نشینی زنان داشته است. به طوری که اغلب دیدگاههای فقهی در زمینه منع حضور اجتماعی زنان و تشویق بر خانه نشینی آنها برای اولین بار از جانب اخباریان صادر گردیده است.
مشخصات اثر
شرح الزیارة الجامعة الكبیرة: منتخب‌ من‌ آثا‌ر محمدتقی‌ مجلسی‌، محمدبا‌قر مجلسی‌، السید نعمة‌ا‌لله‌ الموسوی الجزایری
نویسنده:
محقق: الشیخ احمد بن حسین العبیدان
نوع منبع :
کتاب , شرح اثر , خلاصه اثر , مطالعه تطبیقی
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
وضعیت نشر :
قم: دارالکرامه,
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
شرح الزیارة الجامعة الکبیرة، کتابی است به زبان عربی به شرح زیارت جامعهٔ کبیره می‌پردازد. این مجموعه اثر احمد بن‌ زین‌الدین احسایی است و انتشارات مؤسسة الإحقاقی نشر آن را به عهده داشته است. مؤلف نخست فرازهای این زیارت را ذکر و معانی آن را بیان کرده است، سپس با نگاهی عرفانی و فلسفی، به شرح آن پرداخته است. وی در تفسیر زیارت، از احادیث اهل‏‌بیت (ع) و آراء علما و مفسران شیعه بهره می‌‏گیرد و در پایان هر فقره، نظر خود را بیان می‌کند.
مشخصات اثر
آيا دوران صفوی دوران ظهور و بروز اخباری گری بود؟
نویسنده:
حسن انصاری
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
متن
کلیدواژه‌های اصلی :
مکتب اخباری (اهل حدیث شیعه)
مشخصات اثر
تبیین عوامل «تأویل‌گریزی» در اندیشه کلامی علامه مجلسی
نویسنده:
مهدی گنجور، نفیسه اهل‌سرمدی
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
چکیده :
«تأویل» یکی از اصلی‌ترین فرآیندهای ذهن و تفکر انسان است. رهیافت تأویل، به معنای عبور ضابطه‌مند از ظواهر اخبار و کشف معانی باطنی ورای الفاظ، یکی از شیوه‌های مؤثر در فهم آموزه‌های کلامیِ مأخوذ از متون قرآنی و روایی است که در بین اندیشمندان مسلمان، موافقان و مخالفان زیادی دارد. در این میان رویکرد سلبی علامه مجلسی به فرایند تأویل از جهت روش‌شناسی کلامی، درخور تأمّل و بازنگری بوده و کمتر مورد عنایت پژوهشگران و صاحب‌نظران واقع‌شده است. علامه مجلسی- به دلایلی که تبیین شده- در مسئله تأویل آیات و روایات به شدّت اهل احتیاط و اجتناب بوده است. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی سعی شده است ضمن بیان چیستی تأویل و ضرورت آن، رویکرد علامه مجلسی به این روش در فهم دین، با ارائه شواهدی گویا از آثار او تحلیل شود. رواج اخباریگری و تأثیر آن بر اندیشه مجلسی، پیدایش فرقه متصوّفه و تأویل‌های بی‌ضابطۀ آنها از متون دینی، اعتقاد به عدم حجیّت و استقلال عقل در درک مقاصد شریعت و زمینه‌های اعتقادی-سیاسی از مهم‌ترین عوامل و زمینه‌های پرهیز علامه مجلسی از تأویل شناخته‌شده است.
