جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

هدف اصلی مطالعۀ حاضر نقد رمانتیسیسم به‌مثابۀ زیبایی‌شناسیِ فقدان است. مطالعۀ موردیِ پژوهش حاضر رمان زندگی جای دیگری است اثر میلان کوندرا است. نیچه معتقد است که رنجِ تراژیک ناشی از غنای زندگی است (بدبینی نیرومندانه)، اما رمانتیسیسم زیبایی‌شناسیِ فقدان و سترونیِ زندگی است (بدبینی ضعیفانه). شاعرِ رمانتیک «برگزیده»‌ای است که به حقیقتِ متعالی دسترسی دارد، حقیقتی که آلوده به این زندگیِ روزمره نیست. او جوانی است که نمی‌خواهد از مکانِ مثالی (زهدان مادر) دور شود و به همین دلیل همیشه بی‌تجربه و نابالغ باقی می‌ماند. به اعتقاد کوندرا، سنِ تغزلی جوانی است و این رمان حماسۀ نابالغان است. شعرِ غنایی فرمِ ایدئال اوست: شعری که حدیث نفسِ شاعر است، نوازش احساسات به‌مثابۀ احساسات است. شاعر به‌جایِ کُنش، به‌جایِ جهان، فقط از نوازشِ نفس می‌گوید. همین افراط در درون‌بودگیِ سوبژکتیو به بحران رمانتیسیسم منجر شد. برای انسانِ تغزّلی جهان تا آنجا «واقعیت» دارد که بتواند به اُبژۀ زیباشناسی تقلیل یابد. قلمرو واقعیت عرصۀ امر مشروط است، اما حوزۀ شعر حوزۀ امر مطلق و نامشروط است. به همین دلیل است که همواره میان شعر و زندگی فاصله وجود دارد و جهان بیرون و درون بر یکدیگر منطبق نمی‌شوند. یارومیل (شخصیت رمان) خواهانِ امر نامشروط است اما شکست می‌خورد. استعاره‌ها او را طلسم کرده بودند.

«تاریخ» تحت تأثیر تفکرات هگل در قرن نوزدهم، جایگاه رفیعی به خود اختصاص داد. سپس برخی از تاریخ­نگاران با طرز تفکری پوزیتیویستی، ایدۀ تاریخ­نگاری علمی را مطرح کردند تا بر مبنای آن، تاریخ به علمی یقینی تبدیل شود و همانند علوم طبیعی جدا از ذهنیات پژوهشگر قرار گیرد. مسئلۀ اساسی که در این مقاله سعی داریم تا به بررسی آن بپردازیم چگونگی رابطۀ میان فلسفه و تاریخ است. مسئلۀ از اینجا آغاز می­شود که تاریخ­گرایی آلمان با اعتقاد به نیروی هنجاری تاریخ، بر این مهم تأکید داشت که مورخ باید با کشف واقعیت­های محض و آشکارکردن معنای تاریخی آنها، جهت‌گیری­ای برای جامعه و فرهنگ فراهم کند. براساس این تصور از تاریخ، عملکرد اجتماعی و فرهنگی فلسفه به چالش ­کشیده ­شد. در این اوضاع نابسامان که فلسفه را با بحران هویت روبه‌رو ساخته بود، طرح‌های نیچه و دیلتای، یعنی جنبش گسترده و متنوع «فلسفۀ­ حیات» به نیروی محرکۀ­ تجدید فلسفه در قرن 19 تبدیل شدند. نیچه و دیلتای در این موضوع اتفاق نظر داشتند که تاریخ­نگاری جامع در درک خود از انسان، مسئلۀ­ نسبیت­گرایی را به وجود آورده است که موجب «انحلال» و «بدبینی» می­شود و نمی­تواند آیندۀ فرهنگ بشریت را پیش­بینی کند؛ ازاین‌رو، خواستار فلسفۀ جدیدی شدند که باید هدف فرهنگ بشری را آشکار و از پیشرفت آن در جهت رسیدن به هدفش حمایت کند. آنها با اینکه در برابر نتایج نقد تاریخی، مسیری مشابه برای تأیید اقتدار فرهنگی فلسفه انتخاب کردند، اما به یک راه­حل کاملاً متفاوت رسیدند. نیچه پادزهرها علیه تاریخ­گرایی را «فوق تاریخی» می­خواند که شامل هنرِ نحوۀ­ فراموش‌کردن تاریخ و زندگی در افقی محصور و تعین شده است؛ یعنی داشتن این استعداد که چه وقت باید تاریخ را حس کند و چه وقت باید آن را کنار بگذارد. به عقیدۀ وی این هر دو روش به صورت همسان برای تندرستی فرد، سلامت یک ملت و فرهنگ لازم­اند. دیلتای برخلاف نیچه، تاریخ را پادزهر و درمان شکست‌های فلسفۀ­ زندگی می‌داند: تاریخ اگر زخم ایجاد کند، باید آن را نیز درمان کند.