صفحات :
از صفحه 123 تا 142
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی مفهوم خداشناسی فطری در آرائ ملاصدرا و علامه مجلسی
نویسنده:
محمد سجادی فر، منصور میر، فتح الله نجارزادگان
نوع منبع :
رساله تحصیلی
منابع دیجیتالی :
متن ناقص پایان نامه
چکیده :
معرفت فطری از صانع عالم که معرفتی الهی و ناب می باشد ، طریقیت آن برای شناخت خداوند ، جزء متقن ترین طرق خداشناسی بشر است و انبیاء – علیهم السلام – نیز وظیفه ای تذکاری نسبت به آن دارند . از آنجا که این مسئله یک رویکرد درون دینی دارد مورد توجه فکری و خرد ورزی دین پژوهان نحله های مختلف حوزه دین قرار گرفته است . مکتب حکمت متعالیه صدرائی نیز به جهت إعمال روش میان رشته ای در بهره مندی از طرق ادراکی اسلاف و همچنین مکتب روائی مجلسی به لحاظ رویکرد ویژه نسبت به سنت در تفسیر و تأویل گزاره های دینی ؛ منطق گفتمان علمی خاصی را ارئه نموده اند ؛ تا جائی که استخراج معرفتی ، حاصل از مقایسه آراء دو مکتب می تواند ما را به یک حدس علمی از منظر دین برساند . در این رساله علاوه بر تحلیل و بررسی فطرت و معرفت فطری از منظر نحله های مختلف دین پژوه اسلامی ؛ به استخراج مبانی نظری ، تحلیل و تطبیق ره آورد فکری مدرسه حکمت متعالیه و مکتب روائی در خصوص معرفت فطری خداوند پرداخته شده است. مؤسس حکمت متعالیه بر این باور است که این معرفت ، شناختی پیشینی ، عام ، غیر اکتسابی ، بسیط ، تغییر ناپذیر برخاسته از ربط و حصه وجودی معالیل به علت العلل بوده است . رأی بنیانگذار مکتب روائی هم ، این می باشد که : شناخت فطری ، شناختی پیشینی ، آن سوئی ، خدادادی ، کلی ، اجمالی ، ثابت ، برخاسته از رابطه خالق و مخلوق به مقدار قرب و بعد انسان به خدا می باشد . تفاوت مبادی این دو دانشمند موجب دوگانگی در رویکرد و نتایج در مفهوم مسئله شده است.
مشخصات اثر
مقایسه دیدگاه علامه مجلسی و فیض کاشانی در آموزه اختیار
نویسنده:
رضا برنجکار، ابراهیم توکلی مقدم
نوع منبع :
مطالعه تطبیقی , نمایه مقاله
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
آنچه که به عنوان اندیشه ­های کلامی شیعه شناخته می‌شود، پیشینه و تطوراتی دارد که بدون شناخت آن، تصویر جامعی از فکر امامیه و کلام شیعه ترسیم نمی‌شود. مفهوم اختیار نیز در طول تاریخ کلام امامیه، دستخوش تطوراتی گشته و متکلمان امامی قرائت­های متفاوتی از آن به دست داده‌اند. این مقاله به بررسی و مقایسه دیدگاه علامه مجلسی و فیض کاشانی در مدرسه اصفهان در این­باره پرداخته است. در مدرسه کلامی اصفهان فیض کاشانی مفهوم اختیار را بر طبق مبانی فلاسفه و عرفا تفسیر کرد و در مقابل علامه مجلسی آن را به مدخلیت توفیقات و خذلان های الهی در افعال انسان تعریف نمود.
صفحات :
از صفحه 61 تا 75
مشخصات اثر
عرفان و تصوف در منظومۀ فکری علامه مجلسی
نویسنده:
هادی وکیلی ، قاسم قریب
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF
چکیده :
عرفان اسلامی برخلاف دیگر شاخه ­های علوم اسلامی، تنها درمیان قشر اندیشمند و عالم باقی نماند و با مخاطب قرار دادن عموم مردم، جریانی باعنوان تصوف را در جامعۀ اسلامی ایجاد کرد. بحث بر سر شرعی بودن یا نبودن عرفان اسلامی، عالمان متشرع را در دو گروه مخالفان و موافقان عرفان نظری قرار داد. در دورۀ صفوی اندیشه­ های ضد تصوف در آثار عالمان متشرع و فقیهان، بیشتر نمایان می ­شد که با انگیزه ­های مذهبی و روشن­گری پیوند داشت. درحالی ­که گروهی مانند محمدطاهر قمی و میرلوحی از اساس با اندیشه ­های عرفا مخالف بودند، عالمانی چون ملا محسن فیض­ کاشانی و ملاصدرا با تمایز نهادن میان اندیشه­ های عرفان نظری و عملکرد صوفیان بازاری و عوام به دنبال استفاده از نظریه ­های عرفانی در تفسیر متون دینی بودند. علامه محمدباقر مجلسی دیدگاه و موضعی میان دو گروه عالمان پیش‌‌گفته اتخاذ نمود. وی با تمایز نهادن میان اندیشه­های عرفان نظری و مناسک صوفیان عوام، رسوم و اعتقادات گروه دوم را مطلقاً باطل و غیرشرعی و عقلی اعلام کرد؛ ازسوی­دیگر، در برخورد با بزرگان عرفان و اندیشه­ های آنان، اصل تفسیر عرفانی برمبنای مکتب امامان شیعه(ع) را پذیرفت. تقسیم جریان تصوف به شیعه و اهل‌سنت و تبیین آموزه­ های پذیرفته شده مشترک میان تشیع و تصوف، دو محور اصلی بومی­ کردن عرفان نظری توسط علامه مجلسی است.