بحث در حیطه‌ی ارزش‌شناسی نیچه با این پرسش آغاز می‌شود که «چه کسی چه چیزی می‌خواهد؟» درواقع مسئله‌ی نیچه ابتدای به ساکن فردیّت است و هر آنچه که در ارتباط مستقیم با خواست فرد به عنوان امراستثناء قرار می‌گیرد. از دید او هر نگاه سرشار از تفاسیر است و بیرون از تفاسیر حقیقتی وجود ندارد. نیچه متناسب با همین رویکرد به عرصه‌ی ارزش‌شناسی ورود می‌کند و با روشِ تبارشناسی، ارزش‌های اخلاقی را از خاستگاه‌های متافیزیکی‌اش می‌زداید و در بستری تاریخی به سنجیدنِ ارزشِ آن ارزش‌ها می‌پردازد. او گرانبار از مکتب اگزیستانسیالیسم، به جنبه های فردی وانحصاری انسان توجه نموده وبا رویکردی نقاد و سنت ستیز به دیدگاه‌ مطلق‌نگری اخلاقی و مباحثی اساسی دیگر نظیر هدف اخلاق ، حس اخلاقی ، وجدان اخلاقی ومساله فضایل ، درپیکره‌ی اخلاق غربی را مورد حمله قرار می دهد و در نهایت به نقد اخلاق مسیحیت می رسد . هدف کلی این پژوهش، بررسی جایگاه «استثناء» درنقدِ ارزش‌ها در ارای اخلاقی نیچه و نقد روش شناسانه اندیشه او در این خصوص است. روشی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفته، روش توصیفی –تحلیلی ودر مواردی تبارشناختی است ودر نتیجه مشخص شده است حرکت سلبی نیچه ، از اسلاف تجربی تبار او با الگو گیری از هیوم، به نیهیلیسم اخلاقی منجر می شود واین منافات با سیر جامعه انسانی به سوی کمال دارد.

ترجمه ماشینی : فرانسوا نودلمان، فیلسوف مشهور و منتقد برجسته فرانسوی، موسیقیایی ژان پل سارتر، فردریش نیچه و رولان بارت را که همگی نوازندگان آماتور پیانو و دوستداران تیز رسانه بودند، درگیر می کند. اگرچه نوازندگی پیانو برای این متفکران یک هنر حیاتی بود، اما تفکرات آنها در مورد این موضوع عمدتاً ناچیز، ضمنی یا ناسازگار با آثار هر فیلسوف است. نودلمن این دیدگاه ها را هم بازیابی می کند و هم ادغام می کند، و نشان می دهد که شیوه نواختن این فیلسوفان، آهنگسازانی که آنها را می پرستیدند، و موسیقی انتخابی آنها بینش غیرمعمولی را در مورد سبک ها و الگوهای تفکر آنها آشکار می کند. نودلمن، عمل فیزیکی و نظری موسیقی را به عنوان بُعدی می‌داند که زیربنای دیدگاه‌های فلسفی سارتر، نیچه و بارت است. او با خواندن افکار آنها در برابر موسیقی آنها، فرمول بندی های انتقادی جدیدی را معرفی می کند و مسیر حرکت آنها را تغییر می دهد و غنای ارزشمندی به تجربیات زیسته و تجسم یافته این فیلسوفان می بخشد. نتیجه، ثبت‌های متعدد وجود و رابطه بین فلسفه و حواس را افزایش می‌دهد که بسیاری از کار آنها را با خبر می‌کرد. نودلمن که خواننده دقیق موسیقی است، تسلط ظریفی بر متون زیر نظر خود حفظ می کند و از نکات گفتمانی پژوهش های موسیقی و فلسفی آنها، به ویژه با توجه به تحقیقات اخیر و نقدهای پیشرفته، قدردانی می کند.