صفحات :
از صفحه 225 تا 249
مشخصات اثر
بررسی تطبیقی دیدگاه‌های فیض کاشانی و مجلسی درباره معنای عقل با تکیه ‌بر احادیث شیعه
نویسنده:
قاسم زرعی مرکید، محسن قاسم پور، محمدرضا آرام
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
این پژوهش معنا و کارکرد عقل را از دیدگاه فیض کاشانی و مجلسی مورد بررسی قرار می­دهد. پرداختن به ماهیت عقل و چیستی آن از منظر دو محدث صاحب نام قرن یازدهم که رویکرد­شان در مباحث معرفت دینی با رویکرد متکلمان متفاوت است، از اهمیت این پژوهش حکایت دارد. با وجود آنکه هم فیض کاشانی و هم علامه مجلسی محدث­اند با این حال ضمن برخورداری از نظرگاه مشترک هرکدام، در مواجهه با عقل، تفاوت دیدگاه­هایی هم دارند. فیض کاشانی به تأسی از غزالی چهار معنا برای عقل بیان می‌کند و سپس با جمع بین آن‌ها به عقل نظری و عملی معتقد می‌شود و برای هرکدام معنای خاصی را در نظر می‌گیرد که در کارکرد باهم تفاوت دارند. اما علامه‌ی مجلسی شش معنا برای عقل ذکر کرده است و برخلاف فیض، سعی می‌کند همه‌ی معانی شش‌گانه را تجمیع کند و حقیقت واحدی را برای عقل در­نظر گیرد؛ ولی با قائل شدن در معنای پنجم عقل به ‌عنوان تمثیل و نیز عدم پذیرش معنای ششم عقل که از سوی فلاسفه بیان گردیده، عملاً این اتحاد معنایی عقل را زیر سؤال می­برد. از سوی دیگر هر دو محدث می‌کوشند، متناسب با این معانی عقل، روایاتی را شاهد بر ادعای خود بیاورند که در این جستار علمی برخی از آنها ذکر شده و از رهگذر آن نظریه هرکدام روشن­تر خواهد شد. هدف نهائی این نوشتار که با روش توصیفی تحلیلی است، مقایسه‌ی این دو دیدگاه و برجسته ساختن وجوه اشتراک و اختلاف آن دو دیدگاه است.
صفحات :
از صفحه 9 تا 29
مشخصات اثر
روش‌شناسی علامه مجلسی در نقد روایات سهوالنبی
نویسنده:
وحیده رحیمی، زینب جعفرنیا
نوع منبع :
مقاله
منابع دیجیتالی :
نسخه PDF چکیده
کلیدواژه‌های اصلی :
مسایل جدید روش شناسی
فهرست گزیده متکلمان،فیلسوفان و عالمان شیعی :
علامه مجلسی: محمدباقربن محمدتقی مجلسی
چکیده :
علامه مجلسی در جلد هفدهم بحارالانوار، بابی با عنوان «سهو پیامبر2 و خواب‌ماندن ایشان از نماز» آورده و به هفده روایت در این زمینه اشاره کرده است. این روایات را می‌توان به چهار دسته تقسیم کرد: 1. روایات دال بر سهو پیامبر2 در تعداد رکعات نماز؛ 2. روایات دال بر عدم سهو پیامبر2 در نماز؛ 3. روایات دال بر سهو پیامبر2 در قرائت نماز؛ 4. روایات دال بر خواب‌ماندن پیامبر2 از نماز صبح. ایشان پس از نقد و بررسی سندی و مدلولی این روایات و استناد به‌نظر سایر بزرگان شیعه، با ارائۀ دلایلی، سهوالنبی2 را رد می‌کند. دربارۀ احادیث خواب‌ماندن پیامبر2 از نماز صبح نیز علامه سه احتمال را مطرح می‌کند: 1. توقف در این اخبار با وجود شهرت آن میان مخالفان؛ 2. صدور این احادیث از باب تقیه؛ 3. پذیرش آن‌ها پس از توجیه تعارضی که بین آن‌ها با روایاتی دیگر از پیامبر2 وجود دارد.
صفحات :
از صفحه 297 تا 326
مشخصات اثر
  • تعداد رکورد ها : 25